Eimreiðin - 01.04.1924, Page 13

EIMREIÐIN '
EINAR BENEDIKTSSON
141
Ijóðin sýna að er mörkuð af kepni til dýptar, til gagnsýnar. Ætt-
jarðarkvæði, náttúru -og mannlífslýsingar — alt þetta sýnir hve
skáldinu er lagið að greina gegnum hið ytra borð kjarna hvers
roáls. Lítum fyrst á ættjarðarkvæðin. Þar gætir í upphafi eink-
ádeilu og eggjunar. Grunntónninn er gremjublandinn:
Sjá, yfir lög og láð
autt og vanraelit horfir himinsólin.
Vanmáttur, deyfð fólksins og læging, níðsla landsins er sök
erlendrar kúgunar og fégræðgi í skjóli valdanna. Fullréíti
fólksins fyrsta og fremsta krafan —:
Vér krefjumst eins — svo allir megi skilja —
að ekkert hindri mátt vorn eða vilja
til þess að bæta bölvun vorrar móður
með blessun vorrar iðju og þjóðarstarfs.
Þannig kveður hann 1888, rúmlega tvítugur að aldri, á þeim
arum er öll stjórnarbótaviðleitni vor barði höfði við stein, og öll
framför haltraði í tjóðurbandi erlends íhalds og innlendrar
vanadeyfðar. En — fornar minningar og ný dæmi grafa um
Sl9 hljóðlega en djúpt í barmi fólksins: vitjun hins nýja tíma:
Einnig hér undir eyðingu, áþján og neyð
blunda áranna kröfur við heiði og strönd.
Dögun lýðvaldsins rennur loks yfir þessa þjóð. Böndin rakna,
hugimir réttast. Stormur byltingarinnar jafnar við mold hin
dauðu og drepandi form og kveður til lífs — til stríðs og starfs.
Nú er dagur við ský! heyr hinn dynjandi gný;
nú þarf dáðrakka menn, ekki blundandi þý.
Það þarf^vakandi önd, það þarf vinnandi hönd
til að velta í rústir og byggja á ný.
En baráttan skýrist í gagnsýn framtíðarinnar, hinnar nýju
aldar —;
Vor hólmi er snauður svo hart er um brauð,
margt hérað sem eyðimörk köld og dauð.
Sú öld sem nú hefst á hlulverk að inna,
sjá hjáipráð til alls, varna þjóðinni falls.
Qg sýnir oss ei allur siðaður heimur
hvað sárlegast þarf þessi strjálbygði geimur;
að hér er ei stoð að stafkarlsins auð?
Nei, stórfé! Það dugar ei minna!