Heima er bezt - 01.04.1988, Page 7

um að gegna, eins og að halda okkar herbergi hreinu, þvo
upp og laga til í eldhúsi, en þess var ekki krafist að við
sinntum öðrum heimilisverkum og það var lítil áhersla lögð
á það í uppeldinu að búa okkur undir að verða húsmæður.
Edda og Guðríður fóru báðar á kvennaskóla en ég er enn
alveg ómenntuð til heimilishalds.“
Vaktavinna hentar húsmæðrum illa —
en þó eru flestir hjúkrunarfræðingar
konur
Finnst þér starfsaðstaða hjúkrunarfólks hafa breyst mikið á
síðustu árum?
„Það hefur margt breyst síðan ég var að læra hjúkrun. Til
dæmis bara umhverfið á sjúkrahúsum, það er lagt svo
miklu meira upp úr því í dag að fegra umhverfið svo að
sjúklingunum líði betur. Og aðbúnaður allur er vitanlega
miklu betri en gæti þó áreiðanlega verið enn betri. Sama er
að segja um starfsfólk. Það mætti búa enn betur að því. í
dag má segja að sjúkraliðarnir vinni það starf sem við
sinntum þegar ég var að læra. í dag er farið að krefjast
miklu nákvæmari skýrslugerðar en áður var og allt er bók-
fært. Þetta tekur mikinn tíma og þarf bæði færni og þekk-
ingu til að annast þessar færslur. Svo hafa hjúkrunarfræð-
ingar fleiri störf á höndum i dag. Hér áður fyrr æptum við á
kandidatana en vinnum nú mörg störf sem þeir unnu áður.
Og skýrslugerðin — kannski var ekki svona mikið skrifað
niður hér áður fyrr en meira sagt. Nú má enginn vera að því
að hlusta til þess að muna. Það er svo margt sem glepur að
fólk verður að hafa alla hluti niður skrifaða, það man
enginn neitt lengur. Það er í og með þetta, og svo hitt að á
stórum sjúkrahúsum þar sem margt fólk starfar þarf að
skrá hvert smáatriði svo að hjúkrunarfólkið geti allt fylgst
með. Það er öryggisatriði. Tímarnir eru breyttir. Þessu
fylgir aukin ábyrgð, en mikið hafði ég meira gaman af því
að vinna við að búa um fólkið og hugsa um það, og sleppa
ritgerðunum. Ég vinn nú á geðdeild og þar byggist starfið á
því að tengslin milli hjúkrunarfólks og sjúklinga séu náin
og mér líkar það alveg sérstaklega vel. í hinum tilvikunum
hlýtur hjúkrunarfræðingurinn að fjarlægjast sjúklinginn.
Vaktavinna er þreytandi og fer illa með fólk. En á
sjúkrahúsum verður ekki hjá henni komist. Þetta er erfitt
fyrir konur með lítil börn og börn í skólum. Ég held líka að
missvefn sem fylgir vaktavinnu henti fáum. Maður getur
þetta á meðan maður er ungur. Hjúkrunarkonur sem hafa
auk þess heimili eru ekki allar í fullu starfi því það kemur
svo niður á heimilunum. Og við vitum að hjúkrunarfræð-
ingar eru að megninu til konur.“
Áttu þá við að réttur kvenna sé fyrir borð borinn?
„Ennþá er það þannig að á konunum mæðir heimilis-
haldið og uppeldi barnanna. Það er ekki búið að breyta
þessu á íslandi í dag þó mikið sé talað um það. Konan er
máttarstólpi þjóðfélagsins því á henni hvíla þessi hlutverk.
Auk þessa verður hún að vinna úti. Við vitum að hér lifir
enginn af eins manns launum. Það er að segja hinn almenni
borgari. Það þyrfti að vera þannig að foreldrar gætu verið
Nýútskrifuð úr Hjúkrunarskóianum árið 1961.
meira heima með börnum sínum. Það höfum við í sveitinni
þar sem báðir foreldrar vinna við búið og börnin taka þátt í
daglegum rekstri og daglegum störfum. Þetta er gott. Aftur
á móti tapar maður börnunum sínum um fermingu. Þá
þurfa þau að fara í skóla — allir þurfa að læra. Hjá okkur
fara börnin að heiman þrettán ára gömul og koma eftir það
bara heim um helgar sem gestir og svo í fríum. Margir
unglinganna þurfa líka að fara að heiman og vinna fyrir sér
yfir sumarið því það er ekki þörf fyrir alla heima. Og það
má segja að þau fari alveg að heiman þegar þau fara i
framhaldsskóla. Það er búið að skerða framleiðsluréttinn
hjá bændum það mikið að þeir geta í rauninni ekki leyft sér
það að kosta bömin til náms öðruvísi en að bömin vinni
fyrir þessu að miklu leyti. Að minnsta kosti er það þannig
hjá okkur á meðan við þurfum að standa straum af kostn-
aði við byggingar sem við réðumst nýlega í. En eins og við
vitum mega bændur ekki framleiða nema visst magn og af
því stafa erfiðleikar þeirra.“
Heima er bezt 115