Vikan - 02.06.1966, Blaðsíða 22

og þykk olía — ofan í lítið, ílangt glas. Svona lítur það nú
út, lífið í manni, flaug mér ! hug, rautt og þykkt og renn-
ur illa. Allir vilja hafa það, en mörgum er illa við að sjá
það. Meira að segja Ifður yfir suma.
Hvað skyldi vera næst? Jú, hún kom með nokkur papp-
írsspjöld. Fyrirmæli um mataræðið í sex daga, og hvernig
taka átti sýnishorn af úrgangsefnum líkamans þann tíma.
Og til þeirra hluta þrjár litlar plastdósir gagnsæjar með
hvítum plastlokum, fyrir það sem erfitt er að láta á flösk-
ur. Og skammtar til að taka í sambandi við það flösku-
tæka. Allt hreint og fínt og fágað. Og gera svo vel að
koma við á Heilsuverndarstöðinni til gegnumlýsingar, áður
en komið væri í lokaskoðunina. Takk fyrir í dag.
Strax daginn eftir fór ég í Heilsuverndarstöðina. Fyrst
var lítilsháttar skriffinnska frammi í almenningnum, svo
var kallað á mig inn í afhýsi þar innar af. Þar sátu fyrir
þrjár aldnar frúr á bekk og einn ungur maður stóð á miðju
gólfi. Það var verið að skoða á honum berklaprufur, á
báðum handleggjum, þær komu báðar út. Svo kom röðin
að mér. Gera svo vel að fá mér sæti. Reykið þér? Hef
gert það. Hve langt síðan þér hættuð? Eg hugsaði mig
um í snarheitum; átti ég að telja jólavindilinn með? Ég
ákvað að þegja yfir honum og sagði: 16 mánuðir. Hvort
gerðar hefðu verið á mér berklaprufur? Já, alltaf nei-
kvæðar. En konan, sem yfirheyrði mig, var ekki á því að
gefast upp og ákvað að gefa mér eina prufu enn; dældi
einhverju í vinstri handlegginn á mér gegnum mjög mjóa
sprautunál, sem hún brá fyrst í eldsloga. Þegar hún hætti,
var hvít blaðra á handleggnum og vætlaði úr. Svo bauð
hún mér annað sæti, þar til ég fengi bás. Það voru fjórir
básar við aðra hlið herbergisins, meter á breidd og lik-
lega svo sem einn og sextíu á lengd; trébekkur með ann-
arri hliðinni og yfir honum spegill, fatahengi sömu meg-
in nær dyrunum hinum megin. Svo losnaði bás, ég í hann
og úr að ofan. Rétt að því loknu voru opnaðar innri dyrn-
ar og læknir bauð mér inn að ganga, lágvaxinn, þybbinn,
snaggaralegur og einn af þeim, sem ekki gera mann feim-
inn. Herbergið var svo að segja myrkvað, samt greindi ég
stólinn sem hann bauð mér í, hásæti með tröppu upp í,
hafði varla tyllt mér þar, þegar hann sagði mér að koma
og fór með mig í herbergi sem var alveg koldimmt. Þar
sagði hann mér að snúa fram og fara inn í einhverja vél,
ég sá ekkert hvað ég var að gera en gerði eins og ég hélt
ég ætti að gera; hann skorðaði mig af milli tveggja
hlemma og hreyfði þann fremri til á mér, þreif í handlegg-
ina á mér og kippti í, svo ég varð eins og kýr með fram-
skotu, sagði mér að snúa mér við og gerði eins við mig
að aftan. Svo sagði hann allt í lagi, það væri ekkert i lung-
unum á mér, þau væru hrein og fín.
Ég þakkaði fyrir mig og fór aftur í fötin, líðanin var
líkust því ég hefði verið þyrstur en siðan fengið framúr-
skarandi gott lindarvatn að drekka. Ég gekk léttum og
fjaðurmögnuðum skrefum fram afgreiðslusalinn og út og
fann hvað loftið var tært og hreint.
Ég stanzaði við næstu búð og fékk mér litinn Roi Tan
vindil í tilefni dagsins.
Þegar ég fór að skoða mataræðisfyrirmælin, koms ég
að raun um, að ég mátti ekkert kjötkyns borða næstu 6
dagana og ekkert, sem blóð var í. Fiskablóð er þó ekki
talið með blóði. Þetta var nokkur hængur, því ég hafði
gert ráðstafanir til að komast á pressuballið, og bauð í
grun, að þar myndi verða kjöt á borðum. Ég hringdi því
í Guðrúnu og bað leyfis að byrja kúrinn tveim dögum fyrr,
svo ég mætti éta vild mína á pressuballinu.
Það var auðsótt mál.
Og er síðan ekki að orðlengja um kúrinn. Það gekk von-
um framar að halda blóðbindindið, utan hvað mig dreymdi
eina nóttina að ég væri að vaða í rúllupylsum og niður-
skornu hangikjöti upp að hnjám og át og át og át og át.
Meira að segja svo, að daginn eftir var ég ekki laus við
grun um, að mér hefði orðið eitthvað á í kúrnum. Ef ein-
hver draumasérfræðingur les þessar línur, hefði ég gaman
af að fá skýringu hans á fyrirbrigðinu. — Innheimta sýnis-
hornanna, sem ég hafði haft nokkrar áhyggjur af, gekk
mætavel og var alls ekki sá vandi, sem ég hafði ímyndað
mér.
Svo kom að sjálfri rannsókninni. Einhvers staðar innst
í hugskoti mínu var eitthvað að þvælast um hnífa og skæri
og plástra og sárabindi og sprautur, jafnvel gúmmíslöng-
ur og sogdælur. En því var öllu ýtt til hliðar og haldið niðri,
ég vissi mig hvergi krankan og þar að auki gaf ég mig
fríviljugur í þetta, og því var ekki um annað að ræða en
duga ellegar drepast strax. Og ef eitthvað væri að, myndi
það uppgötvast í rannsókninni, og meiri líkur að það væri
í tæka tíð heldur en ef ég biði eftir sjúkdómseinkennun-
um. Og hvað gætu þeir gert við mig núna, sem ekki yrði
helmingi meira og verra, þegar eitthvað væri orðið að?
Ég ók hægt suður eftir upp úr hádeginu í glampandi
sólarbirtu og allir voru í vorskapi. Hlaðið var fullt af bíl-
um svo ég ók ofurlítið lengra og lagði hjá kirkjugarðin-
um. Svo sporaði ég sólbráðina til baka og gekk settum
skrefum suður fyrir húsið og ofan [ kjallarann. Hurðin
massíva var lokuð og skápurinn með kvenmanninum einn-
ig. Þær voru tvær þarna núna, og virtust ekkert eiga van-
talað við mig. Ég fór úr skónum og bræddi með mér, hvort
ég ætti að setjast; meðan ég var að því, koma kona, sem
ég hafði ekki séð áður, og bauð mér inn til sín. Þetta var
lítið herbergi, þrír stólar, skrifborð á norðurveggnum en
púlthillur á vestur og suðurveggnum, einhver tæki sem ég
ekki þekkti. Öll lítil.
Og svo hófst yfirheyrslan. Svo nákvæm, að ég var
stundum í vandræðum með að svara. Fátt eitt í liðan minni
og hegðun var ekki tekið til meðferðar. Sum atriðin eru
svo vanaleg, að maður tekur varla eftir þeim lengur, og
það þvælist fyrir manni að rifja upp eitt og annað. Ég er
meira að segja alls ekki viss um, að öll svörin hafi ver-
ið 100% rétt, ef farið er að grandskoða sannleikann. En
ég svaraði samt eins og mér fannst sannast og réttast og
konan var afar elskuleg og hjálpsöm. En mig óaði, hve
mörgum spurningum um kvilla og þvíumlíkt ég varð að
svara jákvætt. Ég, sem gekk alheilbrigður inn í þessa
stofnun, var nú orðinn sannfærður um það með sjálfum
mér, að ég væri höfuðveikur, bakveikur, magaveikur og
vítamínlaus þróttleysingi. Ég hafði bara ekki gert mér
grein fyrir því áður, af þvi ég átti engan svona spurn-
ingalista.
Að lokum hætti hún að spyrja. Hún bað mig að fara
úr jakkanum og bretta upp hægri ermina, svo spennti
hún breitt poplínbelti um upphandlegginn á mér. Ur því
lágu s'öngur tvær, önnur í litinn gráan stokk á borðinu
en hin í svarta blöðru, sem hún hélt í hendinni. Svo tók
hún hlustarpípu og stakk í eyrun á sér, setti hinn endann
í olnbogabótina neðan við poplínbeltið. Siðan tók hún
að kreista blöðruna, og beltið þjarmaði þvi meir að upp-
handleggnum, sem konan hamaðist meira á blöðrunni.
Svo slakaði hún á aftur, herti að og slakaði á víxl, og var
loks ánægð.
Þessu næst rétti hún mér tvær dulur hvítar og bað mig
að fara úr öllum fötunum, hverri spjör, inni i herberginu
hinum megin við ganginn, þar sem nálarnar voru geymd-
ar og bekkurinn með hnésbótagálgunum. Þar sat svart-
hærður læknir í hvítum slopp og sneri við mér bakinu.
Konan vísaði mér til afklæðingar bak við forhengið aftan
við dyrnar og dró fyrir á eftir mér. Ég afklæddist og tók
að atuhga dulurnar hvítu. Önnur var saumuð eins og
axlaslá og var að framan með tveim bendlum í hálsmál-
ið til að binda á slaufu. Hitt var bara litið lak, bendla-
laust. Ég smeygði mér í axlaslána án þess að binda og
vafði lakið utan um hinn helminginn af skrokknum. Svo
stóð ég þarna og beið, bak við forhengið. Læknirinn hafði
gengið fram og stóð einhvers staðar á hjali við konuna.
Þeim varð undarlega skrafdrjúgt. Voru þau ekki örugg-
lega að ræða með alvöruþunga niðurstöðurnar af yfir-
heyrslunni? Ég hélt dauðahaldi í lakið og reyndi að láta
axlaslána falla saman að framan, maður er eitthvað svo
óumræðilega öryggislaus svona nettó, eins og einn á-
gætur vinnufélagi minn kallar það að vera allsber. Eftir
því eru fötin bara tara.
Loks kom læknirinn og dró tjaldið frá. Bauð mér að
setjast og kynnti sig. Jón Hallgrímsson. Viðkunnanlegur
ungur maður, rólegur og látlaus í framkomu, með brún
Framhald á bls. 31.
22 VIKAN 22. tbl.