Eimreiðin - 01.01.1936, Page 107

niMRE|:
ðin
RADDIR
91
Sdn'11" ^e'*an 11111 sálinabókar-viðbœtinn, milli þeirra SímonarJóli. Ágústs-
•innars vcgar og Þorsteins ritstjóra Gíslasonar og Freysteins kenn-
jj- ° asUóra Gunnarssonar liins vegar, liafði það gott i fór með sér, að
liér lllcnn til umliugsunar um rétt höfunda og útgefenda ylirleitt
I'i-e " ían<** é’fit' verkum þeim, er þeir semja og gefa út. I’annig sýndi
i. 's*e‘nn Gunnarsson fram á það tvent: að það hafi tíðkast um sálma-
KVer f*«, 1
ram aö ]>essu að taka sálma upp i þau án vitundar og leyfls höf-
ver f
llnda,
0 °8 1 öðru lagi að aðrir útgefendur hafi stundum gert slíkt hið sama,
„ a 8cri útvarpið einnig, þegar lesarar þess taki nýútkomna hók al-
lcil- ,'-1 'e-bshiust Híí Iesl UPP úr henni »fyrir sæmilega peninga«. Sann-
'irð' (Mln Cr *'*ia sa> aö þó að lög séu til um rétt liöfunda og útgefenda,
c 'S l>eini til þessa liafa verið harla slælega heitt, þvi ]>að er öðru nær
þa^ “thnupl sálmabókarviðbætis-nefndarinnar sé nokkurt einsdæmi.
te|. . le^ur hvað eftir annað komið fvrir, að rit eða ritkaflar hafi verið
an<|. 1 1,0 höfundum eða útgefendum forspurðum. Dæmi eru til að útgef-
nýút| lla<Í’ ''‘'8'1111 cltir að hann líafði greitt höfundi ritlaun fýrir sögu
IjJ '0111na, hlustað á söguna lesna upp i útvarpið, án heimilda og að
að {.jn fnrspurðum. I'etta gerðist án þess, að útgefandi hefði hugmynd um,
]1(-la st*ði að birta Iandslýðnum söguna í gegn um útvarpið, áður en
tilf 'em*st honum i liendur á jirenti. I'etta og þvíumlíkt er þeim mun
hér 'n‘lnte8ra scm fólksfæð og ýmsar aðstæður valda því, að útgefendur
'ið i^etd cti'íl’ þótt þeir væru allir af vilja gerðir, greitt ritlaun á borð
ejg,( seni gcrist með miljónaþjóðum, og að höfundar hljóta jafnan að
fétt erhhara uppdráttar en með stórþjóðum, jafnvel þótt höfundar-
HK l>eiri'a væri virtur til fulls. Sú venja þyrfti að komast liér á, eins
'arj)] narssta®ar, aö aldrei væri endurbirt neitt ])rentað éfni, hvorki i út-
þCi e<5a lesmáli, nema i samráði við liöfund og útgefanda, þegar til
þð n;est. Þetta mun og vera vilji bæði útvarpsstjóra og útvarpsiráðs,
vap *s. l>essi1' aðilal' hafl ekki alt af getað fylgst með því, að lesarar út-
uncl Jns hegðuðu sér rétt i þessu efni. Nýlega var saga eftir kunnan höf-
8et-iö "* 1 ^onunl ógeðfeldu riti og án lians leyfis. Höfundurinn liefði
llann lar*ð ' maI 'ið útgefendur ritsins, en liann lét svo um mælt, að
afl þc.SÍCt>ti l)eil11 llleð áminningu að þessu sinni, ef verða mætti til þess
það 8*ttu sin betur framvegis. Hér þarf að skapast föst venja, og er
' l’essu
°8 fremst höfunda og útgefenda að láta ekki traðka rétti sínum
að (SSl'm efnum. Samband íslenzkra rithöfunda og' listamanna þarf hér
vCr ‘l 11 'crði og er það að sumu Ievti. Útgefendur þurfa einnig að
|)að' ' II. S.
, ,V bréfl
latlúar-
frá Mountain. — »líg er J)ér þakklátur fyrir grein þína í
Is]Cri(j. maiz hefti Eimreiðarinnar 1ÍIR5, þar sem þú lýsir þjóðarbúskap
sé að ‘n«a' 1>U lætur i Ijós i grein þinni, að nú sé útlit fvrir að þjóðin
Siidi ,Val:na *'* atvarle8ra hugsana um efnahag sinn. Sannarlega
erii , svo se- En er það ekki orðið um seinan? Skuldirnar \'i
ijoðir
er von-
ið útlönd
11111111 aliti orðnar svo miklar, að litil von er til að þjóðin megni