Syrpa - 01.01.1920, Blaðsíða 33
S Y R P A
21
manninn sjálfan. Eg 'fór þess vegna a<S finna Stefíánsson aS máli
í Harward klúbbnum í New York, sem er heimíli hans þegar hann
ekki hefir aÖsetur sitt í snjóhúsi (igloo) til þess atS biÖja um æfi-
sögu ihans upp til þess tíma, að hann varð nafnfrægur maður.
Mér reyndistlhann hæglátur, mjúkyrtur maður, með þýðu og
tilgerðarlausu látbragði( sem oft er einkenni á mönnum, er hafa
framkvæmt mikla ihluti. Það er keimur af lærdómsmanninum í
ræðu hans og látbragði, og hin einu ör, sem hann hefir eftir bar-
daga sinn við norðrið, er net af hrukkum í kringum augun, svip-
aðar þeiim er oft geifa góðlætissvip hjarðmanni í vesturlandinu,
sem hefir mikið allið aldur sinn undir iberu lolfti, þar sem vindurinn
aldrei þegir. Hann er vel meðallmaður á hæð, sterklega bygður,
ljós yfir'lits og með bjart hár, sem einkennir lslendinga, ef til vill
hina björtustu ai skandínavisku þjóðunum. Hann ber ekki utan
á sér nein eins ákveðin merki um eðilis'alfl eða líkamsþrótt eins og
hinir miklu samtíða-könnunarmenn hans, Amundsen, Shackleton
eða Peary, þegar hinn síðastnefndi, finnandi norðurs'kautsins, var
upp á sitt hið 'bezta. Samt sem áður álít eg að Stefifánsson hafi
stýrt eins imiklum leiðangri eins og nokkur þessara manna, og hann
hefir vafalaust þrammað meiri vegalengdir í kringum skaut jarðar-
innar en nokkur annar maður. Eg var í byrjun að brjóta heilann
um^ í hverju styrkur hans lægi, en fyr en eg vissi af var eg búinn
að fá svarið. Á meðan samtal okkar stóð, hafði eg í hugsunar-
leysi látið í Ijós vafa um, hvort taka aetti bókstaílega eitthvað, sem
hann ihafði sagt viðviíkjandi heiimsskautsreynsilu sinni. Jæja, það
hrökk strax neisti úr tinnunni. Hann áleit auðvi'tað, að eg efaðist
um sannindi orða hans, og mér þótti vænt um að hann gerði það.
Eg sá í svip styrkinn á bak við, þegar honum þótti, stálið undir
flosinu.
Steffánsson tilheyrir með réttu hinni völdu bjálkakofategund
af frægum mönnum, sem eru nú að verða jafn sjáldgæfir og vís-
undahúða-loðkápur. Hann fæddist árið 1879 í innflytjenda-
kofa á strönd Winnipegvaitns, fyrir norðan Canadaborg þá, er
dregur náfn af neifndu vatni. Foreldrar hans voru meðal hinna
fyrstu Islendinga, sem ýfirgáfu fæðingarey sína til þess að leita
gæfunnar í ihinum nýja heimi. Þau fluttu sig síðan á vagni suður
yfir landamærin, í land það, er þá nefndist Dakota-“territory”,
þegar framtíðar könnunarmaðurinn var 18 mánaða gamall, og
settust að í bygð íslenzku innflytjendanna nálægt þorpinu Mount-
ain í Pembina-“County”. Þar óx Sltéffánssoin upp á íbújörð föður
síns, 20 mílur ifrá járnlbraut. Landið var þá enn í svo viltu á-
standi, að þar höfðu heimkynni nokkrir Indíánaflokkar, og við og
við kom skelkur í nýlendúbúa út af fregnum af yfirvofandi árásum.
Þá var Sitting Bull enn á lffi, og í augum lslendinga var hann
nokkurskonar amerískt trölll, sem þó aldrei lét sjá sig á meðal
þeirra.
Umlhverfi Stéffánssonar var á ungilingsárunum samskonar og
vant er að eiga sér stað í nýbygðum, snautt af þægindum, gnægð