Vikan - 31.05.1979, Blaðsíða 21
átryggt
Okkur ber því að vara börn við eldhættu
og láta aldrei eldspýtur eða kveikjara liggja
á glámbekk þar sem óvitar geta náð til þeirra.
Gallaðar raf leiðslur
Aðalhætturnar í sambandi við þær eru
eftirfarandi:
• kunnáttuleysi við viðgerðir, eða
„fúsk”
• of mörg tæki á einni og sömu
tengingunni
• rangt öryggi (vartappi)
• rafmagnsleiðslur sem liggja undir gólf-
ábreiðum
• rafmagnsleiðslur sem eru í flækju.
í þrem síðastnefndu tilvikunum á sér
stað langvarandi en hægfara hitun sem eyði-
leggur einangrunina á rafmagnsvírunum
smám saman.
Samkvæmt upplýsingum Gunnars
Sigurðssonar, varaslökkviliðsstjóra í
Reykjavík, voru raflagnir og rafmagnstæki
völd að 65 eldsvoðum í Reykjavík af 333
útköllum, þar sem eldur var laus, árið 1978.
Langalgengasta orsök eldsvoða, í það
minnsta í Reykjavík, er íkveikja eða í 146
tilfellum. Ókunnugt var um orsök í 78 til-
fellum.
Hvað á að gera þegar eldur er
laus?
Það fyrsta sem gera verður, þegar eldur
er laus, er að loka dyrunum að herberginu,
þar sem eldurinn er, og einnig gluggum, ef
komist verður að þeim án hættu. Þetta er
mjög mikilvægt til þess að hefta útbreiðslu
eldsins.
Hvorum megin dyra staðnæmst er, fer
eftir því hve mikill eldsvoðinn er. Ef um er
að ræða smáíkveikju kemur til greina að vera
áfram inni í herberginu og hefja slökkvi-
tilraunir. Ef eldurinn virðist vera
óviðráðanlegur er hyggilegast að loka
dyrunum á eldinn og forða sér út úr húsinu
Það sem á A L D R EI að gera:
Reynið akfcei að qnHmgin pott með logandl fitu
af eldavélinni. Fitan slettist ó hendur og hand-
leggi og veldur stórskaða.
Reynið A L D R E I að fara út meO logandi titu-
pott. Um leið og þú opnar glugga eða dyr eykst
eldurinn og blossar yfir hendur og handleggi
þlna og jaf nvel á andlit þitt.
Hettu akfcei vatni eða sandi á togandl fitupott
Árangurinn verður líkastur eldrigningu yfir allt
eldhúsið.
Fyrsta flokks eldvamarteppi á að hafa handföng
og svona ber að varpa þvi á logandi frtupott Á
svipaðan hátt er lok látíð á logandi fitupottinn.
eins fljótt og frekast er unnt og vara aðra
við. Ef dyr eru skildar eftir opnar breytist
smáeldur fljótlega i mikið bál. Um leið og
unnt er verður að kalla til slökkvilið.
Ef þig grunar að eldur sé laus, handan
við luktar dyr, skaltu þreifa á hurðinni
með handarbakinu. Ef hurðin er heit skaltu
ekki opna. Ef þú gerir það er líklegt að
eldurinn gjósi á móti þér.
Þegar eldsvoða ber að höndum þarf að
taka skjótar og áhrifaríkar ákvarðanir.
Eldurinn ógnar bæði sjálfum þér og
eignum þínum og getur einnig ógnað
öðrum. Vitanlega er fólk mikilvægara en
eignir, en lítið vit virðist vera í því að fórna
lífi sínu við árangurslausar tilraunir til að
bjarga öðrum. Þess vegna ber að hjálpa
öðrum til undankomu ef þess er nokkur
kostur, en ef svo er ekki þá er öllum fyrir
bestu að þú hringir á slökkviliðið þegar i
stað. Tilgreinið þegar í stað nákvæmt
heimilisfang og látið þess umfram allt getið
ef fólk er lokað inni. Farið aldrei aftur inn í
brennandi hús. Ganga má að þvi sem visu að
eldurinn og þar með hættumar hafi aukist og
að nýjar og óvæntar hættur séu á næsta leiti.
Ef þú ert staddur í herbergi á efri hæð og
eldur er laus fyrir framan getur verið
heppilegt að halda kyrru fyrir og freista
þess að hurðin haldi eldinum frá. Gott er að
þétta við dyrnar með fatnaði eða röku
handklæði til þess að hindra að herbergið
fyllist af reyk. Haltu þig við gluggann
þannig að hægt sé að sjá þig utan frá.
Hvers vegna á að skipuleggja
aðgerðir fyrirfram?
Af eðlilegum ástæðum, og sem betur fer,
er flestum framandi að lenda í eldsvoða.
Mönnum hættir til að hegða sér með
óvæntum hætti og stundum jafnvel
fáránlega þegar þeir verða fyrir því óláni að
lenda í eldsvoða. Ef fyrirbærið er hins
vegar hugleitt fyrirfram, áður en það hefur
gerst, og menn reyna að velta því fyrir sér,
getur það auðveldlega orðið til þess að við-
brögð manna verða hin skynsamlegustu og
líkleg til þess að bjarga því sem bjargað
verður.
íhugaðu vandlega hugsanlegar undan-
komuleiðir fyrir þig og fjölskyldu þína hvar
svo sem eldsupptökin yrðu í húsinu.
Eðlilegt er að ganga út frá því að hluti
hússins sé tepptur, svo sem tröppur og
gangar. Vertu viss um að börnin skilji
mikilvægi þess að hefta útbreiðslu elds, t.d.
með því að loka dyrunum og forða sér.
Oft kemur fyrir að rafmagn fer af brenn-
andi húsi og því getur verið gott að hafa
kynnt sér útgönguleiðir, einnig við slíkar
aðstæður. Hafið vasaljós jafnan á aðgengi-
legum stað. Ef garðslanga er tiltæk hug-
leiddu þá hvort hafa megi gagn af henni. Ef
þú býrð í fjölbýlishúsi kynntu þér og fjöl-
XX. tbl. Vikan XX