Vikan - 16.08.1984, Blaðsíða 25

Eldhús Vikunnar
Umsjón: Jón Ásgeir
Amerísk áfengisráð
Ávaxtavin og saft.
Rabbarbaravín.
7 pd. rabbarbara-stangir.
7 pd. strausykur.
10 pottar vatn.
Rabbarabara-stangirnar eru skornar í smá-
stykki, án þess að taka hýðið af þeim, og svo
soðnar í svolitlu vatni, þar til þær eru linar. Þá
eru þær teknar upp í hreinu stykki og vökvinn
látinn sjóða i 6 pottum af vatni, þar til búið er að
fleyta alla froðu af þvi og svo er það tekið af
eldinum og látið kólna. Þá er rabbarbara-
vökvanum og sykurvatninu helt saman i 10
potta dunk. Þessi dunkur verður að hafa spúns-
húll i miðju og annað minna i öðrum endanum,
svo hægt sé að aftappa vínið þar. Dunkurinn er
settur á tvær litlar hæðir, svo að ílát geti staðið
undir honum, og lögurinn geti runnið þar í, sem
freyðir yfir spúnshúllið. Það er látið stálþráðs-
net yfir spúnshúllið, svo tappinn geti legið laus
þar á og stuf eða ryk komist ekki i vínið. Dunk-
urinn er látinn standa á hlýjum stað i 6 vikur og
það er hrært í honum tvisvar á dag og alt af fylt
á hann af leginum, sem freyðir í burtu við ger-
inguna. Eftir sex vikur er tappi settur í dunkinn
og hann fluttur á kaldan stað og látinn standa
þar sex mánuði. Þá er vinið tappað af dúnkin-
um á flöskur, og næsta dag eru flöskurnar til-
lakkaðar.
Bláberjavin.
35 pd. bláber.
17 kd. kalt, soðið vatn.
14 pd. strausykur.
5 kvint stuðaður Vinsteinn,
1 kvintTannin.
11/2 pd. rúsinur.
Bláber sleppa ekki hæglega vökvanum. Eftir
$8 býiQ.er að pressa þau i fyrsta sinn í 3/4 af
vátAieU) nu þau tekin upp og látin í það sem
eftir er áf-vatninu og pressuð enn á ný. Svo er
vínsteinninn og tannínið látið bráðna i svolitlu
sjóðandi vatni og helt saman við berjavatn-
ið. — En ekki fyr en það vatn er orðið kalt, sem
þeir voru bræddir i. Nú er alt hrært vel, þar til
sykurinn er uppleystur. Svo er öllu helt á 36
potta dúnk og farið með eins og rhabarbara-
vin. Fyllist dunkurinn ekki af þessu, verður að
fylla hann með soðnu köldu vatni.
Til þess að Geringin verði betri, er best að láta
rúsinurnar i straks. Aðferðin við þetta er
þannig, að rúsínurnar eru fyrst þvegnar vel i
köldu vatni og marðar svolitið, — en ekki samt
svo mikið að kjarninn merjist. Þar næst er helt
yfir þær sjóðandi vatni og þær eltar með
höndunum þar til kjarninn losnar frá. Þannig
eru þær svo látnar standa i vatni 24 klukkutima.
Að þeim tima liðnum eru þær pressaðar og saf-
inn látinn í vinið.
Krækiberja-vin.
Berin eru sorteruð og þvegin, og þau af þeim,
sem eru fullvaxin, eru látin í bala með gati við
Við grípum enn til bókarinnar góðu,
„Amerísk ráð", eftir Margréti Jónsdótt-
ur, en við sögðum frá nokkrum upp-
skriftum úr henni í síðustu Viku. í þetta
skipti skýrum við frá aðferðum við vín-
og ölgerð — og vörum alla aðra en hófs-
menn við að lesa lengra. Ennfremur skal
á það minnt að mestallt brugg er bannað
með lögum, það er að segja þegar komið
er upp fyrir 2,25 prósent áfengismagn í
miðinum.
löggina, með tappa í, svo ekkert spillist. Svo er
sjóðandi vatni helt á berin, svo rétt fljóti yfir
þau, og þegar þetta er orðið nógu kalt til að
dýfa hendinni þar i, er vökvinn kreistur úr
berjunum. Þá er stykki breitt yfir og þetta látið
standa svona 4—5 daga. Þá er vökvinn úr þess-
um bala látinn renna yfir í annan bala, og vökv-
inn er látinn renna siaður i ilát er tekur kring um
1 pott af vökva. Móti hverjum potti af vökva er
látið eitt pund af sykri. Líka má, ef vill, láta biða
með að síja berin, þar til vökvanum er helt á
dunkinn). Þetta er látið standa 10 daga og hrært
i þvi tvisvar á dag. Síðan er alt siað og helt á
dunk, sem ekki má vera stærri en svo, að fljóti
yfir sponsgatið. Rúsínur eru látnar i, eins og i
bláberjavín og síðan farið með þetta eins og
rabbarbara-vín.
Að brugga öl.
Til þess að ölið verði gott, er áríðandi að sá
stampur eða tunna, sem bruggað er i, sé vel
hreint; best er að afbrenna það innan, áður en
bruggað er, svo enginn smekkur verði. Hin
fljótasta aðferð við að brugga ölið er: að búa til
poka, t.d. úr haframjöispoka, sem passi þvi
íláti, sem brugga á í og renna svo upp á, eins og
þegar rent er á kaffikönnu. Þetta er lika það
hægasta fyrir almenning. Poki þessi verður að
vera hreinn, og aldrei má brúka hann til annars.
Hann er útbúinn með gjörð sem er svolitið
viðari en tunnan, svo hlemmurinn falli vel til.
Gat verður að vera nálægt botninum á tunn-
unni, sem tappi er settur i. Þar er ölið aftappað.
Heimilis-öl.
30 pd. malt.
16 lóð humlar.
1—2pd. bygggrjón.
2 pd. florlin.
140 pottar vatn.
Humlarnir eru lagðir í bleyti daginn áður en á
að brugga. Vatnið, sem brugga á úr, er sett yfir
eldinn og látið sjóða. Maltið er malað og látið i
pokann ásamt gerinu. Þá er helt 12 pottum af
heita vatninu og 16 af köldu á maltið og hrært i
á meðan með hreinu tréskafti, sem ekki má
nota til annars. Svo er hlemmur settur yfir. Eftir
hálftíma er helt 16 pottum af sjóðandi vatni í
maltpokann og aftur hrært i og svo lagður
hlemmur yfir. Tvisvar er þannig bætt í maltpok-
ann 16 pottum af sjóðandi vatni, með hálftíma
millibili og hrært í þvi i hvert skifti og svo
hlemmur settur yfir. Humlarnir og byggið er
siðan soðið i 12 pottum af vatni i 2 tíma. Þá er
seyðinu af þessu einnig helt upp i maltpokann
og humlarnir skolaðir i 30 pottum af sjóðandi
vatni — 15 pottum i hvert skifti — og öllu helt í
maltpokann. Nú er aftur hrært vel í, og síðan er
hlemmurinn settur aftur yfir og látið standa þar
til það er 28 gráður á farenheit. Þá er pokinn
hengdur upp yfir tunnunni og látið siga úr
honum og sykrinum siðan hrært út í ölið.
Næsta dag er pokinn tekinn burtu og geymdur.
Hlemmur er settur yfir tunnuna og hún látin
standa 10 daga áður en ölið er drukkið.
Engifer-öl.
10 pd. púðursykur.
18 lóð sitrónu-vökvi.
1/2 pd. hunang.
22 lóð steytt Engifer-rót.
2 pd. florlin.
2 egg.
1 lóð sítrónulögur.
30 pottar vatn.
Engifer-rótin er soðin hálftima i þrem
pottum af vatni; svo er hinum efnunum bætt
saman við. Eftir svolitla stund er alt tekið af
eldinum og látið kólna. Þá er ölið siað. Svo eru
eggjahviturnar þeyttar vel og hrærðar saman
við og síðan sitrónulögurinn. Þetta er látið
standa 4 daga og hrært i því tvisvar á dag. Síðan
er þvi helt á flöskur og geymt i 2 — 3 mánuði.
Fljótandi tilbúningur
til að bursta tennur úr.
Eau de Bottot.
8 lóð anisfræ.
2 lóð kanelbörkur.
2 drakma Cochineal.
2drakma Mintolia.
8pd. hreint sprit.
r Hin þurru efni eru látin leysast upp i sprittinu
i 8 daga. Og þetta er hrist oft á dag. Svo er það
siað gegnum bómullarstykki og helt á flöskur.
33* tbl. Vikan 25