Ægir - 01.12.1916, Qupperneq 17
ÆGIR
145
með samningum, svo og við smáeyj-
arnar Saint-Pierre-et-Miquelon. Eftir
frakknesk-enska samningnum, 8. apríl
1904, þar sem vjer ijellum frá rjett-
indum vorum á French Shore, er
það að eins eitt einasta skip, er á
siðari árum hefur stundað þessar
veiðar og hefur þurkunartæki sín á
skipsfjöl, en ekki á landi. Það er gert
út i Frakklandi. Um veiðarnar við
Saint-Pierre-et-Miquelon er það að
segja, að þær eru ekki stundaðar af
skipum, sem eru gerð út í Frakk-
landi, heldur að mestu eða öllu leyti
af smákænum, sem eru gerðar út í
Saint-Pierre-et-Miquelon. Fiskimenn-
irnir þurka sjálfir fiskinn á landi.
2. Veiðar á »bönkum«, veiðar á rúmsævi
eða veiðar á reiki. Þetta eru veiðarn-
ar sem stundaðar eru á bönkum úti
á reginhafi á þessum slóðum: Stóra-
banka við Nýfundnal., Bonnet, Fla-
mand, Banc Vert, Banc de Saint-
Pierre, Banquereaux du Cap Breton,
Golfe de Saint-Laurent, í grend við
Madeleine-eyjarnar. Skipin eru þá
nefnd »bankarar« (banquais):
a) Bankarar með þurkunartækjum
eru að veiðum á bönkunum og
koma svo að ströndinni til þess
að þurka fiskinn. Þeir eru ýmist
gerðir út i Frakklandi eða Saint-
Pierre-et-Miquelon.
b) Bankarar án þurkunartækja eður
með söltunartækjum á skipsfjöl
eru gerðir út í Frakklandi og eiga
að vera allan veiðitímann á bönk-
unum, en koma svo aflur heim
með fiskinn saltaðan (»grænan«),
en ekki þurkaðan.
Ráðningarskilmálar sjómannanna.
Þegar útgerðarmennirnir koma með
öiálaleitanir sinar fyrir þingið, leggja
þeir jafnan mikla áherslu á það atriði,
að hinir lögskráðu sjómenn sjeu hlut-
hafar með sjer og þeim sje því einnig
áhugamál að fisksalan gangi sem best. í
raun rjettri eru hásetar á botnvörpung-
um að eins málaliðar (o: kaupamenn)
eins og venjulega eru þeir, sem skráðir
eru til milliferða og strandferða. En skip-
verjar á seglskipum eru aftur í ágóða-
fjelagi við útgerðarmanninn; þeir hljóta
happ ef vel gengur, en þeirra verður
líka skaðinn, ef illa fer, rjett eins og út-
gerðarmannsins.
»Fjelag útgerðarmanna og sjómanna«,
segir hinn alkunni starfsbróðir vor, hr.
Guernier, »er hlutafjelag, sem útgerðar-
maðurinn veitir forstöðu. Samningurinn,
sem kveður á um tilveru sliks fjelags og
greinir frá skilmálum öllum, kallast til
auðkenningar charte-partie. Gagnvart
öðrum út í frá gerir útgerðarmaðurinn
sem honum likar, á eigin spýtur, en ef
ræða er um skifting ágóða eða taps af
útgerðinni, verður hann að snúa sjer til
skipverja. Eftir 1909 hafa útgerðarmenn
gert reglur hluthafafjelaganna miklu ó-
brotnari og látið þær vera hinar sömu
meðal útgerðarmanna sömu hafnar eða
jafnvel ýmissa hafna«.
Vegna tilfinnanlegra atvika, er verða
útaf ráðningu sjómanna í árslok 1911 í
grend við Saint-Malo og Kanada, hefir
flotamálaráðherrann látið taka til ihug-
unar og ransóknar samninga þá (chartes-
parties), er gildandi voru i þeim höfnum,
sem gerðu út seglskip til stórveiða.
Fécamp. — Laun fiskimanna frá Fé-
camp eru tvennskonar: annarsvegar á-
kveðin upphæð, auknefnd pot de vin
(skipstjóri 400 fr., stýrim. og saltandi
350 fr., hásetar 300 fr.). Þessi fyrri launa-
hluti er ekki bundinn við veiðina. Hins-
vegar er viss hluli af ágóðanum, þ. e. 'h
af honum, er skift milli sjómannanna.