Vikan - 15.02.1973, Blaðsíða 36

ÚRSMIÐURINN
REGLUSAMI
Framhald af bls. 17.
hugsaöi meö sér, að fáeinar-
minútur gætu engu breytt, úr þvi
sem komið væri, svo að hann
stanzaði viö sölupall þar sem
voru seldar ristaðar kastaniur og
stóð við hornið á húsa-
samstæðunni þar sem verkstæðið
hans var.
Meðan afgreiðslumaðurinn var
að taka af sér þykku leður-
hanzkana, sem hann notaði við að
snúa hnetunum, tók William eftir
nokkrum mönnum, sem komu út
úr dyrunum hjá fyrirtækinu hans.
Og I miðjum hópnum var
Feldner, hattlaus og yfirhafnar-
laus.
Tveir menn, sinn hvorum
megin héldu fast um handleggina
á honum.
Án þess að bfða eftir að fá til
baka, tók William til fótanna Hann
stökk upp á tröppuna á strætis-
vagni á ferð, hrasaði og var
næstum dottinn niður á götuna.
Þegar heim kom, lét hann niður i
ferðatösku og lagði af stað.
Næsta morgun var hann
kominn til Sviss...
Mest af þessu, sem að framan
er sagt, hlaut aö vera skráð I
bækurnar hjá Linz - lögreglunni.
Eftir innrásina hlutu þessar
bækur að hafa verið afhentar —
eins og allt annað. Og svo hlaut
einhver, jafn—hárnákvæmur um
smáihuni og William var sjálfur,
aö hafa verið settur til að
rannsaka bækurnar. Og þá hlaut
sá sami að hafa fyrr eða siðar
rekizt á óafgreitt mál gegn
Wolfgang Feldner og Wilhelm
Walter König.
Allt þetta hafði William lokið
við að álykta áöur en bjallan hætti
að dingla. En hann var búinn með
svarta tóbakið úr löngu pipunni
sinni, áður en hann hafði getið sér
til um, hvernig þeir hefðu rakið
slóð hans alla leið i verkstæöið I
Camberwell.
Hann rifjaði upp fyrir sér alla
áhyggjusömu mánuðina I Sviss,
öllu ódýru gistihúsin i borginni og
stööugan ótta við barsmið á
dyrnar. sem mundi boða um
komu einhvers forvitins lögreglu-
manns. En það var aldrei bariö
að dyrum. En svo var þaö vanda-
mál óleyst aö verða ný persóna.
William vildi tryggja sér þaö, að
jafnskjótt sem hann stigi fæti á
nýja jörð, þyrfti hann ekki
framar aö vera, ef svo mætti
segja, meö ferðatöskuna i
hendinni.
Og lausnin blasti við honum eitt
kvöldið. af forsiðunni á einu
Zurich-dagblaðinu. Anschluss
stóö meö flannaletri. Þá var
honum ekki ljós þýðing þess, að
Austurríki sameinaðist
Hitler—Þýzkalandi. Þaö var ekki
fyrr en fyrstu flóttamennirnir
tóku að tinast yfir iandamæri
Sviss, að hann gerði sér ljóst, að
ógæfa annarra gæti oröið honum
til bjargar. Hann mundi þegar
hann hafði safnaö saman
plöggunum, sem hann hafði varö-
veitt svo vandlega, fariö meö þau
I skóg nokkurn utan borgarinnar
og horft á jaðrana á skjölunum
verpast og sortna, þegar hann
kveikti i bögglinum.
William var ekki Gyðingur og
gætti þess vandlega að þykjast
ekki vera það, hvenær sem brezk
yfirvöld gerðust forvitin. William
veittist það létt að þykjast vera
útrækur Miðevrópubúi, sem
óskaöi þess heitast aö komast I
fóstur hjá siöasta vigi frelsis og
lýöræðis. Þegar svo styrjöldin
hófst og sirenurnar glumdu yfir
borgina á sunnudegi, geröi hann
sér að góðu að vera innilokaður.
Og honum fannst það tilvinnandi,
þegar honum var loks sleppt
lausum og fengiö brúna spjaldið,
sem viðurkenndi hann sem
William Walter King.
1 fimm ár beitti William fúslega
kröftum sinum að styrjaldar-
vinnu i verksmiöjum og varöi þvi
sem hann átti afgangs I hver
vikulok til kaupa á spari-
skirteinum. Arið 1947 nægði þetta,
ásamt afganginum af þvl, sem
hann hafði fengið hjá Feldner, til
þess að festa kauþ á litlu verk-
stæði I Camberwell. Þar lifði
hann rólegu lifi i góðu sam-
komulagi við nágrannana, sem
fannst hann vera viðkunnanlegur
og vingjarnlegur maður, sem
væri engum til ama. Og svo áriö
1950, þegar hann varð I fyrsta
sinn meistari i skákklúbbnum,
sem hann hafði gengið i i
Clapham, þá fór hann heim rrieð
verðlaunagripinn, fægði hann
vandlega og setti hann i glerkassa
uppi yfir búðarboröinu i
verkstæðinu.
Honum fannst lifið hafa farið
vel meö William Walter King.
Fimm mánuöir voru liönir frá
fyrstu komu Smiths áöur en
fyrsta bréfið kom. Það kom einn
vormorgun ásamt verölista frá
verksmiðju og boðsbréfi frá skák-
klúbbnum um aö taka þátt I fjöl-
tefli tólf manna á næstu samkomu
klúbbsins.
Bréfiö var ein örk, sem á var
vélritaö:
„HLJÓMLISTARPALLINUM I
Brockwell. Endasætiö i fjórðu
röð. 2.30 föstudag”. Bréfiö var
stimplað I hverfinu SW.l. og haföi
verið póstlagt daginn áður.Smith,
sem var Iklæddur gráum yfir-
frakka, þrátt fyrir sólskinið, var
þegar seztur fyrir framan
pallinn, þegar William bar að.
Hann stóð samstundis upp og
sagði: — Við skulum ganga.
Þeir löbbuðu um i nokkrar
minútur þegjandi, áður en Smith
rauf þögnina, eftir að hafa litið
um öxl nokkrum sinnum. En þá
sagði hann: Ég hef verk að vinna
handa þér. Og þvi verður að vera
lokið um þetta leyti á morgun.
Skiluröu það?
William hikaði dálitið við áður
en hann svaraði. Þegar eitthvað
kom á hann, var hann enn vanur
að hugsa á þýzku og þýða siðan
hugsanir sinar á ensku, áður en
hann lét þær I ljós. — Ég veit ekki,
sagði hann. Ég verð nú að hugsa
um viðskiptavinina mina,
skilurðu.
— Þeir geta beðið. Smith horfði
á hann og beið eftir svari.
— Það fer eftir þvi, hvað ég á að
gera. Ég get ekkert sagt um
tlmann, sem það tekur fyrr en ég
veit hvað það er.
Hinn maöurinn hneppti frá sér
frakkanum og dró fram litla
pappaöskju. — Taktu þetta, sagði
hann, — og farðu varlega með
það.
— Hvaö er þetta?
— Innan i þvi er plpa með
sprengiefni i og timalæsing.
Smith talaði jafn eðlilega og hefði
hann verið aö rétta bilað úr yfir
búðarborðið. — Það þarf aö festa
klukkuútbúnaö við það. Hann áttu
að setja á klukkan þrjú á sunnu-
dag og skilaðu mér svo þessu
hérna um sama leyti á morgun.
Aöur en William gæti nokkru
svarað, gekk Smith frá honum og
hneppti að sér frakkanum um
leiö.
Þegar William kom aftur á
verkstæðið sitt, setti hann öskjuna
á borðiö og kveikti sér i pipu.
Æfilangur vani neyddi hann til að
hugsa um þá kosti, sem hann átti
völ á.
í fyrsta lagi gæti hann farið
meö öskjuna til lögreglunnar. En
hvaö þá? Ef honum yrði trúaö,
yrði þess sennilega krafizt, að
hann færi á stefnumótið við
Smith, svo að hægt væri að taka
hann fastan. Allt I lagi með það.
En þá yrði hann llka að skýra frá
öllum aödragandanum að fyrsta
fundi þeirra Smiths. Og jafnvel þó
lögreglan sleppti nú atriðum, sem
hennikomu ekki beinlinis við, yrði
hann að muna eftir félögum
Smiths. Næsta sprengja kynni að
koma inn um bréfarifuna hjá
honum.
I öðru lagi gat hann ekkert gert.
Færi hann að biða átekta, mundi
Smith áreiöanlega koma aftur.
Og hvernig gæti hann losnaö viö
sprengiefnið?
Og ef hann I þriðja lagi svæfði
fagmannssamvizkuna og fremdi
ónýta aðgerð. Þá gæti hann skilað
öskjunni, en hún mundi aldrei
springa og enginn skaði mundi
ske. En gallinn var bara sá, að
jafnvel þótt Smith tryði þvi, að
þetta hefði verið slvsni. var hann
vis til aö koma aftur i sömu
erindum. Og þá yrði William eins
staddur og hann var nú.
1 fjórða lagi gæti hann ger.t eins
og honum var sagt...
Sprengjan var notuð til þess að
eyðileggja rannsóknastöð i
Wiltshire. Þegar William las um
þetta I blöðunum, var þaö honum
litil huggun, að sprengingin varö
þegar aðeins einn varðmaður var
á staönum og enginn hafði
slasazt.
Nú vissi hann alveg fyrir vist,
að Smith mundi aldrei láta hann i
friði.
A næstu árum fékk William
fimm bréf I viðbót. Alltaf haföi
veriö breytt um mótsstað. I hvert
sinn gaf Smith stuttorðar fyrir-
skipanir. I hvert skipti las hann
nokkrum dögum siöar um
einhverja skemmdarstarfsemi á
verksmiöjum — og hann tók eftir
þvi, að blöðin þögðu að mestu um
það, hverskonar starfsemi hafði
verið trufluð. En það var auðvelt
að geta sér þess til að þarna var
rekiö vendilegt tilræli við ein-
hvern mikilvægan þátt I leyni-
hernaði — hernaðinum, sem
aldrei linnti I heimi, kvöldum af
ótta og grunsemdum.Og nú virtist
herferðin á þessu sérstaka sviði,
sem William hafði kynnzt litils-
háttar, vera að nálgast endalokin
— og þá tæki við eitthvað stærra
og mikilvægara en allt það, sem á
undan var gengið. Smith hafði
neyðzt til að láta uppskátt meira
en hann hafði llklega ætlað sér,
eftir að hann komst að þvi, að
William var ekkert hrifin af þeim
ráðstöfunum, sem gerðar höfðu
verið til þess. aö koma honum
aftur til Linz. En hann hafði verið
ósveigjanlegur og þar gat ekki
verið um neina málamiðlun aö
ræða. Timaklukkuna átti að setja
á kl. 1. e.h. William átti að
afhenda böggulinn i aðal-
ganginum á flugvellinum i
London, nákvæmlega tólf klukku-
stundum fyrr. 1 staðinn fengi
hann svo farmiða til Austurrikis,
ásamt skilrlkjum, sem breyttu
honum aftur i Wilhelm Walter
König.
— En það get ég ekki, kveinaði
Wiiliam. — Lögreglan ....
— Feldnermálið er komið úr
vörzlu lögreglunnar.
Wiliiam áttaöi sig ekki strax á
þessu, og spurði: Hvernig:
Hvernig gekk það til? Og
hvenær?
— Hver veit þaö. Kannski endur
fyrir löngu.
Nú skildi William fyrst skensið.
— Þú átt við, að máliö heföi
aldrei geta oröið tekið fyrir?
I fyrsta sinn siöan William
hafði kynnzt Smith, sá hann ein-
hvern kipring á vörum hans, sem
heföi getaö veriö bros.
— Þaö skipti engu máli. Þú ert
36 VIKAN 7. TBL.