Kirkjuritið - 01.06.1973, Blaðsíða 72

þar gefst vitaskuld ekki rúm til að
kanna alla þœtti kenningar Lúthers í
þessu efni.
HJÓNABANDIÐ ÓUPPLEYSANLEGT
B. Hjónaband og slit hjúskapar.
[ kaþólsku kirkjunni er hjúskapurinn
sakramenti. Hjó Lúther er hann alger-
lega veraldlegur (skv. þeim skilningi
sem Lúther leggur í orðið „veraldleg-
ur", en só skilningur hefur síðar breyt-
zt, eins og síðar kemur fram). Karl og
kona hans verða eitt hold frammi fyrir
Guði, er þau taka þó sameiginlegu
ókvörðun (consensus mutuus) að
ganga í hjúskap. Og hér kemur trú-
lofunin inn í myndina. Hjó Lúther
fœr hún aukið vœgi vegna þess skiln-
ings, sem hann leggur í hjúskapinn,
að hann er veraldlegur. (Verður þetta
atriði að meginviðfangsefni síðar í
bókinni).
Hjúskapurinn er í augum Lúthers ó-
uppleysanlegur. Er só vilji Guðs. Að-
eins nauðugur getur Lúther hugsað til
hjónaskilnaðar. Hann tekur jafnvel
tvíkvœni fram yfir hjónaskilnað. Hins
vegar eru „órósir djöfulsins ó Guðs
börn" einnig augljósar í hjúskapnum,
og telur hann þvi framhald hjóna-
bandsins ekki œtíð hina beztu lausn.
Hjónaskilnaður, að skilningi Lúthers,
er það tókn um raunveruleika syndar-
innar, sem hvað mest ber að harma.
KROSS HJÓNABANDSINS
C. Hjónabandið er skóli trúarinnar.
Húmor Lúthers kemur mjög vel fram,
(milli línanna) er hann skrifar unn
kross hjónabandsins, að hann sé
þvo bleiur, vakna ó nóttunni, heyr°
barn hrína, hugsa um konuna, Qe,°
þetta, gera hitt, þjóst í þessu, þjást 1
hinu:
Ach, solt ich das kind wiegen, d'e
windell wasschen, bette machei1'
stanck riechen, die nacht wache^
seyns schreiens wartten, seyn gr'n
und blatten heylen, darnach ^eS
weybs pflegen, sie erneeren, ^
sorgen, da sorgen, hie thun da thun'
das leyden und diss leyden, und ^05
denn mehr unlust und muhe der eh®
stand lernet.
ISLENZK RETTARSAGA
II. kafli. Hjúskapur ó fslandi ó siðb°
artímum og eftir siðbót.
[ stuttum inngangskafla er efnið 5®
ó svið sögunnar og lýst hjúskapOrs'
um ó söguöld. í þeim kafla kemurfrð „
hin sterka staða hins „borgaralegð
þóttar, trúlofunarinnar, þegar í Kri5^
rétti Árna Þorlókssonar fró 1275-
þar börn fcedd í lögmœtri trúl° >f)
skilgetin talin. Eru trúlofunarathó (
(sponsalia) og giftingarathöfnin
iae) tvœr aðgreindar athafnir.
leystu kirkjumenn 13. aldar þi
iósf®1;
■s K
agslegt vandamól hér ó landi nne ■ *
að tengja hinn „heiðna" trúlofun01^
kristinni athöfn. Er þessu öllu lý5^
ið, hverjar þœr íslenzku aðst03 ||
voru, er hér ollu sérstœðri þrn>L,r|irll)
rómversku kirkjunni erlendis r ^
bóðar athafnirnar saman 1 ^
kirkjulega giftingar-athöfn). Á v°r ^
dögum er svo komið, að í ð
166