Vikan - 03.07.1986, Qupperneq 36

TEXTI: HÚLMFRÍÐUR BENEDIKTSDÓ TTIR
MYND: RAGNAR TH.
Það þekkja allir krakkar
apana þó að þeir lifi ekki
hér á landi nema kannski
eitt og eitt grey sem haft
er til sýnis í búri. Aparnir
lifa í frumskógum í heitum
löndum eins og Afríku og
Suður-Ameríku. Það eru til
margar tegundir af öpum,
við þekkjum kannski helst
simpansa. Bókin JÚLÍUS,
sem margir krakkar eiga,
er einmitt um simpansa.
Þeir eru mjög skynsamir
og geta til dæmis lært ein-
falt merkjamál af fólki.
Þeir geta orðið 50 ára
gamlir og um 75 kíló á
þyngd. Górillurnar verða
ennþá stærri og þyngri eða
allt að 125 kíló. Górillan
er ekki hættuleg þó hún sé
ófrýnileg. Hún er einn nán-
asti ættingi mannsins í
heimi dýranna og það er
órangútan líka. Karlapinn,
sem er miklu stærri en
apynjan, getur orðið 135
sentímetrar á hæð. Órang-
útanar halda sig oftast á
jörðu niðri og ganga þá
annaðhvort á fjórum fótum
með því að styðja niður
hnúunum eða uppréttir og
grípa þá í greinar sér til
stuðnings. Fjórar tegundir
eru til af mannöpum og er
engin þeirra með rófu.
Dvergsilkiaparnir eru
minnstir apa. Þeir eru ekki
nema 16 sentímetra langir
og með 18 sentímetra langa
rófu. Apar geta verið ansi
háværir, þeir geta gólað
svo að heyrist í margra
kílómetra fjarlægð. Ein
apategundin heitir einmitt
öskurapi. Fleiri skemmti-
leg nöfn eru til á öpum, til
dæmis vofuapi, skeggapi og
nefapi en nefið á honum
getur orðið 17 sentímetra
langt. Við mennirnir erum
heppnir að líkjast honum
ekki. Flestir apar búa í
trjám og minni aparnir
geta sveiflað sér á ótrúleg-
um hraða í trjánum, jafnvel
apamæðurnar með ungana
sína hangandi á sér.
Eflaust langar mörg ykk-
ar að eiga lítinn, sætan apa
til að leika við en þeim líð-
ur miklu betur í sínum
heimkynnum svo við verð-
um bara að búa okkur til
tuskuapa í staðinn. Þeir
eru úr filti en inni í þeim
er púðafylling. Auðveldast
er að taka sniðið upp á
pappír og klippa það út.
Leggið sniðið á efnið og
strikið meðfram því með
blýanti. Apinn er saumað-
ur saman á röngunni en
það getur verið svolítið erf-
itt að snúa honum við.
Guli apinn er úr þunnu lér-
efti og það gekk betur að
snúa honum við en þeim
gráa sem er úr flóneli. No-
tið blýant til að snúa
löppunum við. Troðið
púðafyllingunni í loppurn-
ar áður en þær eru saumað-
ar við búkinn. Þegar apinn
er orðinn úttroðinn af
púðafyllingu er saumað
fyrir opið á hausnum, tvo-
föld eyrun saumuð á og
andlitið. Augu, nef og
munnur eru saumuð á með
áróragarni. Síðan er hægt
að sauma föt á apana ef þið
viljið. Þessir apar eru rófu-
lausir eins og mannaparn-
ir, górillan og órangútan-
inn.
36 VI KAN 27. TBL