Kirkjuritið - 01.06.1973, Qupperneq 43

ein e,rs^Unnar- í samkomusal krár
|nn?,ar ' Cambridge, „White Horse
Tho ' rukku þeir Miles Coverdale,
Hu T05 <“ranmer/ Matthew Parker,
si 9 |, ^timer, Nicolas Ridley o. fl. í
Lýfu Ut erskuna. Persónulegir vinir
es r6^ V°ru m' a' ^°^ert Barner, Mil-
sá s°sVerda,e °9 William Tyndale, en
Qr |' ast neTndi, faðir ensku Biblíunn-
rnént'U V'^ þýðin9u s'na a Nýjatesta-
ber lnU ,að bllum líkindum í Witten.
rnentjs 1526 kom svo Nýia testa"
/\tJ |.', Vrsta sinn út í enskri þýðingu.
vi§ er' a® Tyndale hefur stuðzt
^áIar 'n^U ,_utðers- Þannig eru for-
býðin ?kýrin9ar Tyndale's beinar
LútherTh a4.formalum °9 skýringum
UnUrn i ýðin9 Tyndale's á Mósebók-
Jóna 0m ut arið 1530, spádómsbók
testam^ Aðrar bœkur Gamla
Prent fntisins voru þýddar, en ekki
þessu*3 arf var reynt til að koma
1 53q 71.. ut9áfum fyrir kattanef. Um
komig ° ' það minnsta sex útgáfur
harSv'tUt ' eintökum, en svo
barj2t' U9ie9a var gegn útgáfunum
varS> * ■ °beins eitt eintak hefur
Sjálfy at Pessari fyrstu útgáfu.
Sem v-iiVar-",'^í1<:,a,e brenndur á báli
Coverrl Utruarma®ur- Þá þýddi Miles
þýzku ° S, a,,a biblíuna úr latínu og
Fiórum'°m SU þýðin9 útárið 1535.
Canrn arum síðar fékk Thomas
ið, ag ! er,<ii:|iskup því til leiðar kom-
viðurk ^ ^Sr^ ensk biblíuþýðing var
höfSu7nd' L’ýðingar þessar, sem
Eng|anc|!n mestu áhrif á siðaskiptin í
þýðinaul'|!r!U au9lióslega byggðar á
bein áh thers °9 til orðnar fyrir
Annar' LÚther sia,fum-
abrifa - au9h’ós vottur lútherskra
a ensku siðaskiptin er „The
Book of Common Prayer (hér effir
skammst.: BCP) „grundvöllur guðs-
þjónustulífsins og hinn stœrsti aflvaki
enska trúarlífsins. Siðbót guðsþjónust-
unnar átti sér stað á tímum Játvarðar
VI. í maí 1549 kom út „The Book of
Common Prayer and Administration
of the Sacraments". Nefnd skipuð af
Cranmer hafði unnið að bók þessari.
Sérstaka þýðingu fyrir þessa bók
hafði bók von Butzer's „Eine christ-
liche Reformation, gegrundetaufGott-
es Wort" (1543), (Kristin siðbót reist á
orði Guðs), er út kom í enskri þýð.
1547, en sú bók heldur fram þeirri
erfð í kirkjuskipan, sem kennd er við
Brandenburg-Núrnberg frá 1533. Hin
fyrsta gerð af BCP hefur augljósan
lútherskan svip, en árið 1552 kom ný
útgáfa, þar sem horfið er til kalvínskr-
ar áttar. Árið 1662 birtist hin þriðja
endurskoðun bókarinnar, og þá erhorf-
ið til kaþólskrar arfleifðar. Enginn efi
er á því, að sá sem mest hefur mótað
fyrstu útg. BCP, og þá um leið haft
hin mestu áhrif á siðaskiptin í Eng-
landi, var Cranmer erkibiskup í Kant-
araborg, sem hafði afburða gáfur og
skilning á lítúrgískum stíl og formi.
Utg. 1549 er íhaldssöm og getur
naumast skoðazt meir en endurskoð-
un rómversku messunnar að viðbœtt-
um enskum, líturgískum miðaldabœn-
um og siðbœttri kaþólskri tíðagjörð.
Kvöldmáltíðarlitúrgían undirstrikar
nœrveru Krists, minningu dýrlinga er
haldið, sérlega Maríu, spámannanna,
postulanna og píslarvottanna. í þess-
ari fyrstu útgáfu er öllum föstum þátf-
um messunar haldið og greinileg
merki frá „Formula missae" Lúthers
sjást. Onnur endurskoðunin er hins
137