Skinfaxi - 01.11.2009, Blaðsíða 18
18 SKINFAXI – tímarit Ungmennafélags Íslands
Skinfaxi 100 ára
sem ritari á skrifstofu UMFÍ. Una María
innleiddi nýja þætti, Raddir lesenda og
barnaþátt, og endurvakti vísnaþáttinn.
Hún setti upp skipulegt efnisyfirlit þar
sem efnið var flokkað eftir innihaldi
þess. Hún hélt áfram þemastefnu fyrri
ritstjóra og fjallaði meðal annars um
almenningsíþróttir, hreyfiþroska barna
og umhverfisátak ungmennafélaganna.
Stærð blaðsins var fastákveðin 40 blað-
síður hverju sinni og nú fóru litmyndir
að ryðja sér til rúms.
Haustið 1992 fór Una María í barns-
burðarleyfi og kom ekki aftur til starfa.
Þá var ritstjórn Skinfaxa boðin út og ekki
færri en 32 aðilar lýstu áhuga sínum á
starfinu. Að lokum var Jóhanna Sigþórs-
dóttir, blaðamaður frá Einarsnesi í Mýra-
sýslu, valin úr hópnum.
Blað Jóhönnu var líflegt og hún lagði
áherslu á margar og stuttar frásagnir úr
starfi ungmennafélaga. Þegar hún kom
til starfa þekkti hún lítt til starfa hreyf-
ingarinnar og óraði ekki fyrir að það
væri svo víðtækt sem raun bar vitni.
Allan tímann sem Jóhanna stjórnaði
Skinfaxa var hún í fullu starfi sem blaða-
maður á DV. Sumarið 1995 þótti henni
nóg komið af tvöföldu starfi og lét af
ritstjórn Skinfaxa reynslunni ríkari.
Skinfaxi verður
íþróttablað
Sumarið 1995 var Jóhann Ingi Árna-
son, fjölmiðlafræðingur frá Vestmanna-
eyjum, ráðinn ritstjóri Skinfaxa. Hann
tók einnig að sér áskriftarmálin og tókst
að fjölga áskrifendum þó nokkuð. Sam-
tímis tók Edda Sigurðardóttir að sér aug-
lýsingamálin og náði þar góðum árangri.
Ritstjórn blaðsins kom á merkilegu ný-
mæli um þessar mundir sem var sérrit
Skinfaxa um forvarnir fíkniefna sem sent
var ókeypis til um það bil 17 þúsund ungl-
inga á aldrinum 12 til 17 ára. Forvarna-
blaðið sló í gegn og varð beinlínis til þess
að ungum áskrifendum fjölgaði. UMFÍ
haslaði sér völl sem sterkur forvarnaaðili
og þetta virkaði vel á auglýsendur.
Hinn nýi ritstjóri breytti ásýnd blaðs-
ins heilmikið og lagði mesta áherslu á
ungt fólk og íþróttir. Viðtöl við þekkta
íþróttamenn voru í hverju blaði og við-
komandi garpar prýddu forsíðuna.
Áhugamenn um íþróttir létu sér vel líka
en þeim sem voru ekki eins hugfangnir
fannst nóg um og töldu að Skinfaxi
hefði breyst í hreinræktað íþróttablað á
kostnað annars efnis. Nú hafði útgáfa
Íþróttablaðs ÍSÍ lagst niður og Jóhann
Ingi taldi pláss á markaðnum fyrir sér-
stakt íþróttablað við hlið Skinfaxa. Hann
fór þess á leit við stjórn UMFÍ að hún
Jóhanna Sigþórs-
dóttir, ritstjóri Skin-
faxa 1992–1995.
Jóhann Ingi Árna-
son, ritstjóri Skin-
faxa 1995–2000.
Valdimar Tryggvi
Kristófersson, rit-
stjóri Skinfaxa
2001–2004.
Páll Guðmundsson,
ritstjóri Skinfaxa
2004.
Jón Kristján Sig-
urðsson, ritstjóri
Skinfaxa 2005–.
tæki að sér útgáfu á slíku blaði en bauðst
sjálfur til að vera ritstjóri. Stjórnarmenn
játtu þessu og árið 1998 kom út íþrótta-
blaðið Sportlíf á vegum UMFÍ. Þar með
var UMFÍ farið að gefa út tvö íþrótta-
blöð samtímis að margra áliti.
Forvarnablað Skinfaxa kom út árlega
og mæltist vel fyrir meðal þjóðarinnar.
Forvarnablaðið 1999 var einkennilegur
bastarður því það var aðeins hálft. Hinn
helmingur þess tilheyrði Sportlífi og
sneri öfugt við Skinfaxa. Mörgum ung-
mennafélögum þótti þá botninum vera
náð og hinu virðulega blaði sýnt heldur
mikið virðingarleysi. Það er af Sportlífi
að segja að útgáfu þess var hætt eftir
tveggja ára líftíma þegar ekki tókst
lengur að fá auglýsingar til þess.
Hinn síungi Skinfaxi
Þessu íþróttablaðstímabili Skinfaxa
lauk þegar Jóhann Ingi stóð upp úr rit-
stjórastólnum í lok ársins 2000 og
Valdimar Tryggvi Kristófersson sagn-
fræðingur settist í sæti hans. Brátt kvað
við annan tón og blaðið varð stórum
fjölbreyttara. Viðtöl voru áfram sterkur
þáttur í efni blaðsins en nú voru fleiri
teknir tali en íþróttamenn. Stjórnendur
sambanda og stórmóta og ýmsir starfs-
menn hreyfingarinnar höfðu frá mörgu
að segja og íþróttirnar gleymdust ekki en
voru áfram einn af helstu efnisþáttum.
Ritstjórinn skrifaði sjálfur leiðarana en
stjórnarmenn UMFÍ áttu lokaorðin á
öftustu síðum blaðsins þar sem þeir vöktu
athygli á málefnum dagsins. Forvarna-
blaðið var á sínum stað og nú var farið
að prenta það á vandaðan myndapappír.
Þessi breyting á blaðinu mæltist vel fyrir
og margir hrósuðu efni þess.
Árið 2002 var 2. tölublað Skinfaxa
helgað væntanlegu unglingalandsmóti.
Þetta varð góð auglýsing fyrir mótið og
síðan hafa slík unglingalandsmótsblöð
verið árviss. Skömmu eftir áramótin
2004 lét Valdimar Tryggvi af störfum en
Páll Guðmundsson, þáverandi kynning-
arfulltrúi UMFÍ, tók að sér ritstjórnina
til næstu áramóta. Þar mátti greina nýj-
an tón útivistar og gönguferða enda leið
ekki á löngu þar til Páll gerðist fram-
kvæmdastjóri Ferðafélags Íslands. Við
ritstjórastarfinu tók Jón Kristján Sig-
urðsson blaðamaður sem hefur haldið
merki Skinfaxa hátt á loft frá ársbyrjun
2005.
Að meðtöldu afmælisblaðinu 2009
hafa komið út 502 tölublöð Skinfaxa
frá upphafi sem eru samtals um 15.200
blaðsíður. Á þeim er skrásettur mikils-
verður hluti af sögu ungmennafélags-
hreyfingarinnar. Þrátt fyrir peningaleysi
og erfiðleika bæði fyrr og síðar hafa
menn lagt mikið á sig við að halda Skin-
faxa á flugi og nú á 100 ára afmælinu
hefur sjaldan gengið betur. Blaðinu er
dreift í sex til sjö þúsund eintökum og
útgáfan skilar hagnaði.
Jón Kristján ritstjóri hefur haldið úti
fjölbreyttu blaði sem höfðar til ungs fólks
og ungmennafélaga. Forvarnablaðið
kemur út árlega og ritstjórinn sjálfur
dreifir því í grunnskóla landsins af mikl-
um dugnaði til að spara útsendingar-
kostnað. Árlega koma út fjögur tölublöð
af Skinfaxa, ákaflega litrík og með miklu
myndavali. Fjörlegar frásagnir hvaðan-
æva af landinu, frá félögum, sambönd-
um og stjórn UMFÍ, þekja síðurnar og
meira að segja auglýsingar fjalla um já-
kvæð málefni. Vel myndskreyttar grein-
ar og pistlar síðasta tölublaðs voru held-
ur fleiri en blaðsíðurnar sem gefur góða
hugmynd um fjölbreytnina. Hinn síungi
Skinfaxi er í góðum höndum og flýgur
hátt til móts við framtíðina.
Forsíða Skinfaxa frá 2000. Forsíða Skinfaxa frá 2004.
Skinfaxi
100
1909–2009
ára