Kirkjuritið - 01.04.1959, Blaðsíða 28

Kirkjuritið - 01.04.1959, Blaðsíða 28
170 KIRKJURITIÐ böl, sem liggur eins og kolsvart ský yfir framtíð mannkynsins. Mjög er það misjafnt, hvernig menn almennt hugsa og ræða um afbrot og glæpi yfirleitt. Sumir reyna að skýla alvörunni með því að henda gaman að öllu saman. Glæpir eru spennandi, og sögur um afbrot hafa visst aðdráttarafl, hvort sem þær eru lesnar af bókum eða gerast í eigin samfélagi. En það er um glæpi eins og eldsvoða. Menn geta talað um brennandi hús og framkallað ískrandi óhugnað hjá sjálfum sér sem eins konar tilbreytingu frá atburðaleysi hversdagslífsins, en skemmtunin fer af, þegar eldurinn leikur um þá sjálfa eða þá, er þeim standa næstir. Það er ekki sízt þessi æfintýrabragur, sem tekizt hefir að varpa yfir afbrot, drykkjuskap, lauslæti og annað þess hátt- ar, sem veldur því, að hin áhættugjarna æska stígur fyrstu skrefin á óheillabraut. Blöðin og reyfararnir gylla ævintýrið, eða vekja hinn nauðsynlega hrylling, sem þarf til þess að les- andi eða heyrandi njóti ævintýrisins, —- og margir, sem hrif- næmir eru, láta sér þá ekki nægja að heyra frásagnir, heldur vilja taka þátt í ævintýrinu sjálfir. Ég bað einu sinni ungan fanga að lýsa fyrir mér hugarástandi sínu, bæði við upphaf og endi sögu sinnar, og hann gerði það nokkurn veginn á þessa leið: „Við byrjuðum á þessu af því, að okkur þótti það gaman. Það var spennandi að etja kappi við lögregluna. Þegar við höfðum unnið leikinn hvað eftir annað, urðum við djarfari og djarfari. Okkur nægði t. d. ekki að stela með auðveldu móti, heldur urðum við helzt að brjótast inn á þann hátt, að allt yrði sem glæfralegast. Því meiri menn urðum við í eigin aug- um, og því hróðugri urðum við, eins og þeir, sem haft hafa betur í spilum eða í venjulegum kappleik. Taugarnar urðu spenntar, æsingin varð okkur nautn, og við urðum á valdi ein- hverrar dulinnar ástríðu, sem við réðum ekki við. En smám saman vaknaði hjá okkur önnur tilfinning. Að einu leytinu var það óttinn, beygurinn, sem smeygði sér inn. Við urðum í raun- inni hvergi frjálsir menn, þótt við gengjum lausir. Að hinu leytinu komst inn leiði á hlutverki glæpamannsins. Okkur fór að langa til að vera og verða eitthvað annað en þetta, en við vorum bundnir og fjötraðir, og vildum ekki kannast við það hver fyrir öðrum, að við raunverulega vildum hætta. Það var lagt út í hópnum sem heigulsháttur. Sá, sem skarst úr leik,

x

Kirkjuritið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.