Kirkjuritið - 01.06.1954, Blaðsíða 19

BARÁTTUMENN
257
og er þetta hans raunverulega örlagastríð, sem hann verð-
ur umfram allt að veita athygli.
Ein af meginkenningum Berdyaevs fjallar um guðmenn-
ið. Kristur er fyrirmyndin, hinn nýi Adam. Og eins og
Guð birtist í Kristi, þannig á hann líka stöðugt að holdg-
ast á jörðu í öllum mönnum. Fyrr er ekki takmarki hins
mennska lífs náð. En það er ekki frelsun einstaklinganna
fyrst og fremst og ekki heldur eitthvert fyrirmyndarríki
á jörðu, þar sem hver maður á bíl, kæliskáp og útvarp,
sem er takmarkið. Heldur er það eins konar upphafning
bessa jarðneska lífs til guðmannlegs lífs, sem orðið gæti
eins og himnesk symfónía í samanburði við ruddalegan
jass hversdagsleikans. Um þetta ræðir nokkuð í einni af
merkustu bókum hans: Freedom and the Spirit, er fyrst
kom út í Englandi 1935, en hefir komið nokkrum sinnum
út síðan (London, Geoffrey Bles. 12s 6d).
Guðs samverkamenn eruð þér.
Að skoðun Berdyaevs hafa ýmsir áhrifamenn vestrænn-
ar kristni, eins og t. d. Ágústínus og Lúther, verið of tröll-
riðnir af syndartilfinningu sinni. Ekki tjáir þó að ætla
sér að hunza þann gamla með öllu. Honum verður alltaf
að sýna tilhlýðilega kurteisi. En í stað þessarar sálsýkis-
kenndu hræðslu við djöfulinn og ógnir vítis, er mönnum
var áður innrætt, mundi það reynast farsælla að halda
oaeira á lofti merki fegurðar og góðleika. Það að vera
raennskur er einmitt í þessu fólgið, að vera gæddur frelsi
°g skapandi mætti fram yfir skynlausar skepnur. Mesta
vogsemd mannsins er það, að honum er ætlað að verða
samverkamaður Guðs. Að vera að berja það stöðugt inn
í hann, að hann sé réttlaus stórsyndari, fallinn og ger-
spilltur garmur, sem ekkert verðskuldi nema helvítiseld,
verður fremur til hrösunar en sáluhjálpar. Það getur ekki
verið draumur skaparans, að koma sér upp þrælastétt.
Enda væri harðstjórn á himni engu geðslegri en harð-
stjórn á jörðu. Af öllum þrældómi, sem mannkynssagan