Heimir - 01.11.1905, Blaðsíða 19
H E I M I R
267
stjórnmálamönnum. Hann kom ætí'ð fram setn samvizkusatnur,
skarpskygn og sanngjarn inaður. Persónuleg áhrif hans fóru
sívaxandi, og sæti Péturs færðist á loft með honum. Hann var
viöurkendur voldugur höfðingi, hygginn stjórnmálamaður, sem
bæri í brjósti sér háar og göfugar hugsjónir, haíinn yfir alla for-
dóma.
Þá var vegur Bismarks sem mestur. Berlín var miðdepill
hins pólitíska heims, því þar bjó Bismark. Og Bismark þurfti
á hjálp páfans að halda til að yfirbuga mótstöðuinenn sína, hinn
> kaþólska flokk í ríkisþinginu. Maðurinn í Vatíkaninu, sem hafði
augun alstaðar, slepti hér ekki færi. Gæti hann unnið Bismark,
gat Bismark verið sú hræða, sem halda mundi ítölsku stjórninni
hæfilega langt frá páfastólnum, og kennt henni viðeigandi auð-
mýkt. Og Bismark komst á vald páfans. Ivaþólski kyrkjufað-
irinn fór í allri vinsemd að seinja við hinn volduga kanzlara.sem
var Lúterstrúarmaður. Og samningurinn endaði með hinni al-
kunnu göngu Bismarks til Canossa. Þarna var nú páfadæmið
ineð einu bragði hafið til fornra valda, orðið eitt af stórvelduin
heiinsins, án þess að ráða yfir nokkru kyrkjuríki. Maðurinn,
sem hafði Bismark á valdi sínu og sern samdi við öll stórveldi
heimsins, án þess að hafa eina þúfu af landi til umráða,— hon-
um veitti nú aliur heimurinn athygli.
A þessuin tíma (segir höf. þessarar greinar) heimsótti eg
aftur páfann í Róm. Það var 1887. Hér var stór breyting á
orðin. Aldurhnigni veiklegi öldungurinn, sem eg hafði séð fyrir
níu árum síðan, var nú eins og mi'ðpunktur nýs heimsveldis.sem
var að myndast.
Mynd hans s)mdist alveg fylla upp hina heilögu borg, þar
sem konungur Itala hefir þrengt sér inn.
Það voru ekki að eins guðhræddir pílagrímar, sem nú heim-
sóttu Vatíkanið, þangað komu nú konungar og stjórnmálamenn,
sendiherrar, rithöfundar og ritstjórar heimsblaðanna, þar mátti
% sjá nafnkunna menn úr öllum heitnsálfum, sem áttu sæti í öll-
um, og sumir í engum, kyrkjufélögum. Þeir komu allir til að
sjá hinn volduga stjórnanda, þenna mikla mann. Leyniþræðir
alheimsins áttu endastöð sína á skrifstofu páfans. Hann var