Vikan - 21.12.1972, Page 33

En svo kom rothöggiö. Ein af
hiröfrúnum kom til hennar, þar
sem hún var i setustofunni i
Hirscholmhöll og færöi henni þær
fréttir, sem hún haföi sizt búizt
viö.
— Þaö getur ekki veriö satt.
Þessi stelpa getur ekki verið
barnshafandi. Kristján er alls
ekki fær um það ....
— En þetta er nú samt satt,
yöar náö. Drottningin á von á
barni eftir nýárið ....
Og tuttugasta og áttunda
janúar áriö 1768 kváöu við fall-
byssuskot i Kaupmannahöfn, til
aö bjóða velkominn litla prinsinn,
sem hvildi i örmum ungu
drottningarinnar. Hún lyfti
sjalinu frá andliti hans. Þökk sé
guöi, hann var ekki hið minnsta
likur konunginum. Hann var likur
henni sjálfri og Georg bróður
hennar. Barnið var greinilega
Brúnsvikingur. Henni létti
stórlega. Hún elskaði litla
drenginn sinn, hann yröi henni lif
og yndi.
Fyrstu mánuðirnir af lifi hans,
voru hamingjusömustu mánuðir i
lifi móður hans.
Um vorið lagði Kristján
konungur upp i langa reisu um
Evrópu og það fannst^ Caroline
blessunarleg hvild. Hún var þá
laus við andstyggilega duttlunga
hans á meðan.
Hún lék sér viö drenginn sinn i
sólskininu og hún ljómaði af
ánægju. Móðurgleðin hafði breytt
ungu stúlkunni i fagra konu. Hún
var sannarlega orðin
drottningarleg og Juliana fylgdist
með henni og öfundaði hana.
Þegar Kristján kom aftur heim
eftir árs fjarveru, var augljóst að
hann var lika mikið breyttur.
Geðveikin, sem Caroline hafði
séð i augum hans við fyrstu sýn,
var nú orðin áberandi og hann var
Hkari visnuðu gamalmenni en
ungum manni. Hann virtist
hræddur við Caroline i hennar
nýja glæsileik og óttasleginn
gagnvart stjúpmóður sinni.
En nokkru eftit*' heimkomu
konungsins, greip ógnverkjandi
hræðsla Caroline. Gat það veriö
hinn hræðilegi sjúkdómur, sem
fólkið hafði sagt henni að væri
orsök að geðveiki konungsins,
hefði borizt til hennar? I
örvær.tingu sinni sneri hún sér til
þeirrar konu, sem hún hafði reynt
aö foröast af fremsta megni,
ékkjudrottningarinnar.
Þótt furðulegt megi kallast þá
var ekkjudrottningin góð og
skilningsrík.
— Góða min, það get ég ekkert
sagt um. Hún virti rjótt andlit
Caroline fyrir sér. — Þú verður
að vitja læknis. Johan Struensee,
llflæknir konungsins, er góður
læknir og dásamlegur maður. Ég
skal biöja hann að lita á þig.
Caroline hafði aðeins séð
þýzkættaða l^ekninn i svip, en
hann hafði fylgt konunginum á
feröaleginu. Hann rannsak'aði
hann vandlega og hún virti hann
fyrir sér i fyrsta sinn. Hún áleit að
hann væri um þrltugt. Hann var
glæsilegur maður og einkar nær-
gætinn. Hann talaði við hana á
ensku og röddin var þægileg með
þýskum hreim. Hún var sem
dáleidd. Hjarta hennar baröist
svo ótt að hún var hrædd um að
hann tæki eftir þvi.
Hann gekk nokkur skref aftur
bak og brosti til hennar. — Það er
ekkert að yðar hátign, sagði hann
brosandi, —ekkert sem ekki er
hægt að ráöa bót á með réttum
lyfjum. Ég lofa þvi að þér skuluð
vera orðin heilbrigð eftir viku.
Hún stamaði nú, i fyrsta sinn
siðan sonur hennar fæddist.
— Þ— þakka yður fyrir,
Struensee læknir. Ég er g—giöð
yiir þvi að það e — er ekki
það ....
— Viljið þér ekki kalla mig
Johann lækni? sagði hann. — Það
er svo miklu notalegra og ég held
aö þér séuð i mikilli þörf fyrir
vini, yðar hátign.
Ósjálfrátt rétti hún fram
hendurnar og hann greip þær og
þrýsti fast i lófum sinum.
— Já. Viljið þér vera vinur
minn, Johann læknir, sagði hún.
Upp frá þeim degi voru þau
mikið saman. Loksins var ein-
hver sem hún gat talað við. Þau
ræddu um veikindi konungsins.
Struensee áleit að bezt væri að
konungurinn héldi sig sem mest i
einkaibúð sinni, til að hafa næði
til að ná sér, ef hann myndi þá
nokkurn tima ná sér. Þessutan
yröi það miklu betra fyrir hana.
Hún var á sama máli og Kristján
konungur hvarf frá hirðinni.
Ekkjudrottningin hafði ekkert
við það að athuga. Hún virtist
ánægö með það fyrirkomulag og
var jafn vingjarnleg við Caroline
og áður. Þetta var einmitt skref i
rétta átt, að .hennar áliti.
Johann* Struensee var ekki
samviskulaus maður. Hann var
góður læknir og heppinn i starfi.
Hann hafði gert sitt bezta og
verið umhyggjusamur um heilsu
konungsins og talaði um fyrir
þessum geðsjúka ungling, eins og
hann væri faðir hans. Nú vissi
hann að Kristján yrði aldrei
raunverulegur konungur framar
og þá var ekkert við það að
athuga að nota tækifærið til að
koma sjálfum sér á framfæri.
Sem læknir Kristjáns og náinn
. íélagi, hafði hann oft orðið að
vera staðgengill konungsins eða
milligöngumaður við rikisráðið.
Hann hafði sjálfur mikinn áhuga
á stjórnmálum. Hann sá lika að
Caroline var oröin ástfangin af
honum. Var þá ekki afsakanlegt
aö nota ungu drottninguna sem
veð, henni sjálfri til góðs um
leið, nú, þegar hún var ninn
raunverulegi stjórnandi rikisins,
vegna forfalla konungsins?
Honum fannst ekkert við það að
athuga.
Og þessvegna var það aö þau
voru á þessum reiðtúr, sem
hneykslaði svo mjög
Kaupmannahafnarbúa. A
hverjum degi bættist eitthvaö við
slúöursögurnar. Drottningin var
farin að ganga i karlmannsfötum.
Þvilikt hneyksli. Hún hafði lika
farið á veiðar með Struensee og
og kom ekki heim alla nóttina.
Hún hafði lika kysst hann I dansi.
Og kjólarnir hennar urðu æ
flegnari.
Struensee var stöðugt við hlið
hennar : hún hafði tekið hann með
sér á rikisráðsfundi og hann hafði
jáfnvel leyft sér að ráðleggja
rikisráðinu. Slúðursögurnar
hermdu lika að vesalings
konungirinn hafði ekki sézt i
margar vikur. Höfðu þau kannske
losað sig við hann? Hafði hann
verið myrtur og líkinu fleygt i
einhvern brunninn eða þá verið
grafið Í hallargarðinum?
Elztu hirðfrú ekkju-
drottningarinnar fannst timi til
kominn að minnast á þetta:
— Yðar tign, finnst yður ekki
rétt að þér skrifuðuð
Bretakonungi og kvörtuðuð yfir
framferði systur hans? Það er
ekki eingöngu hennar eigin nafn,
sem er i veöi, heldur er það lika
heiöur Danmerkur.
Juliana virti fyrir sér handa-
vinnuna, sem hún var með.
— Það er ekki nauösynlegt að
skrifa. Drottningin er sjálf ábyrg
gerða sinna. Ég og sonur minn
verðum að tjaldabaki, eins og
venjulega.
En hún var stöðugt á verði, eins
og köttur við músarholu, það fór
ekkert fram hjá • Hún fylgdist
meö hverju skrefi hinnar ungu
drottningar, sem var ástfangin i
fyrsta sinn og hirti ekki um að
dylja ástriður sinar.
Struensee var lika heimskulega
opinskár, af svo greindum manni
að vera. Það var svo skemmtilegt
að njóta aðdáunar svo fagurrar
konu, sem þar að auki var
drottning vera henni bæði sem
faöir og elskhugi. Hann var
kaldur og ákveöinn. Reyndar
haföi hann gaman að slúður-
sögunum þvi að hann fyrirleit
hræsnina við hirðina. Hann fékk
þaö orð á sig að vera fri-
hyggjumaöur og skeyta ekkert
um siðvenjur.
Og þótt Juliana ekkjudrottning
skrifaði ekki Georg konungi
Breta, þá siaðist orðrómurinn
einhvernveginn til hans. 1 fyrstu
lét hann það sem vind um eyru
þjóta, en svo 'varð það ekki
mögulegt lengur. Fyrr en varði
voru allskonar sögur komnar á
kreik I London, hneykslissögur af
systur konungsins. Það hafði
auðvitað oft verið talað um
konungleg hneyksli áður, en þetta
var nú alveg sérstakt. Geðsjúkur
eiginmaður, að öllum likindum
þegar myrtur af konu sinni og
lækninum, sem gerði sjálfan sig
aö allsráðandi stjórnmálamarini.
Þeim sem þekktu Shakespeare,
þótti gaman að vitna i orð hans i
Hamlet: ,,There is something
rotten in the state of Denmark”.
Það var raunar rétt: og meira
en slúöursögurnar hermdu
Struensee kynnti sér ástandiö og
það var ekki upp á marga
fiskana. (Ferð konungsins hafði
kostað meira en tvöhundruð
þúsund pund) og allt lif
þjóðarinnar var I hömlum
gamalla og úreltra laga og
miðalda hugmynda.
Hann var ekki eingöngu góður
læknir, hann var lika góöur sál-
51. TBL. VIKAN 33