Vikan - 08.12.1938, Blaðsíða 5

Nr. 4, 1938
VIKAN
5
S. B.
Svipir iir flaalEp liiiim:
Pundspakkinn:
Sig. Sigurðsson frá Arnarholti.
SÍÐAN eru liðin fimmtíu og fimm ár.
Póstskipið Laura lá á Reykjavíkur-
höfn. Frá skipinu lét stór bátur og
stefndi á land. Þenna bát þekktu allir, er
sáu. Hann var um margt ólíkur öðrum
bátum og var einungis notaður til póst-
flutninga milli skips og lands. Dró hann
nafn af þessu og var nefndur póstbeljan.
I þetta skipti var „beljan“ drekkhlaðin
póstpokum og bögglum — en í miðjum
bátnum stóð eldri maður og hélt litlum,
veiklulegum drenghnokka við hönd sér.
Þessi aldni halur var Christjansen skip-
stjóri.
Póstbeljan lenti og. Christjansen skip-
stjóri steig á land og leiddi snáðann við
hlið sér upp að pósthúsinu og skilaði hon-
um í hendur Ole Finsen póstmeistara — en
þar hafði honum verið hugað bráðabirgða-
fóstur meðan honum skyldi útvegaður ann-
ar og varanlegur dvalarstaður..
Á heimili Finsens póstmeistara var lát-
ið vel að drengnum og tókst brátt hin
mesta vinátta með honum og Finsens-
systkinunum, sem þóttust hafa himininn
höndum tekið að ná í strák, sem talaði
dönsku og kunni ekkert mál annað. Það
var svo gaman að geta ekki skilið hann!
En Adam var ekki lengi í Paradís — og
strákurinn ekki nema eina viku hjá Fin-
sen póstmeistara. Þá hafði honum verið
ráðstafað í fóstur til Björns Ólsen, rektors,
og madömu Ingunnar í Latínuskólanum.
En hann kveið vistaskiptunum, og þegar
komið var að sækja hann ríghélt hann sér
í pilsfald frú Maríu Finsen og stundi fram
þessari hispurslausu bæn um að mega vera
kyrr:
Jeg vil meget heller være hos den graa
Dame — en frú María var í gráum silki-
; kjól.
Það, sem fullorðið fólk hefir ákveðið fá
lítil börn ekki breytt, hversu sárt, sem þau
biðja. — Strákurinn var fluttur upp í
Latínuskóla, og þar ólst hann upp. Vegna
hrakninga sinna með póstskipinu, flutn-
inga í póstbeljunni og dvalarinnar hjá
póstmeistaranum — og svo vegna smæðar
sinnar — var hann oft síðan nefndur:
pundspakkinn.
Þeir, sem sjá Sigurð skáld Sigurðsson
frá Arnarvatni, þenna háa, þrekna og
tröllslega mann, þramma eftir götunni og
skyggnast spaklega yfir höfuð hæstu
manna, grunar víst ekki, að hann hafi
eitt sinn verið nefndur pundspakkinn. En
svona var það nú samt — og þetta auk-
nefni er honum minnistætt, sem fyrstu
kynni af íslenzku fólki.
Sigurður er tilorðinn úr ítalskri ást og
manni vestan af Mýrum. Hann er fæddur
í Kaupmannahöfn 1879. Faðir hans var
Sigurður Sigurðsson, adjunkt, er drukkn-
aði við þriðja mann á skemmtisiglingu á
Viðeyjarsundi. Móðir hans var ítölsk, og
kvað hún hafa verið kvenna fríðust. Ann-
að vita menn ekki um hana.
Sigurður ólst upp í Latínuskólanum og
ber hann um fram annað virðingu fyrir
minningunni um fóstru sína, madömu Ing-
unni.
— Hún var svo góð, að hún þrætti fyrir
skammastrik, sem hún þó vissi mig sek-
an um að hafa gert. Það er líkast til, að
hann Siggi minn hafi gert það, sagði hún
eitt sinn, þegar fóstri minn sakaði mig
réttilega um, að ég hefði brotið rúðu. Þá
nefndi hann það ekki framar — því hann
leit á móður sína sem óskeikula og um-
gekkst hana eins og hún væri keisarafrú-
in á Rússlandi. Hann var á marga lund
öðrum ólíkur. Einu sinni hafði ég verið
að leika mér og kom dauðþreyttur heim.
Fleygði ég af mér fötunum sitt í hvora átt-
ina og stökk upp í rúmið. En rétt í því að
ég var að hreiðra um mig kemur fóstri
minn inn, — og hvar sem hann fór varð
40 stiga frost í kringum hann. Hann skim-
ar í kringum sig, gengur síðan að rúminu
mínu, horfir á mig og spyr: Ætlar þú að
verða gentlemaður, eða dóni, Siggi minn.
Síðan hef ég gengið frá fötum mínum
í röð og reglu á kvöldin. Allt, sem hann
sagði í þessum tón var svo hnitmiðað,
þrauthugsað og afmælt, að maður hlaut
að muna það og gat ekki gleymt því. 1
hugsun og framgöngu var hann í hvívetna
framandi og strembinn. Hann var eins og
útlendingur búsettur á fínu hóteli allt sitt
líf. Hann hafði jafnmikinn ýmigust á of-
drykkju og vandrykkju — og allur hans
hugsunarháttur var eftir því. Aldrei sá ég
á honum vín, en hann drakk vín á hverj-
um degi og átti aldrei minni vínbirgðir en
svo, að hann hefði fyrirvaralaust getað
boðið hundrað manns í veizlu.
Er ég hafði lokið stúdentsprófi stakk
fóstri minn upp á því við mig, hvort ég
vildi ekki verða lyfsali. Benti hann á að
hér væri öll lyfjaverzlun í höndum Dana,
sem dveldu hér aðeins nokkur ár og hyrfu
síðan af landi burt sem auðugir menn.
Kvað ég hann ráða því — og fór síðan
til undirbúningsnáms á apotekið til M.
Lund og var þar í fjögur ár. Þá fór ég
til Hafnar og lauk þar námi og tók þar
próf við lyfjafræðiskólann.
Á Hafnarárum mínum kom fyrir
mig atvik, sem líður mér ekki úr minni.
Það var um kvöld. Ég var einn á rangli
út á Vesturbrú, í rómantískum þönkum og
þurfandi fyrir félagsskap. Þá gengur fram
hjá mér glæsileg ungmey, tíguleg í vexti
og göngulagi — og ég áræddi að ávarpa
hana og bauð henni gott kvöld. Hún tók
ekki kveðju minni, en amaðist hins veg-
ar ekkert við mér. Gekk ég góðan spöl
við hlið hennar, unz hún sveigði inn á
hliðargötu. Og enn elti ég hana. Loks nam
hún staðar undir ljóskeri, tók fram lykla
og hoppaði fimlega upp lágar tröppur að
miklu anddyri. Ég hugði gott til. Nú hlaut
hin þráða stund að vera skammt undan.
En er stúlkan hafði snúið lyklinum í
skránni, leit hún á mig, lyfti slöri sínu,
svo skein í andhtið. Það var f jólublátt og
sundurgrafið í lúpus.
Nokkur andartök hvessti hún á mig
augun með sorgarinnar og dómsins þunga
svip. Svo lét hún slörið falla og hvarf.
Þetta er þyngsta áminning, sem ég hef
orðið fyrir.
*
Þegar ég kom heim frá Hafnardvöl
minni kvæntist ég og gerðist sýsluskrif-
ari hjá Sigurði Þórðarsyni sýslumanni í
Arnarholti — en hann var fósturfaðir kon-
unnar minnar. Ég var ,,autoriseraður“ frá
Stjórnarráðinu til að gera öll störf sýslu-
manns, nema dæma dóma. I fyrsta málinu,
sem ég varði var dæmdur fyrsti skilorðs-
bundni dómur, sem kveðinn var upp á fs-
landi.
Fyrir tilmæli Hannesar Hafsteins og
Guðm. Björnssonar setti ég síðar á stofn
lyfjabúð í Vestmannaeyjum — og þar
græddi ég peninga á öllu, sem ég kom
nærri. En svo tapaði ég líka öllu.
Ungur nam ég sund hér í Reykjavík og
var um eitt skeið með beztu sundmönn-
um. Drukknun föður míns opnaði augu
mín fyrir þýðingu sundkunnáttunnar —
og oft hugsaði ég um, að gaman væri nú
að „draga einn upp“ í stað föður míns, þó
aldrei fengi ég færi til þess. En í Vest-
mannaeyjum, þar sem menn voru stöðugt
að drukkna, hóf ég baráttu mína fyrir
björgunarmálunum, ásamt öðrum áhuga-
og atorkumönnum, sem voru þeim málum
fýsandi og eitthvað vildu á sig leggja til
að koma hugmyndinni í framkvæmd.
Samdi ég um kaup og viðgerðir á björg-
unarskipinu Þór, sem var fyrsta varð- og
björgunarskip íslendinga. Það reyndist
farsælt skip.