Nýjar kvöldvökur - 01.10.1937, Síða 26
168
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
þegar hofin em brennd og musterin rifin
niður til grunna veit hann að:
„Inni brunnu þar ást mín og friður
æska mín, von mín og trú.“
Og honum finnst loftið eitrað af ösku-
ryki á eftir. Það vekur aðeins harm hans
og söknuð að segja í sundur með sér og
guðunum.
Ef til vill lýsir hið undurfagra kvæði:
Kyssti mig sól, einna bezt þessum
sundurleiitu hugrenningum, þegar skyn-
semin segir nei, en tilfinningarnar og
hugboðið já:
Því blaðmjúkra birkiskóga
bíður lauffall og sorg,
og vorhuga þíns bíða vökunætur
í vetrarins hljóðu borg.
Við gluggana frosna þú grætur.
Þá hló hún inn í mitt hjarta,
hár mitt strauk hún og kvað:
Horfðu í augu mín ef þú getur,
ástin mín gerðu það —
og segðu svo: Það er vetur.
Þá sviku mig rökin og síðan
syngur 1 huga mér
hinn hjúfrandi blær og hin hrynjandi
bára,
hvar sem, hvar sem eg fer:
Nú er hún átján ára.
Kvæði Óðs um ásina, sem einnig er af
þessum itóga er og hreinasta listaverk, en
þannig má lengi telja: Þar uxu tvö tré,
Kongsdóttir, Þú veist það, Spánskt
kvæði, Frá þeim er engin saga o. s. frv.
í þessari kvæðabók, sem hægt er að
lesa á hálfum klukkutíma, er furðulegur
auður af fögrum og skáldlegum hugsun-
um. Guðmundur Böðvarsson er miklu
meira en meðalmaður í listinni. Maður
hefir ánægju af að lesa bók hans aftur
og aftur og læra ljóð hans utan að. Það
er slæmt, að nokkrar meinlegar prent-
villur hafa auðsjáanlega slæðst inn, og
þyrftu þær vandlega að leiðréttast í
næstu útgáfu, sem án efa mun liggja.
fyrir ljóðum þessum.
Allir bókavinir munu gleðjast ýfir
hinni fögi’u og stórvönduðu útgáfu af
Númarímum, sem Snæbjörn Jónsson
hefir gera látið, bæði af ást- og ræktar-
semi við höfundinn, Sigurð Breiðfjörð og
jafnframit til að heiðra hinn nafntogaða
vísindamann og ágæta íslandsvin, Sir
William A. Craigie, en honum er útgáfan
tileinkuð og kom hún út á sjötugs afmæli
hans (13. ágúst 1937).
Ljóð og rímur Sigurðar Breiðfjörðs
náðu eitt sinn ástsældum miklum með
þjóðinni, jafnvel fram yfir kveðskap
Jónasar Hallgrímssonar, en hin leiðinlega
deila, sem hann lenti í við Fjölnismenn
olli því að síðar var tekið að kasta rýrð
á Ijóð hans og rímnakveðskap almennt,
meir en sanngjarnt var, og eru nú hin
óendanlegu rímnasöfn sem á liðnum
itímum yljuðiu þjóð vorri um hjartaræt-
urnar og áttu drjúgan þátt í því að við-
halda tungu vorri, málþekkingu og ást á
ljóðagerð og sagnfræðum, mestmegnis
geymd á Landsbókasafninu. Þó að mörg-
um af rímunum væri nú að sjálfsögðu
stórlega ábótavant, þá leiftrar þó víða í
ósvikinn skáldskap í þeim. í hinium
breiða straumi sagnskemtunarinnar
koma ódauðlegar hendingar eins og þessi
vísa í Númarímum:
Hvarmbragð eitit, það undrum veldur
innstu svífur gegn um taug,
það var heitt — ó, það var eldur,
Þaðan líf og kraftur flaug.
Ekki leikur það á tveim tungu'm, að
Sigurður Breiðgjörð var listaskáld, ef
dæmt er frá því, sem honum tókst bezt.
Rímur hans eru auðvitað mjög misjafn-