Kirkjuritið - 01.04.1959, Blaðsíða 18

160
KIRKJURITIÐ
sannast sagt hugsa ég, að vér sjáum ekki of langt, þótt vér
reynum öll að skyggnast eins út og upp og vér getum, en blín-
um ekki aðeins á moldina og tærnar í líkingum talað.
Og þótt það sé vafalaust mikil náðargjöf, hvað vér vitum
fátt fyrir, er ekki að efa, að draumarnir hafa sitt hlutverk,
margir a. m. k. Þar er enn heil álfa, ef ekki sólkerfi, órann-
sakað.
Lítt kannaö rannsóknarsvið.
í framhaldi af þessu er rétt að benda á annað, sem ég hefi
áður að vikið. En góð vísa er aldrei of oft kveðin. Menn gera
ósjaldan mikið úr miðöldunum. Var þá samt mikið friðar-
tímabil, og sjaldan hafa skáldskapur og listir staðið með meiri
blóma. Og segja mætti, að vísindi þeirra tíma hefðu að sínu
leyti verið eins bundin við sálina og hið andlega, eins og vor
við líkamann og efnisheiminn. Og ef ég ætti í stuttu máli að
færa einhver rök að gagnsemi þess eða útkomu, mundi ég benda
á mann eins og heilagan Fransiskus. Það er hægur vandi að
kalla hann öfgamann, og engum kemur til hugar, að allir geti
verið hans likar. En hann er samt einn þeirra frumherja, sem
hafa breytt hugarfari margra kynslóða örlítið í betri átt.
Ég hika ekki við að fullyrða, að andi hans er ólíkt fegurri
og lífsælli en hinn svokallaði atómandi nútímans. Annað og
meira. Mannúð og göfgi Fransiskusar sýnir, hvað unnt er að
kalla fram í mannssálinni, ef vaxtarþrá hennar beinist í rétta
átt.
Mér virðist ekki nokkur vafi á því, að senn líður að því, að
það verður viðurkennt, að rannsóknum manna hefir um skeið
verið beint alltof einhæft í sérstaka átt. Markmið þeirra er
að ná yfirráðum yfir gæðum og kröftum jarðarinnar, og því
miður meira að segja frekar í þeim tilgangi, að ákveðnar þjóðir
geti drottnað í heiminum, heldur en í því augnamiði, að öllum
mönnum líði sem bezt. Ef sú væri meiningin, þá væri margt
öðruvísi í öllum heimsálfum, og þá væri líka ekki minna fé
og tíma eytt í að rannsaka andann en efnið. Hver veit það ekki
af sjálfum sér, að enn meira máli skiptir um heilbrigði sálar-
lífsins en jafnvel líkamans, þótt vitanlega verki hvort á annað?
Og hver getur neitað, að á meðan ekki verður afsannað það,
sem kristnir menn telja sannað, að lif sé eftir dauðann, þá er