Heima er bezt - 01.06.1958, Síða 8
SÓLEY í HLÍÐ:
STEINGERÐUR
S M Á S A G A
E^x hvað þú ert flott í dag, Gerða mín. Ég er
viss um, að þú gerir stormandi lukku.“
Þessum orðum er beint til gamallar, tötra-
— lega klæddrar konu, sem stendur álút við verk
sitt. Ut úr svip hennar er ómögulegt að sjá, hvort hún
fvlgist með því, sem fram fer í kringum hana eða ekki.
Stúlkumar, sem með henni vinna, eru ungar og hver
annarri líkar í háttum og klæðaburði. Gamla konan er
því eina furðuverkið, sem þær hafa til að skemmta sér
við. Og þær láta það líka eftir sér.
„Já, hún Gerða, sú er nú sæt. En vandlát er hún.
Annars væri hún víst ekki ógift ennþá. Nei, sjáið þið,
hvað hárið á henni fer vel. Þetta er líklega nýjasta tízk-
_„ lí
an.
Önnur gráa hárfléttan hefur losnað og fellur niður
á bakið. Hin er næld upp um höfuðið.
Stúlkurnar hlæja: „Agalega er þetta smart!“
„Viljið þið ekki heldur hugsa um að skila verkunum
ykkar eins og og hún Steingerður.“
Það er hin kalda rödd verkstjórans, sem hljómar að
baki þeirra.
Stúlkurnar hætta að hlæja og taka til vinnu sinnar á
ný. Verkstjórinn gengur burt, og stúlkurnar byrja
aftur að masa.
„Það er nú kannske munur að gera þessa rokna lukku
hjá verkstjóranum. Hann er samt ekki skotinn í okkur.
Nú veit ég, hvað hann er að rölta niður á Eyrina á
kvöldin. Hann er auðvitað að skreppa í skúrinn til
Gerðu.“
„Já, auðvitað! Þið bjóðið okkur nú í brriðkaupið.
Við skulum aura saman fyrir barnavagni. Eða eigum
við að leggja saman og gefa þér brúðarkransinn?“
Gamla konan þegir. Hendur hennar vinna verk sitt
af gömlum vana. Hugurinn virðist vera utangátta eða
í draumheimum.
Þegar stúlkumar hafa lokið vinnu sinni, taka þær
saman kaffidótið sitt og verða samferða út. Gamla kon-
an nemur staðar og starir fjarrænum sjónum út á hafið.
Stúlkurnar fara að hlæja. „Ekki er hún Gerða okkar
við eina fjölina felld. Nú er það sjómaður, sem hana er
að dreyma.“
Gerða stendur sem í leiðslu og horfir.
„Sérðu ekki til hans?“ segja stúlkumar.
Gerða þegir.
„Þú hefur aldrei anzað okkur í dag, Gerða mín. Ertu
reið við okkur?“
Þá snýr gamla konan sér að þeim og segir með
klökkva í röddinni: „Nei, stúlkur mínar. Ég er ekki
reið við ykkur. Þið eruð ungar og lífsglaðar. Það er
gott. En minnizt þess, að þó að hamingjan brosi við
ykkur í dag, þá getur hún snúið við ykkur bakinu á
morgun.“
Síðan gengur hún burt frá þeim.
Stúlkumar líta hver á aðra. Nú eru þær hættar að
hlæja. Þeim hefur skilizt, að gleði þeirra hefur kostað
gömlu konuna sársauka. Þær hafa lagt til hennar með
sverði ábyrgðarleysisins. Nokkra stund þegja þær allar.
Svo segir ein þeirra: „Þetta var Ijótt af okkur. Vitið
þið ekki, að unnustinn hennar var sjómaður og að hann
drukknaði?“
„Nei,“ segja hinar einum rómi. „Hvers vegna hef-
urðu ekki sagt okkur það?“
„Ég ætlaði að segja ykkur það, en það er svo stutt
síðan ég vissi þetta. Pabbi þekkti Gerðu, þegar hún var
ung. Hann var þá sjómaður í Fjörðunum. Hann segir,
að hún hafi borið af öllum stúlkunum þar og átt margra
kosta völ. En sjórinn hafi tekið unnustann hennar frá
henni, og síðan hafi hún alltaf verið svona undarleg.“
Stúlkurnar eru sneypulegar, þegar þær leggja af stað
heimleiðis. Ein þeirra stendur eftir. Sú, sem haft hefur
forystuna um að skopast að gömlu konunni. Nú er það
hún, sem starir út á hafið. Hvítfaldaðar, æðisgengnar
öldur skella á fjörukambinum. Unga stúlkan styður á
brjóst sér. Pilturinn hennar er úti á hafinu. Orð gömlu
konunnar blandast brimsúgnum og duna í eyrum henn-
ar. Hún drýpur höfði og andvarpar: „Guð minn, fyrir-
gefðu mér. Guð minn, guð minn, taktu hann ekki frá
mér!“
Gerða gamla þokast hægt áfram. Hún er hölt og lot-
in. Gigtin hefur ekki verið henni miskunnsöm síðustu
árin.
Hópur af smástrákum stendur við götuna. Skyndi-
lega gera þeir sig allir halta og bogna, þegar Gerða nálg-
ast: „Þetta er Ijóta gigtin. Ert þú kannske slæm af henni
líka?“
Gerða labbar þegjandi fram hjá þeim
„Ertu mállaus, gamla?“ hrópa þeir, og stærsti strák-
urinn tekur upp þorskhaus og hendir á eftir henni.
„Ertu ekki svöng, gamla mín? Hafðu þetta heim með
þér og sjóddu það.“ Strákarnir hlæja.
Þorskhausinn lendir í kaffiflöskunni, sem gamla kon-
an ber undir hendinni. Það sýngur í brotunum innan
í hylkinu.
„Guð fyrirgefi ykkur, börn,“ tautar hún í barm sér.
Lítil telpa kallar til drengjanna: „Þið eruð vondir
strákar. Nú brauztu flöskuna hennar, Nonni. Ég skal
segja mömmu okkar frá því.“
Gerða heyrir, að þetta er Sólveig litla, dóttir bakar-
190 Heima er bezt