Nýjar kvöldvökur - 01.04.1930, Qupperneq 10

56
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
að honum ótta og kvíða. Sjálfur var hann
ekki búinn að ná sér eftir lasleikann, svo
að hann var máttlítill og taugakerfið við-
kvæmt.
Ætli pabbi deyi? Það var þessi spurn-
ing sem allt af var að ónáða hann og lét
hann ekki njóta neinnar fullkominnar
værðar þær fáu stundir, sem hann mátti
leggja sig út af. Honum fannst það óum-
ræðilega þungt, ef hann ætti að missa
föður sinn einmitt nú, þegar hagurinn
var að batna og líkincji til að hann mætti
fara að hlífa sér við versta stritinu. Guð-
mundi hafði allt af þótt fjarska vænt um
föður sinn, frá því er hann fyrst mundi
eftir; hann hafði verið syninum undur-
góður, kveðið við hann og leikið, þegar
vel lá á honum, valið það bezta úr matn-
um handa honum, og í fám orðum sagt
látið hann njóta alls, sefn um var að gera,
en látið sjálfan sig sitja á hakanum.
Guðmundur sá enga ókosti í fari föður
t síns, en hann vissi vel, að menn höfðu
margt út á hann að setja. Hann hafði
heyrt aðra bregða honum um ýmislegt
ljótt, að hann væri drykkfelldur, vilja-
laus og hyskinn við vinnu, að hann væri
höfðingjasleikja, sem lifði á því aö
smjaðra og betla af sér betri mönnum, og
svo væri hann líka ófrómur; það var
versta ásökunin og hún sveið sárast. Ekki
var Guðmundur viss um að neitt af þessu
væri satt, og hvað sem því leið, þá hafði
hann aldrei séð né heyrt neitt slíkt til
föður síns, sem réttlætt gæti slíkan orð-
róm. — Ekki gat hann kallað það drykk-
feldni, þótt hann bragðaði vín stöku sinn-
um; engum gerði hann til miska fyrir
það. — Vinnubrögð hans samsvöruðu
kröftunum, sem voru aldrei miklir, og
enginn er ámælisverður fyrir það að vera
ekki meðalmaður til stritverka, ef kraft-
arnir leyfa það ekki. — Satt var það, að
faðir hans var mjög kurteis við sýslu-
mannshjónin og sagði margt lofsyrðið við
þau og um þau, en hvaða manneskjur
voru þess maklegri að hljóta lof upp í
eyrun og undan þeim, ef ekki þau? Þær
voru vandfundnar, ef nokkrar voru. —
En svo var þetta voðalega, sem eitthvað
hafði borið á fyr á árum, þetta með
hvinnskuna. Sá orðrómur féll Guðmundi
þyngst af öllu, því að einhver fótur var
fyrir honum; hann hafði jafnvel heyrt
foreldra sína ympra á einhverju þvílíku
í hálfum hljóðum. Ef það var satt, var
það skelfilegt að deyja með slíka synd á
samvizkunni og ef það var ekki satt, þá
var það grátlega ranglátt að segja slíkt
um saklausan mann. — Og þegar Guð-
mundur vakti þarna við dánarbeð föður
síns, hrutu honum mörg tár af augum.
Guðrún var þögul, en auðséð var á
svipnum, að hún átti von á að á eina leið
mundi fara um sjúkdóm manns hennar.
Hún grét ekki svo neinn sæi, en rauðeygð
var hún, gekk hægt um, hagræddi Þor-
leifi öðru hvoru og sagði:
»Er þér ósköp þungt, auminginn? Viltu
ekki reyna að dreypa á einhverju?«
Þá hóstaði hann og svaraði næstum
því æfinlega á sömu leið:
»Eg held eg hafi sofið«, og svo hallaði
hann sér út af aftur.
Fjórðu nóttina eftir það er Þorleifur
veiktist, lá hann hreyfingarlaus svo
klukkustundum skifti og var andardrátt-
urinn mjög veikur á köflum. Guðmundur
vakti seinni hluta næturinnar og var al-
veg á nálum. Hann þurkaði svitann af
enni föður síns, annað gat hann ekki gert.
Allt í einu reis Þorleifur upp til hálfs, dró
andann djúpt og starði galopnum augum
út í loftið; hann ræskti sig og sagði hás-
um rómi:
»Skilaðu til sýslumannsins, að talið
iiennar Höttu sé á kóngsbænadaginn«.
Guðmundi hnykkti svo við, að hann
fékk hjartslátt. Þorleifur hélt áfram og
streitaðist við að koma orðunum út: