Nýjar kvöldvökur - 01.05.1960, Blaðsíða 10
64
SÍRA SIGTRYGGUR GUÐLAUGSSON
N. Kv.
Skólaár.
Nú hófst nýr þáttur í ævi Sigtryggs. Þegar
hér var komið sögu, liafði hann verið við
nám í unglingaskóla Guðmundar Hjalta-
sonar á Akureyri veturinn 1884—85 og
kynnzt þar lýðskólahreyfingunni bæði af
kennslu Guðmundar og félaga hans, Jens Jo-
hansens, sem var danskur lýðskólakennari.
Varð Sigtryggur þá strax hrifinn af lýðskóla-
hreyfingunni og taldi það gæfu sína að hafa
kynnzt þeirri stefnu. Nokkru fyrr hafði
hann lesið ritgjörð Þorvalds Thoroddsens í
Andvara um skóla í Svíþjóð. Langaði hann
þá mjög til að komast í kennaraskóla, en
gat það ekki vegna heimilisástæðna. Sig-
tryggur hafði rætt um námslöngun sína við
sóknarprest sinn, síra Jónas Jónasson að
Hrafnagiii. Hann hvatti til framkvæmda,
tók hann á heimili sitt og kenndi honum
latínu undir skóla.
Sigtryggur settist svo í 1. bekk lærða skól-
ans haustið 1888. Voru 16 nemendur í
bekknum það ár, þar á meðal Helgi Jóns-
son, síðar grasafræðingur, og læknarnir
Halldór Steinsson, Georg Georgsson og Jón
Blöndal. Var Sigtryggur elztur þeirra allra.
Alls voru 88 piltar í skólanum það ár. Auð-
séð er, að töluverðir erfiðleikar hafa verið
á því fyrir vel hálfþrítugan mann, lítt undir-
búinn, að setjast á skólabekk og keppa við
miklu yngri menn og suma vel undirbúna.
En með óbilandi þreki, samfara ágætum
hæfileikum, sóttist námið vel. Hann tók
stúdentspróf 1894 með II. einkunn, eftir sex
vetra nám. Um skólaár Sigtryggs ritar Bogi
Th. Melsteð árið 1929 í Ársrit Fræðafélags-
ins á þessa leið:
„Síra Sigtryggur virðist ekki hafa verið
meira en meðahnaður til náms, ef miðað er
við þá, sem gengu skólaveginn, en staðfesta
hans var miklu nreiri og greind og vilji til
að láta gott af sér leiða.
Þegar hann fór fyrst í skólann, átti hann
rúmlega 100 kr. í peningunr og smjör og
kæfu í kofforti. Heima í héraði átti hann 5
sauðkindur, sent hann kom fyrir í fóður.
Þetta var sumarkaup lians og erfðafé. Hjálp
átti hann enga vísa, en von um venjulegan
styrk í skólanum. Hann fékk þar og 134.88
kr. að meðaltali á ári af fjárstyrk skólans og
úr Bræðrasjóði. Það, sem á vantaði, vann
hann sér inn í kaupavinnu á sumrum og
með því að kenna börnum á vetrum jafn-
framt náminu. Á þennan hátt tóskt honum
að komast áfram með miklum sparnaði.
Hann keypti aldrei nerna eina máltíð á dag,
en hafði skrínukost með soðnu vatni, sætu,
á málum.“
Að stúdentsprófi loknu hóf Sigtryggur
nám í prestaskólanum. Sú var m. a. orsök
þess, að um það leyti, sem móðir hans dó,
veiktist hann af brjósthimnubólgu og var
tvísýnt um bata. Þá hét hann því að' læra til
prests, ef honum batnaði. Hann var þrjá
vetur í prestaskólanum og útskrifaðist Jraðan
vorið 1897 með hárri II. einkunn, 79 stig-
um.
Næsta vetur var hann barnakennari í
Reykjavík og kenndi tveim deildum í vest-
urbænum, sem settar voru á stofn þar, af
því að barnaskólinn var of lítill. Voru 50
börn í þeim deildum. Auk þess hafði hann
reikningshald fyrir Kvennaskólann þennan
vetur og hafði nóg að gera og meiri tekjur
en nokkru sinni fyrr.
Prestsþjónusta norðanlands.
Ráðgert var, að Sigtryggur héldi kennsl-
unni áfram, en þá losnaði Svalbarðs- og
Presthólaprestakall um haustið. Hallgrímur
Sveinsson biskup bað þá Sigtrygg að fara
norður og gegna prestsþjónustu þar til
næstu fardaga, og játti Sigtryggur því. Hann
var vígður til prests 12. okt. 1898 og fór þ/t
strax norður. Þann vetur fór hann húsvitj-
unarferðir um Þistilfjörð, Melrakkasléttu
og Núpasveit, oft í hríð og illviðri. En hann
lét það ekki á sig fá, því að hann var léttur
á fæti og göngumaður góður alla tíð.
Vorið eftir losnaði Þóroddsstaður í Kinn,
og var síra Sigtryggi veitt það brauð frá 11 ■
marz 1899. Hinn 7. júní 1899 kvæntist hann