Ægir - 01.01.1942, Page 43

Æ G I R
37
1941 og hvernig það skiptist eftir fisk-
tegundum.
Alls voru kejTpt inn til frystihúsanna
11 638 449 kg af fiski, og er það nokku'ð
minna en á fyrra ári, en þá nam fisk-
magn innkeypt til frystihúsanna 16 419
smál. Yfir 60% af fiskinum var fryst 4
fyrstu mánuði ársins. Sérstaklega var
frystingin mikil mánuðina marz og
apríl. Eftir það dró heldur úr henni og
hélzt frá 500—700 smál. á mánuði, nema
í desemher voru frystar aðeins um 140
s.mál.
Minnkandi frysting seinni hluta ársins
stóð í sambandi við söluerfiðleika á
framleiðslu frystihúsanna. Samningar,
sem gerðir voru um sölu á freðfiski árið
1940, voru útrunnir um áramótin 1940—-
1941. Gekk í miklum erfiðleikum að
koma á nýjum samningum, þar sem
Bretar voru tregir til að greiða verð, sem
frystihúsin töldu viðunanlegt.
Loks er hrezk-íslenzki fisksölusamn-
ingurinn var gerður i byrjun ágústmán-
aðar voru þar innifalin ákvæði um verð
á freðfiski. Það var þegar sýnt, að Brct-
ar höfðu ekki viljað viðurkenna verð-
kröfur frystihúsanna, og var verðið sett
svo lágt, að frystihúsin gátu á engan hátt
keppt við fiskkaupaskipin um innkaup
á fiskinum. Kemur þetta greinilega fram
i eftirfarandi yfirliti, sem sýnir inn-
kaupsverð frystihúsanna eftir samning-
inn (fyrri dálkur) og verðið á fiski lil
útflutnings í ís eins og samningurinn á-
kvað það (síðari dálkur), miðað við kg'.
Skarkoli og þykkvalúra kr. 1.50 kr. 1.20
Þorskur ................ — 0.25 — 0.35
Ýsa .................... — 0.20 — 0.35
Hér eru aðeins teknar með helztu teg-
undirnar. Er verðið á skarkola og
þykkvalúru að vísu nokkuð hærra, sem
frystiliúsin greiddu en ísfiskkaupaskip-
in, en verðið á þorski og ýsu var á ann-
arri tegundinni um 30% og hinni um
40% lægra, sem frystihúsin gátu horgað
en ísfiskkaupaskipin.
Þegar það er svo athugað, að þorskur
og ýsa voru á árinu 1940 yfir 80% af
fiskmagninu, sem frystihúsin keyptu, og
á árinu 1941 um 74%, þá er greinilegt,
að verðið á þessum tveim tegundum
hlýtur að ráða mestu í þessu sambandi.
Það fór því þannig, að svo að segja
eingöngu þau frystihús, sem voru á
þeim stöðum, þar sem fiskkaupaskipin
komu ekki á, eða a. m. k. ekki að jafn-
aði, fengu eitthvað af fiski til frystingar.
Fyrir itrekaðar tilraunir viðskipta-
nefndarinnar tókst loks í desembermán-
uði að fá verðið á freðfiskinum hækkað
þannig, að innkaupsverð frystihúsanna
gat orðið sama á þorski og ýsu og verðið
á þeim tegundum í fiskkaupaskipin.
Enda munu Bretar liafa séð, að ella
hlaut freðfiskframleiðslan að dragast
saman og þeir þannig að fá minni fisk,
en það mun ekki hafa verið takmarkið
með samningnum.
Er því útlitið fyrir frystihúsin allmikið
hetra, þar sem þau nú geta fullkomlega
keppt við aðra aðila um kau]) á fiskin-
um og standa meira að segja nokkuð
hetur að vígi, þar sem verðið á flatfiski
er nokkuð hærra hjá þeim en annars
slaðar.
Hlutur hinna einstöku fisktegunda er
yfirleitt ekki miklum hreytingum liáður
frá ári til árs, en þó hafa nokkrar hreyt-
ingar átt sér þar stað eins og eftirfarandi
yfirlit sýnir, sem er um hundraðshluta
hinna einstöku fisktegunda af heildar-
magni innkeypts fisks lil hraðfrystihús-
anna árin 1940 og 1941.
1940 1941
Skarkoli I—III ... 10.9 5.9
Þykkvalúra I—III .... .. . 1.3 2.8
Langlúra ... 0.8 0.5
Stórkiafta ... 0.3 0.1