Vikan - 14.11.2000, Qupperneq 56

Texti: Steingerður S t e i n a r s d ó 11 i r
Matur sem ba
Sennilega yrði upplit
á einhverjum íslensk-
um sjúklingi þegar
hann kvartaði undan
hálsbólgu og flensu
að læknir hans segði
honum að borða tvo
bolla af bláberjum og
hafa samband síðar.
Þetta er þó ekki alveg
jafnfáránlegt og það
hljómar og í framtíð-
inni mun mataræði án
efa skipta miklu máli í
meðferð sjúkdóma. Ef
litið er á niðurstöður
nokkurra rannsókna á
áhrifum mataræðis á
heilsuna sést þetta
betur.
56 Vikan
Fólksem borðargrænmeti og
ávexti fimm sinnum á hverj-
um degi minnkar líkurnar á
heilablóðfalli um 31%.
Þeir sem drekka einn eða tvo
bolla af grænu eða svörtu tei
yfir daginn virðast minnka
líkurnar á að fá hjarta- eða
æðasjúkdóma um 46%.
Drekkir þú fjóra bolla
minnka líkurnar um nærri
70%.
Konur sem borða trefjarík-
an mat eins og til að mynda
mjöggróft brauð, hafragraut
eða poppkorn þrisvar á dag
minnka líkurnar á að fá
hjartasjúkdóma um 30% og
þær sem borða a.m.k. 2
bolla af hnetum á viku fá
þrisvar sinnum sjaldnar
hjartaáfall en hinar.
Karlmenn sem borða a.m.k.
fimm epli á viku virðast vera
með heilbrigðari og sterkari
lungu en hinir sem borða
sjaldan eða aldrei epli.
Yfir 200 rannsóknir sýna að
fólk sem borðar mikið af
ávöxtum og grænmeti fær
sjaldnar krabbamein í melt-
ingarfærum en hinir.
Auðveldar leiðir til að
auka neyslu hollrar tæðu
I Ijósi þessa er það
sannarlega mönnum
til góða að hugsa örlítið meira
um mataræði sitt og breyta því
ef þörf er á. Mörgum finnst
þetta erfitt en hér á eftir fara
nokkurgóð ráð um hvernig bæta
má ávöxtum og grænmeti við
daglegan matseðil sinn án þess
að finna fyrir mikilli röskun.
Borðaðu a.m.k. einn ávöxt á
hverjum morgni. Rannsókn-
ir sýna að þeir sem byrja dag-
inn á að borða ávexti eru lík-
legri en hinir til að ná að
borða ávexti og grænmeti
fimm sinnum yfir daginn
eins og mælt er með sam-
kvæmt manneldismarkmið-
um.
Veldu þér hitabeltisávexti.
Rannsókn sem gerð var á 27
tegundum ávaxta og græn-
metis sýndi að kíví, mangó
og avókadó innihéldu
óvenjuhátt magn af næring-
arefnum. Kíví verður að telj-
ast þar í fyrsta sæti því það
er fituminna en hinir ávext-
irnir og hefur því hæsta hlut-
fall næringarefna sem þekk-
ist og minnsta kaloríumagn.
Borðaðu hrásalat með mat.
Hrásalat getur þú reiknað
sem tvo skammta af græn-
meti því ef þú bætir í það
tómötum, agúrku, gulrótum
eða ávöxtum og berjum ertu
komin með meira en græn-
metisskammtinn. Einnigmá
gjarnan bæta í það hnetum
eða rúsínum sem eykur enn
á hollustuna.
Skiptu um káltegundir. f
stað þess að borða alltaf hvít-
kál eða alltaf jöklasalat
reyndu þá nýjartegundir. Ein
salattegund verður leiði-
gjörn til lengdar og líklegra
til að freista þín ef þú skipt-
ir oftar um tegundir.
Ef þú drekkur ekki te reyndu
þá að venja þig á bolla af
svörtu eða grænu tei á
morgnanna. Bragðið venst
og drykkurinn er mjög holl-
ur en ekki bæta mjólk í
teið. Mjólkin bindursum
Ferskt eða frosið,
hrátt eða soðið.