Ægir - 01.09.1945, Blaðsíða 11

Æ G I R
1'85
Árshlutir háseta á Vestfjörðum 1944.
Ýmsir hafa kvartað yfir því, hve erfitt
væri að fá upplýsingar um tekjur hlutar-
sjómanna víðs vegar um land og þá ekki
síður, hve torvelt væri að fá vitneskju um
afkomu bátaflotans í hinum ýmsu verstöðv-
mn og eftir því, hvaða veiðiaðferð væri
stunduð. Þessar kvartanir eru ekki ástæðu-
lausar, því að enn hefur ekki verið hirt um
að safna þessum upplýsingum á einn stað.
Flestum er þó ljós sú þýðing að hafa á
hverjum tíma hlutlausa og' óyggjandi yfir-
sýn yfir hag litgerðarinnar á hverjum tíma
og geta fylgzt með því, hvaða veiðiaðferð
borgar sig bezt að stunda á hverjum stað.
Ef legið hefðu fyrir árstekjur hlutarsjó-
manna á vélbátaflotanum undanfarin styrj-
aldarár, er ekki ósennilegt, að þær liefðu
reynzt minni en margir hafa sétlað. Enda
mun það sanni næst, að fáar eða engar
stéttir hér á landi hafi lilutfallslega borið
jafnlítið úr býlum síðastl. fjögur ár og ein-
mitt hlutarsjómenn á vélbátaflotanum. -—■
Sumir Iiafa náð árstekjum landverkamanna
og vel það, en mikill meiri hluti háseta hef-
ur þó orðið að una rýrari tekjum og það
án þess að tekið sé tillit til vinnustunda-
fjölda. —• Reikningastofa útvegsins er ekki
enn stofnuð, og því er ekki þangað að leita
nákvæmrar vitneskju um þessa hluti. Rík-
isstjórnin hefur heimild til þess að koma á
fót þessari stofnun, og hefur hún ákveðið
að nota þá heimild. Verður því væntanlega
skammt að bíða þess, að reikningastofan
taki til starfa.
En meðan ekki er hægt að sækja upplýs-
ingar þangað, verður að tjalda í þessum
efnum því, sem til næst annars staðar frá.
Ivristján Jónsson, erindreki á ísafirði,
hefur nýlega sent blaðinu yfirlit yfir árs-
Iiluti liáseta i ýmsum verstöðvum á Vest-
fjörðum árið 1944. Þólt í þessu yfirliti sé
ekki slík samræming, sem æslíileg hefði
verið, er þó ýmislegt á því að græða.
Tveir aflahæstu bátarnir á Isafirði eru
meðal hinna minnstu í fiskveiðaflota bæj-
arins, aðeins 14—15 rúmlestir, en þess ber
jafnframt að geta, að þeir stunduðu veiðar
einna lengst og samfelldast allra báta.
Þorskveiðihluturinn reynist mestur í allt,
en síldveiðihluturinn, þegar miðað er við
tímalengd. Hæstur árshlutur í eftirtöldum
veiðistöðvum varð 17 655 kr. Þá kemur það
einnig í Ijós, að hásetar, sem veiðar stunda
i 8mánuð, bera ekki meira úr býtum en
11 323 kr.
ísafjörður.
Skal nú vikið að hverjum einstökum bát
á ísafirði og byrjað á bátum Njarðarfélags-
um vinnuplássum, matsölum og öðr-
um þægindum, sem til lieyra fullkomn-
um verksmiðjum. Ég er viss um, að is-
lenzkt verkafólk mun ekki slanda að
baki stéttarsystkinum sínum erlendis,
ef vel er í haginn búið.
Verkleg þekking og vísindalegar athug-
anir verða hér eins og í öðrum löndum að
fylgjast að til þess að auka og' efla þessa
ungu atvinnugrein okkar íslendinga. Með
öllum þeim miklu möguleikum, sem nátt-
úruskilyrðin veita okkur hér heima, býst
ég við, að íslenzkur niðursuðuiðnaður eigi
sér mikla framtíð fyrir höndum. En enn þá
sem komið er, liafa færri ungir menn en
skyldi aflað sér þekkingar í þessari grein
erlendsi, hvernig á að vinna og hve milclar
kröfur eru gerðar á þessu sviði í þeim lönd-
um, sem lerjgst eru komin i þessum efnum.
En það er atriði, sein við íslendingar verð-
um að hafa lnigfast, ef vel á að takast.