Skinfaxi - 01.11.2010, Blaðsíða 12

12 SKINFAXI – tímarit Ungmennafélags Íslands
Forvarnadagurinn haldinn í fimmta sinn:
Þann 3. nóvember sl. var Forvarnadagur-
inn haldinn í öllum grunnskólum landsins,
hátt í 150 talsins, og er það í fimmta sinn frá
upphafi. Eins og áður voru kynnt heillaráð
sem forðað geta börnum og unglingum frá
fíkniefnum. Fulltrúar tengdir verkefninu
hófu að að heimsækja skóla landsins árla
morguns. Skinfaxi fylgdist með heimsókn-
um í Hólabrekkuskóla og Tjarnarskóla í
Reykjavík og Árskóla á Sauðárkróki. Ungl-
ingarnir í 9. bekk sýndu verkefninu mikinn
áhuga og spurðu ýmissa spurninga. Alda
Pálsdóttir, Sigurður Guðmundsson og Ómar
Bragi Stefánsson, starfsmenn UMFÍ, kynntu
verkefnið í þessum skólum.
Forvarnadagurinn er haldinn að frum-
kvæði forseta Íslands í samvinnu við Sam-
band íslenskra sveitarfélaga, Ungmenna-
félags Íslands, Íþrótta- og Ólympíusamband
Íslands, Bandalag íslenskra skáta, Reykja-
víkurborg, Háskóla Íslands og Háskólann í
Reykjavík. Verkefnið er stutt af lyfjafyrirtæk-
inu Actavis.
Íslenskar rannsóknir hafa sýnt að ungl-
ingar, sem verja í það minnsta klukkustund
á dag með fjölskyldum sínum, eru síður lík-
legir til að hefja neyslu fíkniefna. Að sama
skapi sýna niðurstöður að mun ólíklegra sé
að ungmenni, sem stunda íþróttir og annað
skipulagt æskulýðsstarf, falli fyrir fíkniefnum.
Í þriðja lagi sýna rannsóknirnar fram á að
því lengur sem ungmenni bíða með að
hefja áfengisneyslu, þeim mun ólíklegra er
að þau neyti síðar fíkniefna.
Það er alveg ljóst að markvisst forvarna-
starf hefur verið unnið á Íslandi í undan-
farin tíu ár. Það starf hefur skilað sér í því
að vímuefnaneysla íslenskra ungmenna er
með því minnsta sem gerist. Í alþjóðlegri
rannsókn (ESPAD, 2007), sem unnin var árið
2007 í 38 löndum í Evrópu, kemur fram að
daglegar reykingar og ölvunardrykkja
íslenskra ungmenna er sú lægsta í öllum
löndunum 38.
Forvarnavinnu á Íslandi hefur að megin-
stefnu verið beint að ungmennum að 16 ára
aldri. Ráðuneyti, sveitarfélög, grasrótarsam-
tök, foreldrar og aðrir hafa haft ítarlegar upp-
lýsingar um þá þætti sem mestu skipta í
forvörnum ungmenna og unnið með þær
upplýsingar á vettvangi nærsamfélagsins
á hverjum stað. Niðurstöður rannsókna á
þeim þáttum sem hafa mestu forvarnagild-
in hafa ávallt verið til hliðsjónar og auk þess
hefur upplýsinga verið aflað frá ungmenn-
unum sjálfum.
Niðurstöðuskýrslu Forvarnadagsins, „Þetta
vilja þau“, er síðan dreift meðal foreldra og
þeirra sem vinna að málefnum ungmenna
og hún er nýtt til stefnumótunar í málefn-
um ungmenna um allt land. Forvarnadagur-
inn er hluti þess góða forvarnastarfs sem
fram fer hérlendis. Dagurinn á sér enga fyrir-
mynd erlendis en forseti Íslands er ötull tals-
maður þess að aðrar þjóðir taki sér starf
Íslendinga til fyrirmyndar.
Fjölmörg slagorð hafa hljómað í forvarna-
vinnu á Íslandi undanfarin ár. „Taktu þátt“
hefur verið slagorð Forvarnadagsins en
þátttaka í ungmenna- og æskulýðsstarfi er
enn sterkasti þáttur í forvarnastarfinu og
henni er mikið að þakka sá árangur sem
náðst hefur. Þá hefur slagorðið „Hvert ár
skiptir máli“ einnig verið tengt deginum og
ekki að ástæðulausu. Hvert ár sem ung-
menni fresta því að drekka áfengi í fyrsta
skipti dregur úr líkum þess að þau verði því
að bráð síðar.
Forvarnir hafa skilað Íslendingum ótrú-
legum niðurstöðum þegar kemur til þessa
hóps. Árið 1998 höfðu 42% 10. bekkinga
orðið ölvuð sl. 30 daga en árið 2010 ein-
ungis 7%. Með hverju árinu hefur árangur-
inn orðið betri og það má þakka góðu for-
varnastarfi.
Margt hefur áunnist
Á myndunum hér
fyrir ofan má sjá
áhugasama nem-
endur sem spurðu
ýmissa spurninga
í tengslum við
Forvarnadaginn.
Efri myndin er úr
Hólabrekkuskóla,
en sú neðri úr
Tjarnarskóla.