Vikan - 15.09.1988, Blaðsíða 51

BÆKUR
I
Harður hugur
TEXTI: ÆVAR KVARAN
Einfarinn
eftir A. J. Quinnell
Útgefandi: Almenna bókafélagiö, Rvk.
Þýðandi: Björn Jónsson.
V msar bækur sem ætlaðar eru
sem lestur til aíþreyingar, eins
I og til dæmis svonefndar spennu-
JL bækur, eru iðulega býsna vel
skrifaðar og sýna slíkir höfundar mikla
sérþekkingu á ákveðnum sviðum og geta
þær þannig frá því sjónarmiði verið stór-
lróðlegar um viss svið mannlífsins.
Sem dæmi um þetta má nefna rithöf-
undinn Tom Clancy. Hann er Bandaríkja-
maður í húð og hár og hefúr undanfarin
fjögur ár skrifað bækur sem allar hafa
orðið metsölubækur. Þegar þetta er hrip-
að er ég að lesa eina þeirra. Bækur hans
myndu áreiðanlega vera kallaðar spennu-
bækur, en þó með sínu sérstaka sniði.
Clancy myndi af ýmsum vera kallaður
íhaldsmaður, því hann er ósvikinn föður-
landsvinur, sem kemur glögglega fram í
bókum hans. Bókin sem ég er að lesa ber
nafnið Patriot Games og er mjög vel
skrifuð. Menn þurfa sannarlega að skrifa
vel til þess að koma bók í flokk metsölu-
bóka. Þessi bók fjallar um hryðjuverka-
menn, skipulag slíkra manna og athafhir
og er engu líkara en höfundur viti allt um
slík efini. Bandaríski flotinn er i sérstöku
uppáhaldi hjá þessum höfundi og er
hann svo gjörkunnugur verkefnum flot-
ans og vopnabúnaði og nýjustu tækjum í
þeim efnum, að eitt af verkefnum hans er
að halda fyrirlestra í bestu skólum
flotans. Og einn flotaforingi sagði um
þekkingu hans, að stundum kæmi slíkt
efhi ffam í bókum hans, hernaðarlegs
eðlis, að ef hann væri liðsforingi í flotan-
um hefði hann jafnvel mátt búast við því
að vera dreginn fyrir herrétt. Enda er
Clancy talinn meistari tækni-spennu-
bóka.
En í þessari bókarumsögn var nú ekki
meiningin að skrifa um Clancy, heldur
Quinnell, höfund Einfarans. Bók sú
fjallar ekki um menn sem hafa hryðju-
verk að atvinnu, heldur sem hluta af af-
brotum glæpamanna á Ítalíu. Einfarinn er
Bandaríkjamaður, sem árum saman hefur
barist víða um heim og er því gjör kunn-
ugur meðferð hvers konar skotvopna, er
hugrakkur maður og í rauninni góður
maður í eðli sínu. Hann hefur barist fyrir
sitt eigið föðurland í Víetnam, útlend-
ingahersveitirnar frönsku í Afríku og
víðar. Sökum fátæktar og örðugleika
heima fyrir verða það örlög hans að
verða hermaður, þótt í eðli sínu sé hann
maður friðsamur og í upphafi bókarinnar
kemur ffarn að hann er orðinn dauðleið-
ur á hermannslífl sínu og manndrápum
þeim, sem því fýlgja. Hann er í heimsókn
hjá gömlum vini og félaga, sem býr á ít-
alíu, þegar hann er talinn á það að gerast
lífvörður ungrar telpu, þegar mannrán
taka að gerast tíð, sökum hinni gráðugu
glæpahringa þar í landi. __
Að hafa hernað að aðalstarfi er ekkert
sældarlíf. Það hefur haft þau áhrif á sögu-
hetjuna í þessari bók, Bandaríkjamann-
inn Creasy, að hann er orðinn innhverfur
mjög og ófélagslyndur, þess vegna lokast
hann gagnvart öðru fólki. Hann verður
því hvergi vinsæll, enda sækist hann síst
eftir slíku. Má ef til vill segja, að enginn
þekki hann til hlýtar nema eini vinur
hans, ítalinn Guido, sem hann er nú að
heimsækja sökum þeirrar einmanaleika-
tilfinningar sem oft grípur ófélagslyndar
manneskjur.
En svo sjáum við hvernig þessi ellefu
ára telpa nær smárn saman að vinna hug
og hjarta þessa kaldlynda og lokaða
manns svo það í rauninni gjörbreytir lífl
hans. Þátttaka hans í ótal styrjöldum
hafði sýnt honum verstu hliðar mann-
skepnunnar — og sjálfs hans. Hann var því
orðinn bitur, kaldlyndur, ófélagslyndur
og eiginlega mannhatari, að undantekn-
um Guido, vini sínum og fjölskyldu hans
sem jafnan sýndi honum og sérkennilegu
fari hans fullan skilning. Það voru einu
manneskjurnar sem honum leið vel hjá.
Og svo kemur þessi litla telpa inní líf
hans með góðvild og væntumþykju og
gjörbreytir öllu.
Meðferð Quinntells á kynnum þessara
gjörólíku persóna er blátt áfram snilldar-
leg og sýnir ótrúlega sálfræðilega þekk-
ingu. Það má jafhframt segja um allar
mannlýsingar höfundar í þessari bók.
Sumar þeirra eru stórkostlegar, hvort
sem lýst er glæpamönnum eða venjulegu
fólki.
Það er ekki um að villast að hér heldur
maður á penna sem þekkir ítalíu og íbúa
hennar. Þá eru nefhdir í bókinni ótal
réttir, sem ítalir leggja sér til munns og
allir skráðir með skáletri fyrir þá sem sér-
stakan áhuga hafa á mat, en þeir eru víst
furðumargir á íslandi. Bókin Emfarinn
er mjög góð bók og með afbrigðum vel
skrifuð. Dásamlegt lestrarefni.
Þýðing Björns Jónssonar er góð, þótt
ég geti ekki stillt mig um að minnast hér
á tvennt, sem þýðendur virðast hafa
hermt hver eftir öðrum. En það er þessi
árátta, að láta menn biðja um að „hafa sig
afsakaðan". Þetta flnnst mér ekki góð ís-
lenska. Það er nóg að afsaka einhvern og
alveg óþarfi að „hafa einhvern afsakaðan"
hitt er hve hræddir þýðendur virðast
vera við að nota eignarfalls s. Það er al-
veg óhætt að láta slíkt s t.d. í eingarfalli á
nafni sem endar á y. Einfarinn í þessari
bók heitir t.d. Creasy. Það er ekki beint
íslenskulegt að lesa setningar eins og
„Kona Creasy, móðir Creasy o.s.frv.
Komið aftur með eignarfalls essin.
VletWí
tl1

dls&x^
Sparið ykkur bæði
tíma og peninga.
KJÖTBOLLUR
m/kartöflum, grænmeti og salati.
KJUKLINGUR
m/kokkteilsósu, frönskum og salati
440.-
KARRY POTTRETTUR
m/hrísgrjónum, grænmeti og brauði
NAUTABUFF
m/kartöflum, grænmeti og salati
290.-
DJUPSTEIKT YSA
m/kartöflum, sósu og salati
340.-
SAMLOKA
80.-
stk.
HAMBORGARAR
70.-
stk.
SÚPA + SALATBAR
260.-
Heitir réttir framreiddir frá
kl. 11.30 - 13.30 og frá kl. 16.00
Auk þess bjóðum við daglega þjóðlegan
mat, s.s. svið, lifrarpylsu, blóðmör,
rófustöppu o.fl. eftir hádegi.
Á salatbarnum er alltaf til rækju-,
túnfisk-, laxa-, epla-, kartöflusalat o.fl.
Garðabæ, sími 656400
VIKAN 49