Kirkjuritið - 01.01.1955, Page 39

Altaristöflur.
Ein mesta prýðin, og stundum nálega eina prýðin í kirkj-
um, er altaristafla, fagurt málverk, sett upp yfir altarinu, á
þeim stað, sem bezt blasir við öllum, sem í kirkjunni eru.
Vitanlega eru þessar altaristöflur misjafnar, bæði að gæð-
um og stíl. Sumum geta þótt fallegastar æfafomar altaris-
töflur, gerðar í bamalegum línum og litum, þar sem ekkert
er til af því, sem við mundum kalla fegurð annars staðar.
Allar persónumar, og þar á meðal frelsarinn, ímynd alls
hins bezta og yndislegasta í tilverunni, allar þessar persónur
eru afskræmdar, beinlínis ófríðar og óbermilegar, ef miðað
er við hversdagssmekk. En þær geta þrátt fyrir það verið
gerðar af svo mikilli einlægni og með svo miklum kærleika,
að þær séu í raun og veru fagrar, rétt eins og gömul og
hrukkótt og úslitin móðir eða amma getur verið og er ímynd
fegurðar í augum bamsins.
En svo geta líka nýjar altaristöflur og litskrúðugar verið
nijög misjafnar. Ein er listaverk, önnur hræðileg vansmíð.
Þar ætti aldrei að vera vafi á að velja. Listaverkið er betra
en vaiismíðin.
En á þá að gera sömu kröfu til altaristöflu eins og venju-
iegs málverks? Er altaristaflan aðeins málverk?
Eg held því fari fjarri.
Altaristaflan á að vera trúboði. Hún á að draga fram eitt-
hvað það, sem sígilt er í kristindóminum og halda því hátt á
loft fyrir þeim, sem í kirkjuna koma. Hún á að vekja trúar-
kennd, og ef hún gerir það ekki, tel eg hana ekki mikils virði.
Hún getur að vísu verið góð hússkreyting, en hún þjónar ekki
sínum mesta tilgangi nema hún sé meira en skreyting. Þess
vegna held eg naumast, að „abstrakt“ mynd, tíglar og fletir,
línur og litir, hversu sniðugt sem það kann að vera, verði
nokkru sinni góð altaristafla. Hún gæti verið góð fyrir þá, sem
kæmu í kirkju til þess að skoða listaverk, en ekki fyrir sanna
kirkjugesti.