Kirkjuritið - 01.06.1973, Blaðsíða 76
tveggja-velda—kenningu Lúthers.
Gagnrýnendur halda því fram,aðmeð
því að skipta sköpuninni, mannlegu
lífi, gagngert í tvö svið, hið andlega
og hið veraldlega, sé fagnaðarerindi
Jesú Krists vœngstýft, þar eð það eigi
þá ekki erindi við öll svið lífsins, eins
og því var œtlað í upphafi. Rœðir
höf. (prófessor Björn) þessi mál í þrem
greinum: (a) herravaldi Jesú Krists yfir
kirkjunni og heiminum, (b) þá ein-
staklingssiðfrœði, sem fœðir af sér
andvaraleysi um þjóðfélagið og loks
(c) hina friðsamlegu sambúð hinna
tveggja sviða eða velda í kenningu
Lúthers um hina hinztu viðburði (esk-
atólógíu). Þá rœðir höf. ýmsa nútíma
siðfrceðinga eins og H. Thielicke (The-
ologische Ethik), H. Gollwitzer (Die
christliche Gemeinde in der politisch-
en Welt), E. Wolf (Königsherrschaft
Jesu Christi und zwei-Reiche-Lehre),
T. F. Torrance (Kingdom and Church)
og W. Dantine (Das Gesetz Gottes und
die Gesetze der Menschen).
Thielicke segir það megingallann á
kenningu Lúthers, að hún sé í and-
stöðu við Nýja testamentið. Gollwitzer
telur að herraveldi Jesú Krists verði
þokukennt í þessari kenningu Lúthers,
og einnig spyr hann: hvað verður um
söfnuðinn að skilningi Lúthers í
þessu efni? Gagnrýni Wolfs hnígur
mjög til sömu áttar. Torrance telur, að
ríki Guðs verði ekki að veruleika í
sögunni skv. Lúther. Höfundur bœtir
við einu atriði: að sköpunin hefur
verið rifin úr tengslum við endur-
lausnina, en þau tvö stef eru óað-
skiljanleg að skilningi Biblíunnar.
Dantine fjallar um svipað mál og seg-
ir, að þegar sköpunin hefur verið rifin
úr tengslum við endurlausnina fái
borgaralegt siðgœði (iustitia civilis)
eða félagslegt réttlœti algert sjálf-
stœði, og af þv! stafi mesta hœttan
við þessa kenningu Lúthers.
FYRSTA GREIN TRÚARJÁTN-
INGARINNAR
Kjarni málsins er sá, segir höfundui",
að leitað sé að sambandi kristinnö1"
trúar (iustitia christiana) og skipandr
og stofnana þjóðfélagsins (iustitia ci>/'
ilis). í fljótu bragði virðist tveggi0'
velda-kenningin, einkum eins °9
henni var beitt eftir daga Lúthers,
útiloka sambandið. Er fyrsta grein tru-
arjátningarinnar rofin úr samheng1
við aðra greinina. En skilningur Nýi°
testamentisins virðist ótvírœtt bygðl'
ast á þeirri trú, að Kristi sé gefið cilh
vald á himni og jörðu.
Althaus virðist gera algera aðgrein'
ingu milli skaparans og Krists, mi11'
sköpunar og endurlausnar, milli frU„
festinnar við Krist og trúfestinnar vi
manneskjuna. Verður þá félagsleð^
siðgœði án tengsla við kristna trU'
Heckel (Im Irrgarten der zwei-Reici1®’
Lehre) andmcelir þessum skilningi hjcj
Althaus, og sömuleiðis sýnir TörnvO
fram á það (Andligt och várdsligt re9
emente hos Luther), að hjá Lúth®r
sjálfum sé um skýlaus tengsl að ra3^0
milli kristinnar trúar og félagslegs si ^
gœðis, en þau hafi rofnað frá og ^,
Melanchthon. Höfundur bendir á P
athyglisverðu staðreynd, að sé unJ
rœtt samband rofið, hljóti hið vero
lega svið svo óskorað sjálfstœði, ö
170