Muninn - 01.05.1963, Blaðsíða 5
honum er aðeins einn maður. Hann rær
hægt og fumlaust, er auðsjáanlega ekkert
að flýta sér. Ég rís á fætur og geng fram á
bryggjubrúnina. í sama vetfangi rennur
bátskelin að. Maðurinn rís upp. I bjarma
Ijóskersins sé ég að þetta er aldraður mað-
ur, lotinn í herðum og andlitið markað rún-
um langrar lífsreynslu, þreytulegt og fölt,
augun sljó og döpur, og gráar hárrytjur
standa niður undan sjóhattinum.
„Gott kvöld“, segi ég. Hann svarar því
engu. „Hefurðu aflað vel?“ spyr ég. Hann
svarar heldur ekki. Varir hans eru saman-
bitnar, og það er eins og hann viti ekki af
neinu í kringum sig. Nú sé ég, að í botni
bátsins er allstór fiskhrúga.
„Viltu taka við kaðlinum“, segir hann
skyndilega, hásri og nær því brostinni rödd.
Áður en ég veit af, fæ ég sjóblautan kaðal
framan í mig. Ég fálma eftir honum, tekst
að handsama hann, og bind hann fastan við
einn bryggjustólpann .
Maðurinn bjástrar um stund niðri í bátn-
um. Hann byrjar að kasta fiskinum upp á
bryggjuna. Síðan klifrar hann upp.
„Gott kvöld“, segi ég.
„Gott kvöld“, svarar hann, í röddinni er
einhver einkennilegur tónn, sem minnir á
sársauka, vonleysi og sorgir.
„Þetta er vænn þorskur", segi ég.
„Já, nokkuð svo“, segir hann lágt, eins og
hann sé hræddur um að vekja einhvern.
„En. . . .“ Hann hættir við að halda áfram
máli sínu. Það er löng þögn. Maðurinn
byrjar að gera að aflanum, æfðum hand-
tökum. Ég stend kyrr og bíð. Ég veit ekki
hvers vegna, þessi maður er mér algerlega
óviðkomandi. Ég ræski mig, og er í þann
veginn að hefja samræður, en hika við það.
Áfram er þögn.
Þegar maðurinn hefur lokið við verk sitt,
lítur hann upp, og við horfumst í augu, ör-
stutta stund.
„Þetta er fagurt kvöld“, segi ég.
„Já“, svarar hann, „víst er svo. En ég hef
aldrei getað fært mér fegurðina í nyt. Það
hefur einhvern veginn gleymzt í önn dags-
ins. Og þó hef ég alltaf verið að bíða eftir
einhverju fögru. En það hefur aldrei komið
nein fegurð inn í líf mitt, og kemur senni-
lega aldrei.“
Nú byrjar hann að kasta fiskinum upp í
gamlar og fornfálegar hjólbörur. Síðan ger-
ir hann sig líklegan til að aka þeim af stað.
„Á ég ekki að aka þessu heim fyrir þig“,
spyr ég í flýti, eiginlega áður en ég veit af.
„O, það er nú ástæðulaust. Ég er einfær
um þetta.“
Án þess að hika gríp ég um börukjálkana
og spyr: „Hvar býrðu?“
„Ég bý rétt fyrir ofan fjöruna“, svarar
hann hægt. „Ég skal vísa þér leiðina".
Við höldum af stað. Börurnar eru þung-
ar, og ég þarf oft að hvíla mig. Gamli mað-
urinn gengur á undan mér, þögull. Það er
eins og á herðum hans hvíli eitthvert farg,
sem hann er að sligast undir.
Að lokum komum við að lágreistum,
hrörlegum skúr, og nemum þar staðar. Ég
læt börurnar niður og þurrka svitann af
enninu.
„Viltu ekki koma inn?“ spyr gamli mað-
urinn. Ég þigg boðið. Hann opnar dyrnar,
og við göngum inn, á móti okkur leggur
lykt af köðlum og salti.
Gamli maðurinn kveikir ljós, sezt síðan
niður. Hér inni er allt fátæklegt, eins og
íbúinn. Stór köttur rís upp úti í liorni,
gengur til gamla mannsins og hoppar upp
á hné hans. Maðurinn strýkur sigghörðum
lófa um haus kattarins. Þegar ég lít í augu
mannsins, sé ég einhvern dulinn sársauka,
sem þó er blandinn innri hlýju.
Ég lít undan. Mér er um megn að horfast
í augu við þennan gamla mann. Ég beygi
mig fyrir einhverju óþekktu valdi, stað-
reynd, sem hér blasir við mér, köld, ógn-
andi og máttug.
Við þegjum báðir. í fjarska heyrist sog
öldunnar. Vindurinn knýr á dyrnar, það
þýtur í rjáfrinu. Annars alger þögn.
Ég veit ekki, hversu lengi við sitjum
MUNINN 85-