Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1927, Blaðsíða 20

110
ísland fullvalda ríki
IÐUNN
lil fyrirmyndar. En nú er það svo um suma þessara
manna, að þeir hafa aldrei hegðað sér jafn illa og ó-
mannlega sem síðan er þeir unnu afrekið.
O. L. ræðst í að segja kost og löst á þeim tveim
kynslóðum sem við eigum heima í, hann og ég. Það er
að segja, hann lýsir kostum sinnar kynslóðar og ókost-
um minnar. Á henni gefur hann þá fáorðu og gagnorðu
lýsingu, að hún hafi þegið tvær vöggugjafir, rótgróið
vantraust á landi og þjóð og oftrú á veldi og yfirburð-
um Dana. Um sína kynslóð er hann nokkru orðfleiri,
en ég held að það sé rétt dregið út úr orðum hans, að
hann telji henni meðal annars og öðru fremur til gildis,
hve rækilega hún sé bólusett gegn áhrifum frá eldri
kynslóðunum. »Þjóðin er vaxin frá þessum skoðunum
fyrir fullt og fast«. Ný trú skal hér vera, nýr himinn og
ný jörð. Hann gerir síðar í grein sinni orð á því, hve
óvenjulega prúðmannlega og drengilega sumir yngstu
stjórnmálamenn vorir berjist. Og hann vonar, að það
eldist ekki af þeim, og að fleiri fylli þann hóp. Hann
nefnir ekki þessa menn og ég veit ekki hverjir þeir eru.
En í þessari prúðmannlegu bardagaaðferð vonar hann
að sé »roði af nýjum degi í íslenzkum stjórnmálum, af
meiri heiðarleik og drenglyndi en verið hefir. Ef svo er,
þá er það víst, að allar hrakspár um fullveldi vort
springa. Og ég veit, að sumir spámennirnir, eins og höf.
Nýja Sáttmála, myndi helzt óska þess«.
I þessum fáu línum birtist mynd af íslenzku fullveldi,
eins og hún hefir skapazt í huga eins af lærdómsmönn-
um vorum, manns sem kunnugir fullyrða og ég þykist
vita að sé laus við allan yfirdrepsskap og hræsni. Svo
máttugt er honum fullveldisorðið, að hann nefnir það
hrakspá, að bent er á að frelsi jafn lítillar og vanmegna
þjóðar sem íslendingar kunni að vera hætta búin af