Vikan - 16.09.1971, Side 49
um, en ég get ekki séð þær
vegna rúmstokksins. Þú ert í
einhverri undarlegri skyrtu
með afskornar ermar. (Læknir-
inn var í sumarskyrtu — sem
ekki tíðkaðist á tímum Mar-
grétar).
Læknirinn gat ekki fundið
út, hvers konar sjúkdómur það
var sem hún þjáðist af. Læknir
stundaði hana, en hún vissi
ekki hver sjúkdómsgreining
hans var. Hún sagðist vera mjög
þreytt, og hún varð ekki eldri
en 55 ára.
Það sérkennilega við dásvefn-
inn var það, að hún lifði sig svo
mjög inn í hlutverk hinnar
s:úku Margrétar, að hún gat
ekki „fyrir rúmstokknum“, séð
önnur föt læknisins en skyrtuna
hans.
STÚDÍNAN VANTRÚUÐ
Er fjórði og síðasti dásvefninn
var afstaðinn, fékk tilraunadýr-
ið að lesa skýrsluna og hlusta á
segulbandið. Henni fannst þetta
allt saman heldur skrítið, og var
fjarri því að sannfærast um að
um væri að ræða minningar úr
fyrra lífi. Og þær upplýsingar
sem hún gaf svo lækninum eftir
á, voru ekki til að Styrkja trú
hans á endurholdgunarkenn-
ingunni.
í fyrsta lagi átti hún ættingja
sem þá bjuggu í St. Paulsgötu í
Stokkhólmi. Þetta gæti merkt,
að hún ruglaði saman fyrra lífi
og núverandi tilveru. Önnur at-
riði var einnig hægt að rekja til
núverandi lífs hennar.
Presturinn í sókn heima-
byggðar hennar í Vármlandi hét
t.d. Malmros — sama nafni og
Margrét gaf upp. Nöfnin á börn-
unum voru nákvæmlega þau
sömu og stúlkan hafði hugsað
sér að gefa þeim börnum sem
hún kynni að eignast — en
hvers vegna hún hafði hugsað
sér þessi nöfn, það vissi hún
ekki.
Sú mynd sem læknirinn hafði
gert sér af heimasætunni á
herragarðinum verkaði svo
sannfærandi á lækninn, að
hann ákvað að reyna að fá
helztu atriðin í upplýsingum
Margrétar til að standast.
Það auðveldasta var að at-
huga hvort Margrét hefði búið
með fyrrgreint heimilisfang í
Stokkhólmi, þegar hún var 28
ára.
„Ég var hálfan dag að rann-
saka nöfnin yfir innflytjendur
til Stokkhólms í ríkisskjala-
safninu frá árunum 1816—1820.
Ég reiknaði út frá síðasta ártal-
inu sem Margrét gaf upp, þ.e.
1830, þegar hún að eigin sögn
var 40 ára. Samt fann ég engan
Nils 'eða Margréti Berggren.
Því miður hafði ég ekki tök á
að halda starfinu áfram, því að
hefði hún gefið upp rangt ártal,
þá hefði eftirgrennslunin orðið
allt of umfangsmikil.
Ég gekk út frá öðrum horn-
steini í þessari könnun, en sá
var, að ríkjandi kóngur hét
Karl, og var „tiltölulega ungur“.
í samkvæmum dansaði fólk við
tóna Vínarvalsanna, „sem ein-
hver Austurríkismaður samdi“.
Það getur bent til þess, að Mar-
grét hafi gefið upp rangt ártal.
Karl þrettándi var 61 árs, þegar
hann var krýndur, Karl fjórt-
ándi var 55 ára, og Karl fimmt-
ándi var 33 ára þegar hann var
krýndur árið 1859.
Margrét hélt því fram að
skólinn inn í bænum væri að-
eins fyrir drengi. Sjálf las hún
með leiðbeinanda. Árið 1842 var
ákveðið að í sérhverjum hreppi
skyldi vera að minnsta kosti
einn skóli, og áður en kennslu-
nýmælið komst á, voru þeir
margir prestarnir sem önnuðust
kennslu. Skólaskylda var inn-
leidd miklu seinna.
Ef Margrét var 18 ára þegar
Karl þrettándi ríkti (1809—
1818) hefur hún varla dansað
Vínarvals. Strauss eldri fæddist
1804 og dó 1849. Valsatónar
Strauss fóru ekki sigurferð sína
um heiminn fyrr en rúmlega 10
árum seinna.
Ég var ekki sérlega bjart-
sýnn, þegar ég fletti upp í bók-
unum ,því að ég vissi, að ég
hafði ekki spurt Margréti réttra
Sþurninga,“ segir læknirinn.
„Þetta var mín fyrsta tilraun,
og ég hefði átt að búa mig betur
undir þetta. Samt vildi ég at-
huga sannleiksgildi þess sem
Margrét sagði.“
Lækninum hefur heldur ekki
tekizt að finna kirkjuna í
heimahéraði Margrétar eftir
lýsingum hennar.
Margrét birtist gegnum djúp-
an dásvefn. Því er samt haldið
fram, að fólk geti vakandi mun-
að sitthvað úr fyrra lífi. í flest-
um tilfellum er þá um að ræða
veikburða minningaglampa,
sem hafa lýst skærast í æsku, en
dofna eftir því sem aldurinn
færist yfir.
Á Vesturlöndum er yfirleitt
ekki tekið mikið mark á því
fólki sem segist muna eitt og
annað úr fyrra lífi, og oft gert
gys að því. Sumir hafa jafnvel
kvartað undan því, að náunginn
álíti þá óeðlilega, ef þeir fara
óvart að ræða um minningar úr
fyrra lífi... þess vegna á lækn-
irinn í Lundi bágt með að finna
fólk, sem hugsanlega man eitt-
hvað úr fyrra lífi. Samt hafa
örfáir gefið sig fram við hann
og skýrt honum frá því, að á
það leiti minningar, sem það
viti ekki hvenær hafa gerzt,
kunni enga skýringu á.
Einn slíkra tilfella er Denis
Lindbohm í Malmö, sem heldur
því m.a. fram að hann muni
skýrt eftir sjálfum sér, er hann
var lítil stúlka er svo lézt í
spönsku veikinni 1918, og var
hún þá fjögurra og hálfs árs að
aldri. Meðal slíkra, skýrra
minninga, segir hann og að sig
rámi í eitt og annað úr lífs-
hlaupinu, en hann sjálfur getur
ekki kunnað nein skil á.
Næst: Tilfellið Denis Lindbohm.
☆
37. TBL. VlkAN 49