Eimreiðin - 01.01.1950, Síða 37

eimreiðin
HVAÐ HEITIR MAÐURINN?
25
t*að er leiðinlegt fyrirtæki, liversu Islendingum er orðið tamt
;>ð sleppa viðliðum mannalieita. Dæmi: Ingiberg, Friðberg, Rós-
t>erg, Valgarð, Erling, Svan, Hervald o. m. fl. Vitanlega er það
1 saniræmi við þá ónáttúru, að láta börn beita skrípanöfnum og
erlendum, þurrka sem bezt af nöfnunum þjóðleg einkenni, hvort
sem þeim kann að líka það betur eða verr í framtíðinni. Án þess
að það sé í því sambandi, kemur mér í hug að minnast þess, að
stúlkubarn var lieitið Þjóðgata á öðrum tugi þessarar aldar. Varð
það mörgum hneykslunarhella -— jafnvel þeim, sem lítt hafa
hilevklazt á lakari nöfnum.
Jafnvel þótt ég geti ekki sagt, að mér þyki nafn þetta smekk-
^egt, vil ég leyfa mér að halda því fram, að nafnið Þjóðgata er
ekki ónefni, meðan orð þetta liefur tilverurétt. Því er það frá
minu sjónarmiði, að Þjóðgata sú, sem er með líf og limi, þarf
ehki að blygðast sín fyrir liið þjóðlega nafn, á sama tíma sem
ytnsar kynsystur hennar gætu borið kinnroða fyrir nöfn sín,
sem eru í senn óþjóðleg, ófögur og óskiljanleg. Líkt má segja
Uln Lofthænu, nafn, sem talið hefur verið með skrípanöfnum (í
Álmanaki Þjóðvinafélagsins) fyrir mörgum árum. Slíkir skrípa-
nafnaflokkar eru nokkuð villandi stundum, því að oft fljóta
nieð nöfn, sem ekki eiga þar heima, svo sem Erna, Bjarna Sig-
rún og Hildir Guðröður. Tvínefnum þessum mun hafa verið klínt
saman í eitt nafn við manntalið 1910 og fleiri nöfnum hér ótöld-
l,m. ]\feð því voru þessi nöfn gerð að skrípanöfnum.
Lað, sem prestar ættu að gera, er að leitast við að afstýra því,
með skynsamlegum rökum, að íslenzkir foreldrar velji börnúm
erlend og óskapnaðar heiti, þar sem hnoðað er saman karlmanns
ng kvénmánns nöfnum. I því sambandi má minna á nöfnin
Síinonika og Bergsteinunn,jafnvel þótt þau séu sízt ljótari en
>nns önnur, sem hér verða lítt eða ekki talin. Ekki get ég þó
Sti”t niig um að lýsa vanþóknun minni á svona nöfnum: Þor-
láksína, Þorlákína, Þorsteinsína, Þorleifína, Valdimaría, Theódína,
^tgurpálína, Sigtryggvína og svo heilum herskara af — íum,
'iuni, — ínum — sínum ■— trínum — eum og meum, — já, slík-
Um fjölda, sem nærri enginn veit tölu á, né vill vita hana.
hó að ég hafi hér talið nokkur kauðaleg kvenna lieiti, fer því
fjarri, að karlmanns heitin séu skárri í heild. Eða hvað segið
um þessi: