Nýjar kvöldvökur - 01.04.1930, Page 42

88
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
»Mannlífið«, en Guðmundur stendur Guð-
rúnu og Pétri að baki í smekkvísi.
Gísli ólafsson er kunnur að ferskeytl-
um sínum. I fyrra gaf hann út »Ljóð«,
en þau stækka hann ekki í augum lesand-
ans. Þau eru yfirleitt heldur sviplítil og
lítt minnisstæð. En enginn gleymir Gísla,
sem veit að hann er höfundur eftirfar-
andi vísu:
»Lífið fátt mér ljær í hag,
lúinn þrátt eg' glími.
Koma máttu’ um rniðjan dag',
mikli háttatími.«
Sigurður fvarsson, sem ort hefir mikið
í »Spegilinn«, hefir gefið út gamankvæða-
safn, er hann kallar »Vér brosum«. Kvæð-
in í safni þessu hafa flest eða öll verið
prentuð áður, en mörgum mun þykja
gaman að lesa þau á ný, því að víða er
vel hitt það, sem á er skotið. En heppi-
legra mun skinhelgu fólki að lesa þau í
einrúmi og helzt við dauft Ijós, því að
víða er afdráttarlítið vikið að mannlegu
náttúrufari. Annars má geta þess, að
flest eru kvæðin miðuð við dægurmál og
munu því missa mjög gildi sitt, þá er
gleymd eru orð og atvik, sem við er átt.
En ýms af kvæðunum benda til þess, að
Sigurður eigi þá gáfu að geta sýnt oss
svo almenna mannlega ágalla, að vænta
megi frá honum skopkvæða, er fái varan-
legt gildi. En eigi hann að yrkja slík
kvæði, má hann ekki hnitmiða svo efni
sitt við dægurkritinn sem hann nú gerir.
Loks er þá að nefna »Vestmannaeyja-
ljóð« Unu Jónsdóttur. Eru eru lökust
þeirra bóka, sem hér hefir verið drepið
á, og er vonandi, að höfundinum sé eitt-
hvað betur lagið en smekkvísi og rím-
leikni.
III.
Friðrik Ásmundsson Brekkan skrifaði
fyrir fám árum á danska tungu stóra
skáldsögu, er heitir »Ulvungernes Bro-
der«. Síðan skrifaði hann sögu þessa á
íslenzku lítið eitt breytta, og í fyrra gaf
Þorst. M. Jónsson hana út. Heitir hún
»Saga af Bróður Ylfing«. Saga þessi er
fyrir margra hluta sakir eftirtektarverð.
Hún gerist á þeim tímum, er Norður-
landabúar herjuðu víða um lönd, og sýnir
hún vel mismun fornkeltneskrar og forn-
norrænnar menningar. Ennfremur lýsir
hún glögglega örlagaþrungnum árekstri
kristinnar og heiðinnar lífsskoðunar.
Lýsingin á Bróður, sem er aðalmaður
sögunnar, er gerð af hárvissum skilningi,
mikilli samvizkusemi og listrænni ná-
kvæmni, svo að hún verður lesandanum
minnisstæð og varpar furðu skýru ljósí
yfir þá menningarlegu þrekraun, sem
trúarskiftin hafa verið norræna kynþætt-
inum. ...En fleiri mannlýsingar í bókinni
eru vel gerðar, og má þar sérstaklega
minnast á lýsinguna á hinni írsku drotn-
ingu, en hún er með afbrigðum glæsileg.
öll bókin ber þess vitni, að mjög hefir
höftmdur viljað til hennar vanda. Lýs-
ingarnar á háttum og högum þeirra
manna, sem frá er sagt, eru mjög senni-
legar og skýrar, og mál og stíll falla vel
við efnið. Er stíllinn víða mjög svo
glæsilegur — og yfirleitt virðist mér sag-
an njóta sín betur á íslenzku en dönsku
og þær breytingar verða til bóta, sem höf-
undur hefir á henni gert. útgáfan er ó-
venju vönduð, svo að bókin er einnig
þannig úr garði gerð frá útgefandans
hendi, að hún er hin eigulegasta.
Jakob Thórarensen er löngu þjóðkunn-
ur fyrir kvæði sín. Þau eru engin nýjung
að formi, en samt sem áður eru þau svo
eftirtektarverð, að ekki verða þau virt að
vettugi. í þeim er þróttur, skapfesta og"