Vikan - 08.08.1968, Qupperneq 10

Riddarastyttan af Pétri mikla, sem trónar á klöpp á Dekcmbristatorgi, cr einskonar tákn-
mynd Leníngraö. Á myndinni þar fyrir neðan er dómkirkja heiiags ísaks, sem byggð var
10 VIKAN *•tbl-
hangir í lognkyrru loftinu langa hríð. Austurhiminninn yfir Kronstadt er
þegar glóðrauður af sól næsta dags, sjá roðann í austri hann brýtur sér braut,
fram bræður það dagar nú senn.
AS nokkrum klukkutímum liðnum er lóðsinn um borð og á heitum skínandi
morgni er siglt inn til Leníngrað, Pétursborgar keisaranna og fæðingarstaðar
öreigabyltingarinnar. Það er siglt framhjá Kronstadt, sem er aðalbækistöð
sovézka flotans við Eystrasalt og stendur eins og menn vita á eyju úti í
flóanum. Þarna ber hæst köpul kirkju, eða fyrrverandi kirkju, en annars fer
mest fyrir vígdrekum rauða flotans, stórum og smáum, og amboðum stór-
kostlegum sem ætluð eru honum til fermingar, viðgerðar og viðhalds. Þegar
við förum framhjá hafnarmynninu skríður útúr því kafbátur, djúpsigldur
og lymskulegur, helblár og uggvænn eins og eitruð sæslanga. Fróðlegt gæti
verið að vita hvert ferð hans er heitið; hver veit nema áhöfn hans eigi
eftir að sjá Öræfajökul rísa uppfyrir hafsbrún fyrr en piltarnir á Dettifossi.
Á báðar hendur grillir í lágar strendur, Kirjálu (Karelíu) í norðri og
Ingríu (Ingermannland) í suðri. Þessi lönd bæði munu nú mestan part byggð
á fyrri hluta nítjándu aldar, arkitekt A. A. Monferrand. Hún er talin veglcgust kirkna
í Leningrað, en er nú notuð fyrir safn. Neðst til vinstri á síðunni er stytta af Lenín
fyrir framan járnbrautarstöð þá, cr kennd er við Finnland.
Skip hafa yfir sér mystískari sjarma en nokkur farartæki önnur; eru
þess ærin vitni í þjóðsögum og þjóðvísum flestra landa sem að sjó liggja
og snjallir höfundar eins og Joseph Conrad hafa tekið efnivið úr. Hversu
vænt sem mönnum þykir um bílinn sinn verður hann eiganda sínum og
farþega aldrei annað en auðsveipt og þægilegt áhald, þessutan bara vél,
maskína. En ófáir munu þeir sjómenn sem trúa því næstum að skipið
þeirra hafi sál, skynja það sem lifandi veru eða allt að því, jafnvel sem
konu. f ensku sjómannamáli eru skip kvenkyns, þótt svo að málfræðilega
séð eigi að brúka við þau hvorugkyn.
Maður þarf ekki að vera lengi á sjó til að skynja þessa dulúð og skilja
hana, og aldrei tekst það betur en að næturlagi, þegar í hálfsvefni er
hlustað á vægðarlausa hrynjandi stimpilhögganna frá vélarrúminu, sem
minna á hjartaslög risavaxinnar skepnu. Og háttbundnar hreyfingar skips-
ins í faðmlögum þess við sjóinn; endrum og eins fer titringur um þennan
volduga líkama úr málmi og tré, hingað og þangað að berast óútskýrð
hljóð, sem eyra landkrabbans skilgreinir trauðla; brak í viðum kannski,
eða mannaferðir, jafnvel skipsdraugur.
Eftir að hafa vanizt þessum hljóðum vaknar maður skyndiiega þegar
alger þögn verður; skipið hefur numið staðar. Það er verið að bíða eftir
rússneska lóðsinum- Skammt afturundan ber eitt af herskipum heima-
manna við vesturhimininn, hrikalegan gráan dreka sem áreiðanlega gæti
breytt Dettifossi í flísar á engri stund ef svo fjandsamlega bæri undir.
Þarna eru líka á ferð torpedóbátar, smáir og snarir í snúningum eins og
rakkar, hann snati litli, segja sjómennirnir þegar einhver þeirra kemur
nærri. Einn þeirra sem um hríð hefur legið skammt til hliðar við okkur
tekur skyndilega af stað og spýr um leið feiknamiklum mekki svörtum, sem
TEXTI: DAGUR Þ0RLEIFSS0N

BI3NI3. K