Heima er bezt - 01.01.1958, Blaðsíða 29

og niðurlægingar, löngum hugsað til forfeðra minna,
víkinganna, sem fyrr á öldum höfðu siglt þennan sama
sæ, skjóllitlir fyrir kulda og vosbúð, á opnum skipum
sínum. Gleymdi ég þá raunum mínum um stund og
notaði tækifærið til þess að staulast út og yggla mig
fram í óvin minn. Ekki lét Ægir sér þó segjast við
þetta fyrr en á síðasta degi ferðarinnar, en þá hafði
víkingseðli mínu að mesta leyti tekizt að vinna bug á
ofríki hans.
Þegar í land var komið, var ég furðu fljótur að jafna
mig, og segir nú ekki af ferðum mínum, fyrr en til
Birmingham var komið.
í Birmingham voru saman komin tuttugu ungmenni
af ýmsu þjóðerni, og var það í tilefni þessarar fyrstu
alþjóðakeppni, sem haldin hefur verið fyrir unglinga.
Áttu Englendingar að sjálfsögðu flesta fulltrúa, en ann-
ars voru þarna keppendur frá öllum Norðurlöndum,
Frakklandi, Belgíu, Hollandi, Þýskalandi, Skotlandi og
írlandi. Sýndi þátttakan, að nýbreytni þessi átti miklu
fylgi að fagna, enda leið ekki á löngu, þar til stofnað
var til fyrstu heimsmeistarakeppninnar (í Birmingham
1951).
Jæja, svo hófst sjálft mótið, og minnist ég ekki að
hafa borið neinn ugg í brjósti, þegar ég hóf að tefla
fyrstu kappskák mína á erlendri grund. Sennilega hef
ég verið of ungur til að hafa vit á því. Andstæðingur
minn var Norðmaðurinn Barda, og virtust tilfinningar
hans eitthvað svipaðar, því að brátt kom í ljós, að skák-
in var tefld af meira kappi en forsjá. Hún birtist hér
sem sýnishom á eldmóði hinnar yngri kynslóðar.
Hvítt: Yngvar Barda, Noregi. — Svart: Friðrik Ólafsson.
Caro-Kann vörn.
1. e4—c6. 2. Rc3—d5. 3. Rf3—Bg4. 4. h3—Bh5? (nauð-
synlegt er 4. —Bxf3). 5. exd—cxd. 6. Bb5t—Rc6. 7. d4?
(sjálfsagt var 7. g4—Bg6. 8. Re5—Dd6. 9. d4 og hvítur
hefur yfirburðatafl!). 7. —e6. 8. 0-0—Bd6. 9. Hel—Rge7.
10. Be2—0-0. 11. Rb5? (gagnlítill leiðangur). 11. —Bb8.
12. c3 (of hægfara — hvítur átti að reyna 12. Re5). 12.
—a6. 13. Ra3—f6. 14. g4? (alvarleg veiking, en Barda
var mikið í mun að reka biskupinn af höndum sér). 14.
—Bg6. 15. Bd3—e5 (nú streyma svörtu liðssveitirnar
fram og hvítur fær við ekkert ráðið). 16. dxe—fxe. 17.
Bxg6—Rxg6. 18. Rg5—Ddó. 19. c4—Rd4. 20. Be3—h6
(náðarstuðið!). 21. Bxd4—exd4. 22. Dxd4—Dh2t. 23.
Kfl— Rf4, og hvítur gafst upp, því að hann verður að
fórna drottningu sinni til að forða máti.
Nú er ekki ætlun mín að rekja hverja einstaka umferð
mótsins, því að slíkt er fremur óskemmtilegt aflestrar.
Úrslit mótsins urðu þau, að Svíinn Haggquist varð
efstur, hlaut 8V2 vinning, en 2. og 3. sæti skiptu þeir
á milli sín, F. Alexander frá Englandi og Keleager frá
Þýzkalandi, með 8 vinninga. Þá kom ég í 4. sæti með
7V2 vinning.
Þegar ég hugsa um þennan árangur minn síðar meir,
get ég ómögulega varizt þeirri hugsun, að hann hafi
verið miklu betri en styrkleiki minn gaf til kynna. Að
minnsta kosti sýndi næsta keppni mín (í Birmingham
1951), að ekki var á frammistöðuna að treysta, og tel
ég árangur minn stafa af því, að flestar skákirnar voru
stuttar og beindust inn á brautir, sem ekki voru ofviða
tækni minni og þekkingu. Þessu til sannindamerkis birti
ég hér aðra skák:
Svart: Boey, Belgtu. — Hvítt: Friðrik Ólafsson.
Sikileyjarvörn.
1. e4—c5. 2. Rf3—Rc6. 3. d4—cxd. 4. Rxd4—Ff6. 5.
Rc3—d6. 6. Bg5 (Richter-árásin). 6. —e6. 7. Dd2—a6. 8.
0-0-0—Bd7. 9. f4—h6. 10. Bxf6? (núna hefði ég leikið
10. Bh4, en byrjandakunnátta mín var ekki á háu stigi,
þegar þessi skák var tefld). 10. —gxf6? (og andstæðing-
ur minn virðist haldinn sömu meinlokunni. Sjálfsagt var
10. —Dxf6. 11. e5—dxe. 12. Rdb5—Dd8, og svartur held-
ur á sínu). 11. f5 („fram, fram, aldrei að víkja“). 11.
—h5. 12. Kbl—Hc8. 13. fxe—fxe. 14. Bc4—Rxd4. 15.
Dxd4—Be7. 16. Hhfl-Dc7. 17. Bb3-Dc5. 18. Dd3 (það
var einkennandi fyrir mig á þessu tímabili, að ég forð-
aðist yfirleitt drottningarkaup, enda kemur endatafls-
kunnáttan ekki nema með reynslunni). 18. —b5? (nauð-
synlegt var 18. —Des5, en næsti leikur hvíts hefur greini-
lega komið á svartan eins og þruma úr heiðskíru lofti).
19. e5!—Dxe5, (19. —fxe5 var ef til vill betri vörn, og
getur hvítur þá vahð um tvær leiðir, báðar góðar, annað
hvort 20. Dg6t eða 20. Re4). 20. Hdel—Dg5. 21. Bxe6
—Bxeó. 22. Hxe6—Kf7. 23. Hfel-Hce8. 24. Rd5-gefið
(24. —Bd8. 25. HxH-HxH. 26. Dhlt-Kf8. 27. Dh8t).
Þannig voru flestar mínar skákir, hreinar og beinar,
og mátsóknin kom yfirleitt í 20.—30. leik. Eina skákin,
sem ég tapaði (fyrir sigurvegara mótsins), var hins
vegar langt og „þreytandi“ endatafi, sem ég átti að geta
haldið jafntefli á, en kunnáttan var ekki fyrir hendi í
það skiptið.
Þessi framanskráðu atriði eru það helzta, sem ég man
úr ferðalagi mínu. Eg hefði átt að láta kunnáttuleysi
mitt í endatafli mér að kenningu verða og leggja betri
rækt við það, en sennilega hefur hinn góði árangur
minn sitgið mér eitthvað til höfuðs og ég álitið mig
betri en raun var á. í næstu unglingakeppni fékk ég
svo ærlega ráðningu, því að flestar tapskáka minna þar
voru tvísýn endaöfl, og sá ég þá fyrst veikleika minn
í skýru ljósi. Gerði ég þá gangskör að því að slíkt kæmi
ekki fyrir aftur, og held ég að sú tilraun hafi tekizt
all-sæmilega.
Um ferðalag mitt heim er lítið eitt að segja. Að vísu
þurfti ég nú aftur að ferðast með skipi, en ekki kom
til neinnar orustu við Ægi að þessu sinni, því að far-
kosturinn var stærri og betur fallinn til átakanna en
togarinn áðurnefndi.
Þegar heim var komið tók ég svo aftur til við skóla-
bækurnar, þar sem frá var horfið.
Hér lýk ég þessu rabbi mínu og vona, að lesendur
hafi haft einhverja ánægju af.
Fr. Ól.
Heima er bezt 27