Skinfaxi - 01.11.2009, Blaðsíða 16
16 SKINFAXI – tímarit Ungmennafélags Íslands
mátti að mynd væri á hverri blaðsíðu.
Hann lét af ritstjórastörfum þegar hann
fluttist á Selfoss í ársbyrjun 1980 og gerð-
ist kennari við Gagnfræðaskóla Selfoss.
Þá tók við ritstjórninni starfshópur
UMFÍ undir forystu stjórnarmannsins
Diðriks Haraldssonar frá Selfossi. Diðrik
var prentari og hafði gott auga fyrir upp-
setningu blaðsins. Hann réði því að blað-
ið var stækkað til muna og gert læsi-
legra. Brotið var aukið upp í svokallaða
Crown-stærð sem er millivegur milli
stærðanna A4 og A5 sem flestir munu
kannast við.
Diðrik hafði einnig forgöngu um að
nú var farið að offsetprenta blaðið svo
myndgæðin jukust og útlitið batnaði
enn. Vísnaþáttur hóf göngu sína undir
stjórn Pálma Gíslasonar formanns en
meginefni blaðsins var fréttir og frá-
sagnir innan hreyfingarinnar. Þessi efnis-
tök mæltust vel fyrir og útbreiðslan jókst.
Diðrik stýrði blaðinu um eins árs
skeið en í ársbyrjun 1981 tók Steinþór
Pálsson við ritstjórninni í eitt ár. Við af
honum tók Ingólfur A. Steindórsson sem
á sínum tíma var framkvæmdastjóri
landsmóts UMFÍ á Akranesi 1975. Fyrsta
verk Ingólfs var að fríska upp á forsíð-
una. Forsíðumyndin var látin ná yfir alla
forsíðuna og letrið fellt inn í hana. Ári
síðar var forsíðan höfð litprentuð og
hefur svo verið síðan.
Nú fóru að birtast viðtöl við forystu-
menn hreyfingarinnar vítt og breitt um
landið og efni blaðsins var fyrst og fremst
frá starfi hennar. Frásagnir af samkom-
um, mótum og þingum voru drjúgur
hluti efnisins og blaðið hið líflegasta.
Vænghafið stækkar
Ritstjórastarf Skinfaxa var ekki hálauna-
starf fremur en fyrri daginn og eftir þrjú
ár stóð Ingólfur upp úr ritstjórastólnum,
í ársbyrjun 1985. Þá kom til skjalanna
Guðmundur Gíslason, íþróttakennari frá
Eskifirði. Guðmundi var margt til lista
lagt og hann var meðal annars laginn að
fást við tölvur sem þá voru að koma til
skjalanna. Í ársbyrjun 1986 stækkaði
hann brot blaðsins upp í A4 og tók upp
nýja tækni við vinnsluna. Keypt var öflug
tölva og ritstjórinn tók sjálfur að sér upp-
setningu og umbrot fyrir prentsmiðjuna.
Guðmundur fór ótroðnar slóðir og birti
mörg viðtöl við þekkta einstaklinga.
Margir þeirra voru utan ungmenna-
félagshreyfingarinnar og höfðu frá ýmsu
að segja. Skák-, bridds- og vísnaþáttur
höfðu þá verið um sinn í blaðinu og nú
bættust við poppþáttur og einnig þáttur
um fugla í umsjón Þorsteins Einarssonar.
Sem fyrr voru fréttir af vettvangi hreyf-
ingarinnar fyrirferðarmiklar en efnistök
voru fjölbreytt í höndum Guðmundar.
Fram að þessu hafði auglýsingasöfn-
un blaðsins verið unnin af starfsmönn-
um UMFÍ og ritstjórar lagt þar sitt af
mörkum. Stundum voru stjórnarmenn
meira að segja virkjaðir til að safna
styrktarlínum og heillaóskum við sérstök
tækifæri. Þetta gafst misjafnlega vel og
stundum illa og þegar söfnunin var
ítrekað farin að tefja útgáfuna var ákveð-
ið að bjóða hana út gegn hundraðshluta
af greiddum auglýsingum.
Þegar auglýsingasafnari tók til starfa
sumarið 1987 fjórfölduðust auglýsinga-
tekjur svo hér var greinilega verið á réttri
leið. Samtímis voru óskilvísir áskrifend-
ur strikaðir út. Eftir þá hausthreingern-
ingu hafði áskrifendum fækkað úr 2200
í 1300.
UMFÍ hafði úr litlu að spila og í árs-
byrjun 1987 hafði Guðmundur Gíslason
fengið nóg af láglaunastefnu samtakanna
og sagði upp störfum. Til starfa í stað
hans kom Ingólfur Hjörleifsson blaða-
maður og ritstýrði Skinfaxa til ársins
1990. Ingólfur hélt fyrri ritstjórnarstefnu
og tók mörg viðtöl við fólk utan og inn-
an UMFÍ. Hann tók upp það nýmæli
frá blaðamennskunni að birta athyglis-
verðar fyrirsagnir á forsíðu og einnig
komu til sögunnar litlir fréttadálkar
héðan og þaðan án fyrirsagna sem hlutu
nafnið „Molar“ og þóttu vel heppnaðir.
Þegar fram í sótti lagði Ingólfur niður
föstu þættina en tileinkaði gjarnan hluta
hvers blaðs afmörkuðu málefni hverju
sinni. Þar má nefna íþróttir kvenna, ungl-
ingastarf og afreksfólk svo eitthvað sé
nefnt. Þetta mæltist vel fyrir og með
batnandi prentvinnslu var Skinfaxi orð-
inn hið læsilegasta blað.
Konur taka völdin
Skinfaxi var stöðugt til umræðu á
þingum UMFÍ og oftast var umræðu-
efnið léleg afkoma blaðsins og minni
útbreiðsla en vonir stóðu til. Eftir miklar
umræður um útgáfumál á þinginu 1989
varð niðurstaðan sú að fækka tölublöð-
um Skinfaxa í fjögur en ritstjóranum
jafnframt falið að koma út Fréttabréfi
UMFÍ. Þá var skipuð þriggja manna
ritnefnd blaðsins, ritstjóranum til halds
og trausts. Hugmyndin var sú að Frétta-
bréfið flytti tilkynningar frá stjórn til
félaganna en Skinfaxi sæi um viðtölin,
úrvinnslu frétta og hugmyndafræðina.
Í stað leiðara ritstjórans skyldu stjórnar-
menn UMFÍ skipta þeim á milli sín.
Nú kom til þess að ráða nýjan ritstjóra
og fyrir valinu varð fyrsta konan, Una
María Óskarsdóttir frá Laugum í Þing-
eyjarsýslu. Hún hafði þá starfað um tíma
Skinfaxi 100 ára
Ingólfur Hjörleifs-
son, ritstjóri Skin-
faxa 1987–1989.
Una María Óskars-
dóttir, ritstjóri Skin-
faxa 1990–1992.
Forsíða Skinfaxa frá 1978.
Steinþór Pálsson,
ritstjóri Skinfaxa
1981.
Ingólfur A. Stein-
dórsson, ritstjóri
Skinfaxa 1982–1984.
Guðmundur Gísla-
son, ritstjóri Skin-
faxa 1985–1987.
Forsíða Skinfaxa frá 1987.
Sérrit Skinfaxa frá 1995.
Diðrik Haraldsson,
ritstjóri Skinfaxa
1980.