Nýjar kvöldvökur - 01.04.1930, Blaðsíða 15
STAKSTEINAR
61
inn, faktorinn, hreppstjórinn, Daði beyk-
ir og ráðsmaður sýslumanns gengu rak-
leitt að kistunni og báru hana út að gröf-
inni, og þegar lokið var greftruninni,
lagði frú Valgerður ljómandi fallegan
blómakross á leiðið.
Mæðginin voru hjartanlega ánægð.
Bæði höfðu þau búist við að þessi jarð-
arför yrði eins lítilmótleg og orðið gæti,
ræðan fátækleg, fáir mundu fylgja og
lítill vottur samúðar verða finnanlegur.
En það hafði orðið á annan veg; margir
höfðu fylgt, og beztu menn, sem þekkt
höfðu hinn framliðna, sýndu það í verki,
að þeir töldu sér skylt að votta honum
virðingu sína. Ræðan hafði þeim þótt
mjög lagieg, sniðin við tækifærið og
kringumstæðurnar.
VI.
Skotsár.
Guðmundur var að verða fullorðinn.
Eftir dauða föður hans fóru að vakna
1 honum nýir starfskraftar, nýtt áræði og
löngun til að fást við einhver stórvirki.
Raunar fann hann að svigrúmið var lítið
og því gat verkahringurinn ekki orðið
stór, en löngunina hafði hann í eins rík-
um mæli og hver annar ungur karlmað-
ur. Nú átti hann að heita húsbóndinn í
Nausti og þá var hann frjáls að því að
láta að ósk sinni um að eignast skepnur.
Svo mikið vann hann sér inn með dag-
launavinnu og svo mikið reitti hann úr
sjónum, að efnin leyfðu það, og móður
hans sýndist rétt að hann sigldi sinn sjó.
Hann bað sýslumanninn um engi í út-
haga og fékk leyfi til að heyja í mómýr-
inni eins mikið og hann vildi. Hann heyj-
aði nokkuð um sumarið í hjáverkum, en
um haustið keypti hann fjórar óskila-
gymbrar á hreppaskilum og tvær vetur-
gamlar ær keypti hann annarstaðar að.
Svo hrófaði hann upp kofa um haustið
fyrir kindurnar.
Guðmundur hafði mikla ánægju af að
hirða þessar skepnur; hann gat verið
tímum saman að tala við þær og kjassa
þær og hann vandi þær á að éta fiskroð,
síld og annað, sem til féllst, svo að þær
hændust að honum og eltu hann, hvar
sem þær sáu hann.
En þrátt fyrir aukið verksvið fann
hann þó til þess, hvað hann var einmana
og afskiftur samneyti við aðra. Móðir
hans var honum að sönnu góð og um-
hyggjusöm á alla lund, en hún var fámál
og svo vön fámenninu, að hún gerði ekk-
ert til að hæna aðra að heimilinu; þess
vegna varð allt svo dauflegt og fjörlaust
í kotinu hjá þeim, að Guðmundi leiddist
oft og langaði því meira eitthvað burtu.
Stundum hafði honum dottið í hug að
taka sig upp og fara eitthvað langt í
burtu, jafnvel til Ameríku, en þegar til
kom, gat hann ekki til þess hugsað að
skilja við móður sína.
Kunningjarnir voru fáir. Bezt þekkti
hann Jón Daðason, sem þá var orðinn
rígfullorðinn maður, kátur, framgjarn og
álitlegur; en honum féll aldrei allskostar
við Jón og fannst hann aldrei vera ein-
lægur vinur sinn.Hann var raunar góður
drengur og hjálpfús, en örlyndur og mik-
ill á lofti, og það leyndi sér ekki, að hann
taldi sig í öllu miklu meiri mann en Guð-
mund; auk þess var Jón í meira lagi hæð-
inn og lét sjaldan nokkurt færi ónotað til
að gera sér gaman á kostnað náungans.
Kynning þeirra félaga varð því aldrei
meiri en það, að þeir voru vinir annan
daginn, en hinn daginn var vandræða-
laust með þeim.
Á þessum árum var Vogurinn óðum að
færa út kvíarnar; ýmsir fluttu þangað,
byggðu sér hús og settust þar að að fullu.
Þar á meðal var Vestfirðingur einn, Þór-
arinn að nafni, sem setti á laggir greiða-