Bjarmi - 01.05.1998, Síða 11

Dr. Sigurbjörn Einarsson svarar spurningunni:
Af hverju verður trúaður
maður fyrir freistingu?
Svar:
Af hverju varð Jesús fyrir freist-
ingu? Hans var freistað á allan hátt
eins og vor. En án syndar (Hebr.
4,15). Við upphaf starfsferils síns
varð hann að heyja úrslitastrið við
freistingar (Matt. 4). Berum orðum
er tvennt sagt um orsök þess stríðs.
í fyrsta lagi: Andi Guðs, sem kom
yfir Jesú í skíminni, leiddi hann út í
það. í öðru lagi: Það var djöfullinn,
sem hann stríddi við. Jesús hefur
einhverntíma skýrt nánustu vinum
frá inntaki þeirrar baráttu, sem hann háði í einveru
og var inngangur að ævistarfi hans. Því er sú freist-
ingasaga varðveitt í guðspjöllum. Jesús vann - með
Guðs orð að vopni. Þegar hríðin var á enda í eyði-
mörkinni, vék djöfullinn frá honum „að sinni“, segir
Lúkas. Jesús hafði unnið úrslitasigur þá þegar. En
óvinurinn viðurkenndi ekki ósigur sinn þá og ekki
heldur þegar hann tapaði til fulls á Golgata og pásk-
um, hann hefur enn ekki játað sig sigraðan og mun
ekki gera það fyrr en á efsta degi allrar sögu. Jesús
varð áfram fyrir freistingum. Þegar hann var að ljúka
holdsvist sinni sagði hann við lærisveina sína: „Þér
eruð þeir, sem hafið verið stöðugir með mér í freist-
ingum mínum" (Lúk.22,28). Þeir voru með honum frá
upphafi. Og að lokum auðkennir hann líf sitt með
þessu: Það var freistingar. Öðru nafni barátta, sem
náði því hámarki í Getsemane, sem hélst uns yfir
lauk. Og alla tíð vissi hann, að stríðið var háð sam-
kvæmt Guðs vilja og með Guði gegn „höfðingja
heimsins" eða „valdi myrkursins". Og hann gaf sínum
trúuðu engin fyrirheit um að sleppa við freistingar.
Þvert á móti. Hann kallar þá til stríðs með sér, „með
mér í freistingum minum", í stríði mínu, í krossburði
mínum, á þyrnum vöxnum vegi mínum til eilífs sig-
urs. Hér ber að hafa í huga, að orðin „freisting" eða
„freistni" merkja ekki aðeins áleitnar, óhollar, illar
hugdettur, heldur alla áraun, hvers kyns vanda, sér í
lagi þau vandamál, innri og ytri, sem beinlínis fylgja
því að vera trúaður, kristinn maður. Lifandi trú veit
hvað það er að „bera vanvirðu Krists" (Hebr. 13,13),
„kenna í bijósti" líkt og hann og vera
svo veikur og hrösull lærisveinn sem
raun er á. í frumkristni og oft raun-
ar endranær í sögunni vofði sú
freisting yfir að guggna fyrir fyrir-
litningu og ofsóknum almennings og
yfirvalda. Sá háski er víða í fyrir-
rúmi, þegar talað er um freistni í Nt.
En „hvernig sem stríðið þá og þá er
blandið", þá er lífið vígvöllur. Og
■ hver mannssál. Freistingar eru „eld-
leg skeyti hins vonda“ (Ef. 6,16). En
þær geta líka verið prófraunir frá
Guði. Raunar eiga þær allar að verða það. En víða í
Biblíunni er minnt á, að Guð prófar sína, reynir þá,
agar þá, sem hann elskar, freistar þeirra í þeirri
merkingu, að hann lætur reyna á það, hve trúin er
heil (sbr. Abraham), viljinn einlægur, kærleikurinn
traustur. Allar prófraunir Drottins eru elska og trú-
festi. Og hann freistar ekki um megn fram (1. Kor. 10,
13). Sjötta beiðnin í bæninni, sem Jesús kenndi, er
um það, að Guð láti mann ekki mæta þeirri raun,
sem verður um megn (sbr. skýringu Lúthers í bama-
lærdómnum). Að sjálfsögðu hlýtur maður að biðja
um það, því hver getur treyst sjálfum sér, þegar á
reynir? Jakob segir í bréfi sínu (1,13), að Guð freisti
einskis manns. Þá á hann við þá freistni, sem lokkar
til falls, stefnir manni í glötun. Þannig freistar Satan,
aldrei Guð. Freistingar hins vonda eru gildrur, snör-
ur, önglar með banvænni beitu. Guð getur þurft að
leiða mann í lífsháska til þess að opna augun fyrir
því, hvers virði lífið er. En tilgangur hans er ævinlega
sigur eilífs lífs. Tilgangur óvinarins aldrei annað en
sigur eilífs dauða. Trúaður kristinn maður er ekki
friðaður fyrir freistingum né neinni áraun annarri
eða áfalli hér í heimi. En hann er með Kristi í freist-
ingum hans, í stríði hans gegn öllu myrkri. Jesús
gerði allt mannlegt að sínu, freisting þín er hans,
hann hefur í eitt skipti fyrir öll sigrað óvin mannsins
og allt hans veldi. Sjálfur hefur hann þjáðst og hans
verið freistað. Þess vegna er hann fær um að hjálpa
þeim, er verða fyrir freistingu (Hebr. 2,18).
RHP