Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1927, Side 68
158
Þjóðmálastefnur.
IÐUNN
og þar fram eftir götunum. Ef til vill má segja, aÖ
annað væri æskilegra. Þess ber þó að gæta, að ástand,
sem ríkir um heim allan, getur ekki verið orðið til að
nauðsynjalausu, heldur er það vitanlega risið af djúpum
orsökum. Blindir áfellisdómar yfir almenningi fyrir þess-
ar sakir, eru ekkert annað en óbeinar yfirlýsingar þeirra
manna, sem fella þá, um athugunarskort og skilnings-
brest þeirra sjálfra. Stéttabaráttan er óhjákvæmileg af-
leiðing fjölbreytilegrar verkskiftingar og fjárhyggjumenn-
ingar þeirrar, sem nytsemisstefnan og efnishyggjan hefir
fóstrað í skauti sínu.
Enn ber á það að líta, að flokkaskifting, sem hið
ytra virðist reist á hagsmunabaráttu stétta, á öðrum
þræði rætur sínar í sálarlífi manna og lífsskoðunum.
Lífskjörin móta sálarlíf manna og skoðanir. Og skoðan-
irnar verða reistar á reynslu og útsýn hvers og eins,
hvar sem hann á stöðu í atvinnufylkingum landanna.
Auðherrann, sem rakar saman hundruðum miljóna króna
af starfi stritandi manna í verksmiðjum hans, verður
þeirrar skoðunar, að svo bezt farnist mannkyninu, að
hann og hans líkar hafi ráð fjöldans og lífskjör í hendi
sér. Sú skoðun er rík meðal svo nefndra framtaksmanna
og auðkýfinga, að viss tegund af mönnum sé forsjón
almúgans, að þeir eigi að hafa umráð fjár og atvinnu-
bragða í hendi sér og vera atvinnu-»veitendur«, en
múgurinn þakklátir »þiggjendur*. — Öreiginn, aftur á
móti, sem frá erfiði daganna ber úr býtum skorinn
skamt lífsviðurværis, en fer á mis við þægindi og fegrun
lífsins, verður þeirrar skoðunar, að auðkýfingarnir séu
sannkallaðir djöflar í mannsmynd, sem steypi mannkyn-
inu í ófarnað, og að þeir, sem standi undir þyngstum
byrðum, skilji bezt hvar skórinn kreppir og kunni fram-
ast skil þeirra úrlausnarráða, sem að haldi megi koma.