Kirkjuritið - 01.06.1936, Side 14

228
Benjamín Kristjánsson:
Kirkjuritið.
álirif, er vér vitum, að hvorki auga eða eyra nemur nú?
Ekkert af þessu er utilokað. Það er meira að segja ákaf-
lega líldegt. Eða hví skyldi sú þróun, er liófst fyrir óra-
lö'ngu á jörðinni, stöðvast þegar hingað er komið, eða
mun alt vera vitað nú, sem unt er að vita? Öll þvílík
imyndun er barnaskapur einn, sem andmælir daglegri
reynslu. Alveg nýir og óvæntir hlutir eru stöðuglega að
koma í ljós, hlutir, sem altaf hafa dulist í náttúrunnar
ríki, en vér höfum aðeins ekki haft auga til að sjá. Fyrir
hinn'i vaxandi opiriberun verður því heimurinn altaf
fjölbreyttari og furðulegri. Menn uppgötva ekki aðeins
dulin öfl í náttúrunni, heldur og dulda möguleika og
dulda merkingu. ímyndunarafl mannsins sér ýmsar
leiðir, er tæknin síðan skapar um efnið.
Þannig verður hin framstigula þróun lil fyrir vaxandi
imyndunarafl, sem með öðrum orðum mætti kalla dýpri
sýn eða skynjun af veruleikanum.
III.
Nú mundu ýmsir vilja spyrja, hvar væru spámenn nú-
tímans, og er því til að svara, að þeir koma fram á ýms-
um sviðum, vafalaust fleiri en nokkru sinni fvrr og fer
það eftir eðlilegum náttúrunnar lögum. Tegund: Hinn
skynsemi gæddi maður, á að vera á þroskaleið og auk
þess ætti stöðugt að verða léttara og léttara, að auka við
þekkingarforða liðinna kynslóða og fullkomna vits-
munastarf þeirra. Spámenn nútimans koma fram á sviði
vísindanna, heimspeki, stjórnmála og trúarbragða mis-
munandi þroskaðir og víðsýnir, en sú tegund manria, er
ég ætla skyldasta hinum fornu sjáendum i nútímanum,
og ríkasta af liæfileikum til innsærrar skynjunar á eðli
og rökum lífsins, eru skáldin, en af þeirra flokki hafa
spámenn og dulvitringar allra alda verið.
Ef vér lesum spámannarit G.-t., verðum vér þess vör,
hvernig þessir menn sáu mikils til glöggar en allur al-
menningur ýmislegt það, sem oss virðist nú einföld