Vikan - 03.10.2000, Side 26
Ný matreiðslubók frá Nönnu
Nanna Rögnualdardóttir, höf-
undur Matarástar, sendir frá
sér nýja bók fyrir jólin,
myndskreytta matreiðslubók
með 3.500 uppskriftum frá
öllum heimshornum.
Prófar sig endalaust áfram
„Ég vildi búa til alvöru upp-
skriftabanka og þess vegna er
bókin svona stór og umfangsmik-
il. Ég hef sjálf áhuga á alls konar
matargerð og vildi hafa upp-
skriftir frá sem flestum löndum
og menningarsvæðum. Ég reyni
að velja uppskriftir sem eru
dæmigerðar fyrir landið eða
heimshlutann en þó þannig að
þær henti íslenskum aðstæðum
og að hráefnin fáist hér á landi,“
segir hún. „Svo ræður smekkur
minn auðvitað miklu. Ég er
hrifnari af einföldum uppskrift-
um þar sem fá hráefni eru notuð
og fá að njóta sín en þeim sem eru
flóknari og íburðarmeiri. Ég les
ótal uppskriftir, prófa þær sem
mér líst á, aðlaga þær og geri þær
breytingar sem mér finnst þurfa
eða eiga við. Svo er mikið af upp-
skriftum sem ég hef þróað sjálf
frá grunni."
Nýja bókin hentar bæði byrj-
endum, fólki með reynslu og
þeim sem eru með matargerðar-
deilu, að sögn Nönnu. I henni má
finna sígildar íslenskar uppskrift-
ir, t.d. að kjötsúpu, kakósúpu,
jólaköku og slátri, en einnig
framandi uppskriftir frá fjarlæg-
um löndum eins og Malasíu,
~ Trinidad og Chile.
■o ° „Þetta er nokkurs konar til-
w raunaeldhús hjá mér,“ segir hún.
=3 m „Ég prófa mig gjarna áfram
« = þangað til ég finn það besta og
™ => elda eða baka stundum margar
1 ° útgáfur af sömu uppskriftinni. Ég
a lö vona að árangurinn skili sér inn
2 o í bókina. Sem dæmi um þetta þá
eru til ótal útgáfur af amerískum
= súkkulaðibitakökum.Égprófaði
...t margar, valdi nokkrar úr og
'Z = reyndi að hafa þær sem ólíkast-
Z =- ar.þvísumirviljaseigarogþunn-
l_ s ar kökur, aðrir stökkar og þykk-
ar, og síðan setti ég uppskriftirnar
í bókina.“
„Mér finnst mjög mikils virði
að fá viðbrögð við því sem ég er
að gera. Ég er með póstlista á
Netinu þar sem ég sendi út upp-
skriftir sem ég er að prófa og fæ
þá gjarna að heyra hvernig öðr-
um Ííkar við þær. Tómatsúpan
sem lesendur Vikunnar fá upp-
skriftina að fór til dæmis á þenn-
an lista og ég veit a.m.k. um eina
fjölskyldu sem hefur hana á mat-
seðli sínum vikulega, en ég gerði
smábreytingu á uppskriftinni í
samræmi við athugasemdir
þeirra,“ segir Nanna.
„Ég nýt þess sannarlega að
elda mat, skrifa um mat og lesa
um mat, meira að segja tengjast
glæpareyfararnir sem ég les í frí-
stundum oft mat,“ segir hún
brosandi. „Ég tek að minnsta
kosti vel eftir því ef matur kem-
ur við sögu í bókum sem ég er að
lesa.“
Goð sambönd á Netinu
„Ég hef verið í miklu sambandi
við mataráhugafólk út urn allan
heim í gegnum Internetið," seg-
ir Nanna. „Við skiptumst á upp-
skriftum og fróðleik um matar-
gerð og ég hef fengið ógrynni
uppskrifta og upplýsinga frá öll-
um heimshornum. Ég get líka oft
hjálpað öðrum sem eru að leita
að uppskriftum, ekkert endilega
íslenskum. Ég á tugþúsundir
uppskrifta á tíu eða tólf tungu-
málum: Mörg hundruð mat-
reiðslubækur, stafla af tímarit-
um og stórt en óskipulagt úr-
klippusafn með uppskriftum. í
fyrra var ég til dæmis í sambandi
við sænskættaðan ameríkana
sem var að leita að smákökuupp-
skrift sem hann mundi eftir frá
því að hann var lítill. Hann
mundi nafnið, Sátoftakakor, en
fann þær ekki í nokkurri bók og
ekki heldur á Internetinu og
sagðist vera búinn að spyrja
marga Svía, sem flestir könnuð-
ust við nafnið, en enginn átti upp-
skrift. Bíddu við, sagði ég, ég veit
að ég á þessa uppskrift einhvers
staðar. Leitin tók hins vegar viku
því uppskriftin var neðst í kass-
anum með úrklippusafninu og ég
fann svo margt áhugavert á með-
an ég var að fara í gegnum það.
Ég hef líklega klippt uppskriftina
úr sænsku blaði fyrir um það bil
15 árum en mundi samt eftir
henni þótt ég hefði ekki litið á
hana síðan. En mikið óskaplega
varð maðurinn glaður þegar ég
sendi honum uppskriftina."
Nanna hefur safnað mat-
reiðslubókum í fjölda ára og áður
en áhugi hennar vaknaði til fulls
á matreiðslu átti hún nokkrar.
„Mér fannst alltaf gaman að lesa
matreiðslubækur og láta mig
dreyma um hvað ég gæti gert en
gerði aldrei neitt. Fyrir um það
bil 20 árum eignaðist ég svo bók
sem heitir North Atlantic
Seafood og er eftir breska matar-
áhugamanninn Alan Davidson.
Sú bók er miklu meira en bara
uppskriftabók og það var hún
sem opnaði augu mín fyrir því að
matargerð gæti verið áhugamál
og ástríða fremur en bara hús-
móðurskylda. Hún hefur eigin-
lega legið á náttborðinu mínu
síðan ég eignaðist hana.“
„Ég átti reyndar eftir að kynn-
ast Alan Davidson seinna í gegn-
urn Internetið. Ég sendi honum
Matarást þegar hún kom út og í
kjölfarið bauð hann mér í heim-
sókn til sín til Lundúna. Ég var
búin að vera að spjalla við hann
meðal annars um breska matar-
gerð á Netinu og í stað þess að
svara spurningum mínum um
hana vildi hann að ég kæmi og
prófaði hana sjálf. Hann tók ein-
staklega vel á móti mér, fór með
mig um allt og kynnti mig fyrir
öðrum matreiðslubókahöfund-
um, til dæmis Claudiu Roden,
sem margir kannast við. Ég gisti
á vinnustofunni hans, sem er í
rauninni umfangsmikið mat-
reiðslubókasafn. Börnin mín
sögðu að ég væri eina mann-
eskjan sem þau vissu urn sem
hlakkaði til að sofa innan um
þúsundir matreiðslubóka."
Svo kom að því að Nanna
ákvað að hætta að lesa bækurn-
ar eingöngu og fór að elda upp úr
þeim. „Ég hélt mig stíft við upp-
skriftirnar til að byrja með en
hætti því með tímanum, og nú á
ég oft erfitt með að stilla mig urn
að víkja frá þeim,“ segir hún.
„Þegar ég les matreiðslubækur sé
ég iðulega á uppskriftunum hvort
mér muni líka rétturinn eða ekki,
og hverju þarf að breyta til að
hann falli að mínum srnekk."
„Það voru alltaf pylsur í mat-
inn þegar við vorum lítil!" heyr-
ist dóttirin kalla innan úr stofu.
„Það er ekki satt,“ segir Nanna
hlæjandi. „Börnin mín fengu
þennan hefðbundna íslenska mat
þegar þau voru yngri en núna
elda ég yfirleitt aldrei það sama
tvisvar. Það er svo margt sem ég
þarf að prófa og ef ég elda sama
rnatinn tvisvar er hann yfirleitt
aldrei eins og í fyrra skiptið,“ seg-
ir hún. „Ef ég er ekki fullkomlega
ánægð geri ég nokkrar tilraunir
þangað til ég verð sátt við útkom-
una. Börnin mín hafa tekið þessu
öllu saman furðuvel," heldur hún
áfram. „Sonurinn hélt að þegar
ég væri búin að koma Matarást
frá mér myndi hann fara að fá
gamla mömmumatinn sinn aftur
en það var öðru nær. Ég hef ver-
ið að undirbúa nýju bókina síð-
an þá og hef því stöðugt verið að
gera tilraunir með uppskriftir. En
hann kvartar ekkert að ráði. Leit-
in að hinu fullkomna lasagna
stendur alltaf yfir en lasagna er
uppáhaldsmatur hans. Hann hef-
ur gefið mér góðfúslegt leyfi til
að nota grænmeti í það ef ég saxa
það svo smátt að hann sjái það
ekki og ef læt hann ekki vita af
því fyrirfram,“ segir hún.
„Barnabarnið mitt, Hekla, er
afar framtakssöm og efnileg í eld-
húsinu þótt hún sé ekki nema sex
ára gömul,“ segir Nanna hreyk-
in. „Ég leyfi henni að gera allt
sem hún vill þar. Ég stýri henni
kannski í ákveðnar áttir en tek
aldrei fram fyrir hendurnar á
henni.“ Blaðamaður fékk að
bragða á ljómandi góðri pönnu-
kökutertu eftir Heklu. Hug-
myndin að tertunni var hennar
og hún hafði gert hana alveg
hjálparlaust.
89 kremið
Sérstök ástæða er fyrir því að
Nanna fór að hafa það fyrir reglu
að skrifa allar uppskriftir sínar
niður. „Á bolludaginn árið 1989
gerði ég krem á bollurnar sem
þótti einstaklega gott og næsta ár
var auðvitað ætlast til þess að ég
endurtæki það,“ segir hún. „Ég
mundi ekki uppskriftina og nú
er ég minnt á þetta á hverju ári og
þá talað um '89 kremið. Þetta er
frægt í fjölskyldunni og ég ætl-
aði ekki að láta þetta endurtaka
sig. Margar af uppskriftunum í
nýju bókinni eru þannig tilkomn-
ar að ég þróaði þær í eldhúsinu
heima og fjölskyldunni líkaði þær
svo vel að ég skrifaði þær niður.
Ég prófa yfirleitt einhverja nýja
rétti, kökur eða annað á hverj-
um degi og á hverju kvöldi sest ég
niður við tölvuna mína og skrifa
niður þær uppskriftir sem hafa
líkað vel til að þær gleymist
ekki,“ segir Nanna að lokum.