Vikan - 15.02.1973, Side 17

URSMIÐURINN
REGLUSAMI
Smásaga eftir Gerald Sinstadt
Fæöingardagurinn á vega-
bréfinu hans William Walter
King gal Hl kynna afi hann v.rri
sextlu og niu ára aö aldri. Sjálfur
taldi William liklegt aö hann væri
einu eöa tveimur árum eldri,
enda þótt langt væri nú um liöiö
siöan hann haföi hugleitt þaö
atriöi, enda virtist þaö litlu máli
skipta, til eöa frá. En nú, meöan
fimir fingurnir hnýttu snyrtilega
hnúta á böggulinn I umbúöa-
pappirnum, renndi þessi hugsun
sér ótilkvödd inn I huga hans.
Hann minntist þess, aö þaö
haföi veriö mikiö umstang og um-
ræöur þegar embættisvaldið upp-
götvaöi, aö hann haföi engin skil-
riki — hvorki fæbingarvottorö né
nafnskirteini — yfirleitt ekkert
papplrsgagn. Ekkert annaö en
hans eigin orö til aö sanna hvaðan
hann kæmi og gefa allar þessar
þýöingarlausu upplýsingar sem
forvitnir skrifstofuþrælar þurftu
aö færa inn á þessar bjánalegu
skýrslur sinar. Slöan voru nú liöin
næstum þrjátlu ár. En vitanlega
gáfust skrifstofuþrælarnir upp aö
lokum, og eftir þaö virtust þeir
ekki kæra sig mikiö um, hvaö
hann sagöi, væri hann bara nógu
einbeittur. Hann bjó þvl til upp-
lýsingarnar, sem þeir heimtuöu
og stóö viö þær. Þetta var mikill
vinnusparnaöur fyrir alla parta.
William gekk frá siöasta
hnútnum og leit hvasst kringum
sig I litla verkstæöinu slnu.
Hucsiim nkkur aö hann væri
bara sextlu og níu ára. Hverju
breylti þaö'.' Hann var aö minnsla
kosti oröinn of gamall. Þegar
maöurinn var kominn yfir
sextugt, var hann oröinn of rót-
gróinn i llfsvenjum slnum til þess
aÖ langa til aö byrja nýtt lif I
framandi umhverfi. Þeir voru aö
segja honum, að þetta, að fara
aftur til Linz og veröa aftur
Wilhelm Walter König, væri
alveg eins og að koma heim. En
þaö yröi þaö ekki, þóttist hann
viss um. Staðirnir breyttust á
þrjátiu árum — nýjar byggingar
risu upp, hverfin fengu á sig nýtt
útlit. fólk dó. Hann langaði.ekkert
til aö fara.
En hann átti nú ekki annars
úrkosta.Þaö höföu þeir gert
honum fvllilega ljóst Svo mikil-
vægt var næsta verkefni hans —
siðasta verk William Walter
Kings — þeir vildu fá hann út úr
landinu, áöur en farið yröi aö
spyrja. Og þeir vissu nóg til þess
að geta fengið hann til aö hlýða.
Hann tók rakvélarblaö upp úr
ilangri tóbaksöskjú, tók utan af
þvl pappahylkiö og skar svo
snyrtilega á endana á
seglgarninu á bögglinum. Hann
horfði með velþóknun á þennan
snyrtilega böggul, meö reglulegu
hornunum og bandinu, sem fór
svo vel. Böggullinn lá á vinnu-
borðinu miöju. Orsmiðaáhöldin
hans lágu I skipulegri röö á
boröum og syllum og I bökkum —
öllum raöaö upp af mikilli
nákvæmni. Allt þetta var eins og
spegilmynd af reglusemi William
Kings.
Enda þótt hann þyrfti aldrei
framar á seglgarnshnyklinum að
halda, gekk hann frá honum i
skúffuhorninu, þar sem hann átti
heima. Staöur fyrir hvern hlut og
hver hlutur á sinum staö, var
hann alltaf vanur aö segja ef ein-
hver skiptavinur haföi orö á
þessari reglusemi hans.
Þaö var kaldhæönislegt,
hugsaöi hann, aö ef hann heföi
ekki gengiö svona algjörlega upp
I smásmugulegri reglusemi, þá
gæti hann kannski enn horft fram
á rólega elli. Þegar maöurinn
meö kuldalegu augun og strengdu
varirnar haföi komið til hans meö
bilaö úr, þann 23. október 1951 —
hann mundi, aö þetta var þriöju-
dagur — þá heföu þeir llklega
ekki þekkt hann nema sem nafn á
skérslu Fn hofi'u þeir fundiö
verkstæöiö hans allt I óreiðu,
kynnu þeir aö hafa látiö hann i
friði. En maöurinn, sem sagöist
heita Smith, hlýtur aö hafa orðið
hrifinn af regluseminni. Næsta
hálfa mánuöinn hlutu þeir aö hafa
orðið sér út um allar upplýsingar
um hann, látið fylgjast meö
honum, spurzt fyrir I nágrenninu,
þvi aö þegar Smith kom aftur aö
sækja úrið sitt, sagði hann: —
Fréttiröu nokkuö nú orðiö af
honum Wolfgang Feldner?
Þessu aungabliki mundi
William aldrei gleyma — þessari
stundu þegar öll varkárni hans I
þrettán ár var aö engu gerö með
þessari einu lágróma spurningu.
Hann minntist löngu
þagnarinnar, sem á eftir kom,
hjartsláttarins, sem lét hærra en
tifiö I öllum klukkunum, sem
höfbu veriö félagar hans þarna,
árum saman
Spurningunni var aldrei svarað
og inaðurinn, sem kallaöi sig
Smith spuröi hennar aldrei aftur.
Hann vissi, og William vissi þaö
lika, aö hann haföi haft sitt fram.
Hann borgaði viðgerðina og um
leið og hann fór, sagöi hann: —
Þaö verður verk handa þér aö
vinna.. Þegar þú færö bréf, þá
feröu þangab sem þér er sagt. Svo
gekk hann út og litla bjallan á
huröinni hringdi um leið.
Wolfgang Feldner, hávaxinn,
skuggalegur maöur með
umgeröarlaus gleraugu —
William gat enn séö hann ljós-
lifandi fyrir sér — var áöur bók-
haldari I úraverzluninni I Linz þar
sem William vann. Þeir höfðu
báöir áhuga á skák. Hinn fyrsta
hvers mánaðar þegar þeir höföu
fengiö útborgaö, fóru þeir saman
I veitingahús, drukku þar
slivowitz og gáfu tvo umganga
hvor, og reyktu pipur slnar, en
töluöu fátt meöan þeir færðu
mennina yfir skákboröiö. Þetta
var viðkunnalegur og kröfuvægur
kunningsskapur.
Þetta haföi veriö stööug og
óbreytt venja þeirra I þrjú ár,
þegar Feldner sýndi William
trúnaö, snögglega og óvænt. Hann
kvaöst vera skuldum vafinn og
ekki lengur getað friöaö lánar-
drottna sina. Hann minntist á
sjálfsmoröiö, og þegar William
reyndi aö, telja hann af þvl,
sagöist hann ekki hafa önnur úr-
ræöi en stela peningum. Slöla
nætur, þegar þeir höföu gengið
lengi saman um frosna Dónár-
bakkana, undir stjörnubjörtum
himninum, lét William loksins til
leiðast aö smiða lykil, sem gekk
aö peningaskáp fyrirtækisins,
ásamt öðrum lykli, sem Feldner
haföi I sinum vörzlum.
Félagi hans reyndi aö útskýra
fyrir honum, hvernig hann ætlaöi
aö fara aö þvi aö falsa bækurnar,
eftir aö hafa stoliö peningunum,
en þaö vildi William ekki hlusta á.
Hann vonaöi með sjálfum sér, aö
næsta dag hefði Feldner komiö
fyrir sig vitinu og hægt væri aö fá
hann til að hætta viö allt saman.
En viö hádegisveröinn næsta dag,
sagöi Feldner, aö nú væri sér
hótaö málssókn ef hann heföi ekki
gert skil innan tveggja sólar-
hringa William smlöaöi þá
lykilinn, meö samvizkunnar mót-
mælum og reyndi svo aö gleyma
öllu saman.
t vikulokin nevddi Feldner
uppá hann lokuðu umslagi, sem
hann sá, aö ínmhélt þykkan
seðlabunka. Þessir peningar
kostuöuhann nætursvefn, þangaö
tilhann ákvaö aö skila þeim aftur
til Feldners og heimta lykilinn
aftur. En skömmu fyrir dögun
kofnaði hann loksins, en hrökk
upp aftur og sá þá. aö hann var
þegar orðinn of seinn I vinnuna.
Hann flýtti sér á tætur og náöi i
sporvagn inn I borgina. Þaö
snjóaöi og Wiliiam var bæöi
kaldur og hungraöur. Hann
. Framhald á bls. 36.
7. TBL. VIKAN 17