Vikan - 02.12.1976, Qupperneq 42

Hvers vegna lifa
konur lengur en kai
Lifum við í heimi karlmannsins?
Já að flestu leyti. En eitt mikilvægt
atriði má ekki gleymast — konur fá
lengri tíma til að njóta þessa heims.
Kvenfólk er yfirleitt talið vera hið
veikara kyn, en hamingjan má vita,
hvaðan sú hugmynd er komin. Frá
upphafi, jafnvel löngu fyrir fœð-
ingu, bendir allt til hins gagnstæða.
Karlmönnum verður miklu frem-
ur misdægurt. Fleiri sveinbörn
látast fyrstu vikurnar eftir fæðingu,
og karlmenn hafa yfirleitt minni
mótstöðu gagnvart sjúkdómum allt
sitt líf. Þar af leiðandi er mikill
fjöldi einmana kvenna á gamals
aldri.
Hlutfalli kynjanna er haldið nokk-
uð í skefjum, þar sem fleiri svein-
börn fæðast að jafnaði, eða 106
sveinböm á móti 100 meybörnum.
Fyrri hluta ævinnar er því hlutfallið
nokkuð jafnt, en þegar tekur að síga
á seinni hlutann, verða konur í
meirihluta.
STRAX 1 UPPHAFI.
Ösamræmi kynjanna er strax tii
að dreifa i litningunum, sem
ákvarða kyn einstaklinga. Litning-
amir, sem em kvenkyns, em allir
eins, en karlkynslitningarnir em
aftur á móti mjög misjafnir að gerð
og þess vegna veikbyggðari. Þessi
staðreynd er talin valda því, að
karlmenn em veikbyggðari allt sitt
líf.
öll fóstur em kvenkyns fyrstu
sex vikumar. Eftir þann tíma fara
fram gegngerar hormónabreytingar
í karlkynsfóstmm. Sennilegt er, að
það veiki einnig viðnámsþróttinn.
Þetta em ef til vill grandvallar-
atriði mismunar kynjanna. Sálræn
undirstaða kvenlegra yfirburða er
lika ein ástæða. Uppeldið skiptir
miklu máli í því sambandi. Karl-
mönnum er innprentað að vera
harðari af sér, og áhugi þeirra
beinist oft að alls kyns ómannúð-
legum hlutum, eins og styrjöldum
og áhættusömum verkefnum.
Kvenfólki er aftur á móti oftast
öfugt farið. Það er viðkvæmt og þarf
ekki að skammast sin fyrir það að
láta tilfinningarnar sinar í ljós.
Kannski er það einmitt þessi tilfinn-
inganæmi og eðlileg viðbrögð við
henni, sem lengja lifdaga konunnar.
Yfirleitt em konur fljótari að laga
sig að breyttum aðstæðum en
karlmenn. Þær sjá líka oftast að
mestu um barnauppeldið, og þær
verða reynslunni ríkari af því.
Karlmenn njóta jafnan lengur um-
sjór mæðra sinna, og þegar henni
sleppir.tekur eiginkonan við því að
hugsa um þá. Karlmennirnir skipta
lífi sínu á milli heimilis og vinnu-
staðar. Það tekur oft ó taugarnar,
og ef þeir endast mjög lengi
(komast ó eftirlaunaaldur), verða
margir þeirra óánægðir með hlut-
skipti sitt. Þeim finnst þeir allt i
einu til einskis nýtir og vita ekki,
hvað þeir eiga að taka sér fyrir
hendur. Það kemur jafnvel fyrir, að
þeir missa alla lífslöngun. En
karlmenn á unga aldri em líka oft
haldnir mikilli streitu, sem talin er
óæskileg fyrir heilsuna.
Algengasti sjúkdómur, sem leiðir
karlmenn til dauða, er hjartaslag. ’
Konur virðast hins vegar hafa
sterkt og gott hjarta, a.m.k. þang-
að til þær em komnar yfir breyt-
ingaaldurinn svonefnda. Þá eykst
hættan á hjartaáföllum til muna,
svo að fjöldi tilfella verður svipaður
og hjá karlmönnunum. Veltur þetta
ef til vill allt á hormónastarfsemi
líkamans?
Bandarískur mannfræðingur, dr.
Ramey, hefur komið með skýringu
ó þessu. Hann heldur því fram, að
karlhormón, testosterone, hafi
áhrif ó æðarnar og stjórni sam-
drætti þeirra við æsing eða streitu.
Það leiðir siðan af sér háan blóð-
þrýsting, sem orsakar hjártaáföll.
Konur hafa á hinn bóginn kven-
hormón, oestrogen, sem verkar
á þveröfugan hátt, þ.e. berst ó móti
samdrætti æðanna.
Gerðar hafa verið tilraunir með
100 karlmenn, sem vom ó stofnun
fyrir geðsjúklinga. Sumir þeirra
höfðu verið vanaðir vegna kynferð-
islegra afbrota, en aðrir ekki.
Niðurstaðan sýndi, að þeir karl-
menn, sem höfðu verið vanaðir
þegar á kynþroskaaldri, höfðu yfir
sömu eiginleikum að búa og kven-
fólk, hvað hormóna snerti. En þeir
karlmenn, sem höfðu verið vanaðir
Ofnhreinsarinn
frá Zebra.
42 VIKAN 49. TBL.