Menntamál - 01.12.1940, Blaðsíða 12

74
MENNTAMÁI,
hættir þeim frekar til þess en öðrum að brjóta þessa reglu.
Gagnrýni, þótt hún komi aðeins óbeint fram í svip eða mál-
rómi, dregur nefnilega mjög úr sjálfstrausti barnsins og ger-
ir það hrætt og hikandi. Örvið barnið upp, takið með sama
brosinu villum þess að góðum úrlausnum. Þó að barninu
misheppnist, þá látið það sem minnst verða þess vart.
Til þess að vitprófið sé réttur mælikvarði á getu barns-
ins, verður tveimur skilyrðum að vera fullnægt: 1) Barnið
verður að þreyta prófið af fúsum vilja og leggja sig fram
við það. 2) Barnið má ekki vera feimið, hrætt eða í annarri
geðshræringu. Því má ekki líða illa á meðan. Það má t. d.
ekki vera svangt. Hvorki sjálf prófunaraðferðin né persóna
prófandans mega draga úr hugrekki barnsins. Yfirleitt má
segja, að barnið tapi sér nokkuð við prófið, þó að allrar
varúðar sé gætt. Á þessu eru þó undantekningar: Sum börn
örvast upp í þessum óvenjulegu aðstæðum. Málgefnar, ó-
feimnar og framar telpur ná oft betri árangri en þær verð-
skulda, ef svo má segja.
Hvert einstakt verkefni er skynsemisþraut, en jafnframt
leiðir það í ljós tilfinningaafstöðu barnsins, og því er of
oft gleymt. Prófandanum er sérstaklega nauðsynlegt að
gefa glöggar gætur að tilfinningum barnsins. Ef það er
ekki gert, er hætt við, að sæmilega gefið, en tilfinninga-
næmt, feimið eða hræðslugjarnt barn, sem getur tapað sér
svo hvað eftir annað meðan á prófuninni stendur, að það
viti ekki sitt rjúkandi ráð, verði talið vangefið. Það ríður á,
að prófandinn sé sérstaklega vingjarnlegur og alúðlegur
við slík börn, byrji ekki á að prófa þau, fyrr en þau hafa
yfirunnið geðshræring sína, og hagi síðan vitprófinu
þannig, að þeim þyki gaman að því. Með alúðlegu sam-
tali tekst prófandanum oftast að losa um málbeinið á
hinum uppburðarminnstu börnum. Prófandinn verður að
forðast allan hátíðleik og valdmannssvip. Hann verður að
vera alúðlegur og kurteis, og framkoma hans verður að vera
aðlaðandi. Þessa alúð, lítillæti og hispursleysi í framkomu