Vikan - 12.03.1970, Síða 22

I þessari grein
lýsir Irving Stone fyrsta
stórsigri
Jacks London á
rithöfundabrautinni
og hinum sífelldu
fjárhagsörðugleikum
hans.
Jack London hafði tekizt
að selja eina smásögu, og nú
hóf hann ritstörf með þeim
ákafa og þrautseigju, sem
honum var eiginleg. Fyrst og
fremst varð hann að auka
þel^kingarforða sinn. Haun
gat ekki skrifað skýrt, nema
hann gæti hugsað skýrt, og
væri viðlesinn.
Ilann byrjaði samstundis
að lesa lífeðlisfræði, mann-
fræði, hagfræði og sögu. En
hann las ekki eins og há-
skólastúdent. sem þylur í
helg og biðu einungis til þess
að standast próf. Hann las
eins og gráðugur úlfur, sem
fleygir sér hamslaus yfir
varnarlausa hráð, þangað til
hann hafði sogið hverja ein-
ustu hugsun inn í heila sinn;
allt sem hann gat notað skrif-
aði hann hjá sér og raðaði
þvi i spjaldskrárkerfi, sem
hann hafði alltaf við hendina.
Kýnni hans af heimspeki-
kenningum Spencers opnuðu
honum nýja og áður ókunna
heima. Þar lcynntist hann
manni, sem skipaði þekking-
lúini fyrir liann í eina sam-
stillta heild, opinberaði hon-
um heimsmynd, sem var svo
auðskilin, að hún líktist
skipslíkönum þeim, sem sjó-
menn búa til og setja í flösk-
ur. Það var ekkert duttlunga-
fullt við það allt var bundið
óhagganlegum lögmálum.
Darwin. Spencer, Karl
Marx og Nietzsche urðu
fræðarar hans. og Nietzsche
hafði jafnvel enn meiri álirif
á tilfinningalif hans en
Spencer. Einkum var það
kenning hins fyrrnefnda um
ofurmennið, manninn, sem
er stærri, sterkari og gáfaðri
en allir aðrir, — riddarann,
sem sigrast á öllum örðug-
lcikum og stjórnar lýðnum,
sem liafði djúp og varanleg
áhrif á hann. Kenningin um
ofurmennið var honum mjög
að skapi. Hann leit á sjálfan
sig sem ofurmenni, risa, sem
að lokum mundi fá að
stjórna fjöldanum, kenna
honum, leiða hann og skipa
honum fyrii verkum. Jack
lét jiað ekki á sig fá, þótt Ni-
etzsclie halaði sósíalismann i
samræmi við lieimspeki-
kenningar sínar. Hann vildi
trúa á ofurinennið og sósíal-
ismann jöfnum höndum,
þótt ósamrýmanlegt væri.
Árum sainan tókst ltonum að
sitja þessa tvo andlegu gæð-
inga, þó að þeir toguðu hvor
í sína áttina.
í augum Jacks var orðið
töfrum gætt. Orð gálu verið
falleg, sterk, bitur, innblás-
in ... Hann las með alfræði-
orðahók i annarri hendinni,
skrifaði ný orð niður á blað
og stakk svo blöðunum í
raínmahornið á dragkistu-
sþeglinum, svo að liann gæti
eft sig á þeim, á meðan hann
var að raka sig og klæða.
Þegar hann þurfti á ein-
liverju ákveðnu orði að lialda
í sögur sínor, leitaði liann í
þessum endalausu listum, og
ef liann svo fann orð. sem
einmitt liafði þann hljóm og
þá merkingu, sem liann var
að leita að, þá varð hann
mjög glaður
Þegar hann skrifaði, greip
hann sama æðið og þegar
hann las. Hann undi sér ekki
nema fimm tíma svefns og
var jafnvcl sárgramur yfir
því að þurfa að sc’>a þessum
stulta tíma Svo kom sú
langþráða stund, þegar fvrsta
sagan, sem hann hafði selt,
„í Iangferð“ birtist í „Over-
land Monthlv“. Það var
fyrsta spor hans út á rithöf-
iþidabrau tina. En tímaritið
sveikst ekki aðeins um að
senda lionum þessa fimm
dollara, scm þeir höfðu lof-
að honum, þeir sendu hon-
um ekki einu sinni eintak af
tímaritinu. Hann mændi
löngunarfullum augum inn i
blaðasölurnar, því að hann
átti ekki tíu sent til þess að
lcaupa blaðið. Hann varð að
fá þau lánuð hjá Edward
Applegarth, til þess að fá að
sjá sitt eigið afkvæmi á
prenti.
Blaðasalarnir í Oakland
seldu upp öll eintökin af
„Overland Monthly“ og urðu
að fá fleiri hlöð til viðbótar.
Vinir Jacks i „Málfundafé-
Löngum sat Jp.ck London mestan hluta sólarhringsins við skriftir. Hann fór sjaldan út, svaf lítið og varð horaður og
þróttlítill. Þar við bættist, að hann hafði varla í sig og á.
22 VIKAN
11. tbl.