Vikan - 08.12.1938, Blaðsíða 6

6
VIK A N
Nr. 4, 1938
Landvinningastarfsemi
Þjóðverja við Norðursjóinn.
••
OLDUM saman höfðu norðvestan-
stormar og hafrót gert Cuxhaven-
búum erfitt fyrir um öruggan lend-
ingarstað fyrir fiskibáta sína og flutninga-
skip, þangað til að virðulegt bæjarráð þess-
arar borgar, sem liggur 100 km. norðvest-
ur frá Hamborg, á skaga einum við
Norðursjóinn, ákvað árið 1732 að
sökkva þrem gömlum skipum skammt
frá vík einni og leggja þar með undir-
stöðu að brimgarði og skipabryggju.
Skipabryggja þessi hefir síðan tekið
allverulegum breytingum, en ber enn
þann dag í dag nafn eins af skipum
þeim, seip var sökkt þar fyrir tvö
hundruð árum: „Alte Liebe“.
Bryggja þessi er einn vottur um
baráttu þá er allir, sem við sjávar-
strendur búa, verða að heyja, dag eftir
dag og ár eftir ár, ekki einungis í
Norðvestur-Þýzkalandi heldur um all-
an heim. Hún er þó hvorki merkileg-
asti né elzti vottur um þessa baráttu,
og má meðal eldri og merkilegri votta
um hana nefna allan þann fjölda af
smáeyjum, sem liggja frá Hollands-:
ströndum alla leið upp að Jótlands-11
skaga.
Flestar þessar eyjar sjást á venju-
legum uppdráttum af þessum svæðum.
Jarðfræðingar telja að eyjar þessar hafi
endur fyrir löngu verið landfastar við
strendur meginlandsins. Stormar og flóð,
lækkun flæðarmáls og önnur umbrot hafa
gert land þetta að eyjum.
En þó að sjórinn hafi um langan aldur
farið þar illa með byggilegt land, hefir
hann einnig haldið til streitu árásum sín-
um á eyjar og hólma, eftir að menn höfðu
fengið sér bólfestu þar. Að sjálfsögðu hafa
örlög mannanna á minnstu hólmunum, sem
þar eru, eða voru, verið hörðust, enda hefir
spunnizt úr sögu þessara Hallig-
búa heilt skáldskaparkerfi, ort
að miklu leyti af þýzkum skáld-
um, sem uppi voru s. 1. öld.
Við strendur Norðursjávarins
er óviðrasamt — þar hefir fólk
háð þyndarlausa baráttu við hinn
sleipa Hans“ (der blanke Hans)
eins og það nefnir hann á þeim
slóðum. Oft hefir það komið
fyrir að dugnaður og atorka
þessara eyjaskeggja breyttist í
örvæntingu og hatur gegn sjón-
um, þegar þeir gátu ekkert að
gert, er hann rændi frá þeim
akurlandi, áveituengjum og bú-
stöðum — eða tók þá sjálfa með í hina
votu gröf.
Þessari mannlegu baráttu mun aldrei
linna á meðan sjórinn er annarsvegar og
landið hins vegar. Maðurinn stendur á
miili þessara höfuðskepna. Hann verður
Æskulýðsdeild við skurðgröft.
að lúta annarri, en hann getur einnig, með
aðstoð annarar, sigrað hina í bili. Hann
getur notað sjóinn til þess að bæta rýran
búkost á landi með sjávarafurðum og að-
fluttum efnum. Hann getur einnig tekið
landið, jörðina, í þjónustu sína, til þess að
sigrast á sjónum — um stund. Því að sjór-
inn mun alltaf heimta sitt aftur. En oft
nægir einn unninn sigur í viðureign við
sjóinn í nokkra mannsaldra og jafnvel
lengur — nægir nokkrum kynslóðum til
þess að bæta úr brýnustu þörfum þeirra.
Þjóðverjar hafa fyrir nokkru hafizt
Fyrsti gróðurinn á nýja landinu.
handa til þess að vinna aftur nokkuð af
því landi, sem Norðursjórinn hefir tekið
af fyrri kynslóðum. Þessir landvinningar
útheimta súran svita, óbilandi trú á fram-
tíðina og ýtrustu hagsýni. Æskan, bónd-
inn, jarðfræðingurinn og verkfræðingurinn
verða að vinna saman í einingu til þess
að árangur náist.
Skyldi þetta borga sig? mundi nú
einhver spyrja.
Samkvæmt fyrstu áætlun, sem nú
er unnið eftir, gera Þjóðverjar sér
vonir um að vinna á næstu 30 árum
820 km2 af nytjalandi úr lónunum, sem
liggja milli stranda Norður-Slésvíkur
og eyjanna Sylt, Föhr, Amrum og
Nordstrand, eða svæði, sem er álíka
stórt og Strandasýsla (án afrétta).
Kostnaður landvinningastarfseminnar
á þessu svæði er áætlaður 55 millj. kr.
fyrir fyrstu tíu árin, þannig, að hver
km2 kostar um 180.000 krónur. Við
upphæð þessa bætist seinna kostnaður
flóðgarða, vega, brúa og annarra
bygginga. Hér er því ekki um að ræða
smáupphæðir, en það er ekki heldur
lítið, sem fæst í aðra hönd. Því að hver
ferkílómeter af þessu nýja landi ber
árlega korn handa 2500—3000 manns!
Leyfi Norðursjórinn Þjóðverjum að halda
áfram starfsemi þessari, mun þar, að 30
árum liðnum, vaxa korn handa 2—3 millj.
manna og veita atvinnu þúsundum bænda
og nýbýlisbænda, sem fá land þetta til af-
nota.
Auðvitað geta hvorki einstaklingar né.
einstakar lánstofnanir ráðist í slík stór-
virki. — Ágóðinn myndi koma svo seint,
að þá myndi allt orðið gjaldþrota. Ekki
myndi og auðið að tryggja nægilega mikið
af ódýrum vinnukrafti til þess að geta
framkvæmt slíka áætlun. Til að fá lyft
slíku Grettistaki, þarf samtök
heillar þjóðar. Eins og kunnugt
er, verður sérhver ungur Þjóð-
verji að loknu skólanámi að
vera y2 ár í þegnskylduvinnu.
Tíu til tuttugu þúsund þessara
ungu manna vinna stöðugt við
strendur Holtsetalands. Kaupið
er hagnýt kennsla í þjóðþarfa-
málum — og korn handa næstu
kynslóðum.
Vinna þessi var hafin um
síðustu aldamót, en stöðvaðist
því næst á stríðsárunum og
fyrstu árin eftir stríðið. Átökin
urðu því ekki mikil fyrr en