Nýjar kvöldvökur - 01.05.1960, Blaðsíða 14

68
SÍRA SIGTRYGGUR GUÐLAUGSSON
N. Kv.
Núpur í Dýrafirði i dag 1960.
„Ég vildi óska, að latínuskólinn í Reykja-
vík hefði haft það takmark fyi ir augum, sem
hér er lögð mest áherzla á; þá liefði margt
farið betur á Islandi. hessi orð síra Sigtryggs
í 1. greininni eru eflaust einhver hin þýð-
ingarmestu, sem nokkur skólastjóri á íslandi
hefur samið á seinni árum.“
Ég hygg, að margir muni vera á sömu
skoðun og B. Th. M. um þetta atriði. I sam-
ræmi við þessa stefnuskrá voru svo einkunn-
arorð skólans: „Fyrir guð og föðurlandiðV'
Allt starf skólastjórans miðaði að því að gera
okkur nemendunum ljóst, live mikilvægt
það væri að trúin á guð og föðurlandið yrði
lýsandi og vermandi kraftur í lífi manna.
Og í þessum anda var jafnan unnið í Núps-
skóla.
Dagsstarfið hófst með sálmasöng og stuttri
hugleiðingu um kristilegt efni og endaði
með kvöldversi og bæn.
Síra Sigtryggur fylgdi lýðskólafyrirkomu-
laginu, sem fyrr er minnzt á. Kennslan fór
mikið fram í fyrirlestrum og samtölum.
Burtfararpróf voru engin, og gestum var
heimilt að lilusta á kennslu að Jrví tilskildu,
að trufla ekki starf nemenda. í frumreglun-
um var sýslunefnd Vestur-ísafjarðarsýslu
falið’ að setja tvo eftirlitsmenn, til þess að
kynna sér kennsluna í skólanum og árangur
hennar. \'oru þeir allajafna staddir í skólan-
um 2—3 daga í lok skólatímans. Voru Jrá
nemendur prófaðir í álieyrn þeirra og lagð-
ar fram skriflegar úrlausnir nemenda, teikn-
ingar og handavinna síðar. Gáfu eftirlits-
menn svo skýrslu um starfið. Má lesa þær í
skýrslum skólans hvert ár frá 1908—1929.
Er dómur þeirra yfirleit sá, að kunnátta
nemenda hafi verið undragóð eftir svo
stuttan námstíma, umgengni öll á skóla-
heimilinu ákjósanleg og að í framkomu
nemenda lýsi sér hin stakasta reglusemi og
háttprýði. í skýrslunni frá 1909 stendur
þetta m. a.:
„I stuttu máli er það álit okkar, að
kennslufyrirkomulagið við skólann sé hið
heppilegasta fyrir aljjýðumenntunina og að
áhrif Jjau, sem skólinn hefur á nemendur
sína, séu hin æskilegustu."
Hér er ekki rúm til að rekja sögu skólans
þó að hún sé í raun og veru snar þáttur í
ævisögu síra Sigtryggs í 20 ár. En skýrt hef-
ur Iiér verið frá hugsjónum síra Sigtryggs
og tilgangi skólans. En ekki hefur verið
minnzt á fjárhagshlið málsins. Sá þáttur
má ekki gleymast, Jrví að hann geymir sögu
um dæmafáa fórnfýsi Jiessa fágæta hugsjóna-
manns.
Ég gríp hér aftur til orða hans sjálfs í
fyrrnefndu bréfi:
,,Nú vill máske einhver vita, hvernig ég
fékk fé til þessa (þ. e. fyrstu árin). Kennslu-
gjald var 15 kr. sveinn, 10 kr. mær á vetri
(varð bráðum meira), leiga af annarlegri
notkun húsanna, styrkur af landsfé (einkum
til kennara) oglóðargjald eftirgjöf jarðareig-
anda. Enn verð ég að geta þess, að þegar ég
giftist nyrðra, gerðu tengdaforeldrar mínir
dóttur sína vel úr garði, enda hafði hún
verið hjá þeim 30 ár (nema 2 vetur, sem
hún stundaði nám). Við áttum Jdví nokkurt
bú, sem selt var, er ég fór, en ómögulegt að
ná inn peningum fyrir neitt nema smátt og
smátt, og komu þeir sér nú vel. . . “
Af þessu er auðséð, að skólastjórinn gefur
ekki eingöngu vinnu sína við skólann, eins
og skýrslur bera með sér, heldur lætur hann