Ægir - 01.03.1948, Blaðsíða 26

80
Æ G I R
Síldarmerkingar.
Árni Friðriksson fiskifræðingur álti fyrir
nokkru tal við blaðamenn, en hann og Sig-
urleifur Vagnsson voru þá nýkomnir frá
Noregi, þar sem þeir unnu að því að merkja
síld i samvinnu við norska fiskifræðinga.
Um starf þetta og síldarmerkingar í fram-
tíðinni fórust Árna orð á þessa leið:
Merkingar á ýmsum nytjafiskum hafa
verið framkvæmdar siðan um aldamót, en
og svo vísa þeir í reynsiu Engvalds Balders-
heims, er prentuð er hér á undan.
Islendingar ættu að gera sér það vel
ijóst, að þótt fiskið við Grænland sé nú
einvörðungu stundað vor og sumar (nema
í Eystribyggð allt árið), munu djúpmiðin
við Vestur-Grænland verða oss dýrmætust
sem vetrarmið fram að vertiðinni hér við
land. Og þeir ættu einnig að gera sér það
ljóst, að ganga þorsksins upp á grunnin við
Grænland er háð einhverju hitastigi í sjón-
um við botn, svo nauðsynlegt er fyrir fiski-
skipin að mæla hita sjávarins við hotninn
og í yfirborði sjávar um ieið og rennt er
færi.
Einhverjir íslendingar munu hafa verið
í „Helder“ leiðangrinum. Þar var með vissu
Tryggvi Ófeigsson og fór orð af því, hve
vel hann gekk fram. Þar var að likindum
einnig Jónas Jónsson skipstjóri, en hann
mun oftar eða oft hafa verið við Græn-
land, einnig á frönskum botnvörpungum,
og hann mun hafa verið viða annars staðar
á mjög fjarlægum miðum. Enn miklu fleiri
Islendingar mnnu hafa verið á Grænlands-
miðum á vegum Heldersleiðangursins, með
Færeyingum eða öðrum. Er reijnsla þess-
ara manna þjóö vorri mjög dýrmæt og gulli
bctri. Ættu þeir, er gera vilja út við Græn-
land, að hafa leiðsögu slíkra manna, en
álpast ekki i þekkingarleysi og blindni út
i hálfgert ómennskuflan. .
J. D.
það eru aðeins 10 ár síðan byrjað var á að
merkja síld og' sardínu. Sardínur hafa verið
merktar við Kaliforniu, en síld við Alaska.
í Atlantshafi hefur síld ekki verið merkt
lyrr en í vetur. Erfiðleikarnir á að merkja
síldina eru fólgnir í því, að sildin þolir illa
hvers konar ineðferð. Þess vegna var fundið
upp á því að merkja síldina með merkjum,
sem seglum verksmiðjanna er ætlað að
draga úr mjölinu og skila á ný. Merki þau,
sem notuð voru við Noreg í vetur, voru
keypt í Bandaríkjunum 1944. Merkin eru
19 mm. á lengd, 4 min. á breidd, 2 nnn. á
þykkt og vega % gr. Merkjunum er komið
lyrir á þann hátt, að þeim er stungið inn
í kviðarholið á síldinni.
í ísl. síldarbræðslunum eru seglar, sem
eiga að geta dregið merkin úr mjölinu. í
norsku verksmiðjunum hafa aftur á móti
verið notaðir blásarar í stað segla, til þess
að blása í burtu möl og öðru sliku úr nijöl-
inu. En Norðmenn eru nú að setja segla í
sínar verksmiðjur. Reynt er að finna upp
nýjar aðferðir til þess að ná merkjunum úr
mjölinu.
Um göngur hinnar duttlungafullu sildar
er lítt kunnugt og byggist nauðsyn merk-
inganna fyrst og fremst á því. Því að ef vel
lekst til með þær, ætti með þeim að skapasl
skilyrði til að fylgjast með göngum sildar-
innar, hvort heldur er með ströndum fram
eða landa á milli. Jafnframt gerum við okk-
ur vonir uin, þegar merktir liafa verið tug-
ir þúsunda af síld, að geta farið nærri um
það að vita hvað síldarstofnarnir eru stórir,
þar sem gera verður ráð fyrir, að hlutfalls-
lega veiðist eins mikið af merktri síld og
ómerktri. Það er skoðun norskra fiskifræð-
inga, að aðeins séu veidd 1—2% af síldar-
stofninum, sem heldur sig við Noreg. Með
merkingunum viljumvið fáörug'ga vitneskju
um þetla, þvi það hefur mikla þýðingu að
vita, hvað síldarstofninn þolir mikla veiði.
Sildin er sá af fiskum Evrópu, sem siðast
mun bogna undan veiðinni, en hve mikla
veiði stofninn þolir er ekki liægt að segja
um, við því eiga merkingarnar að geta gef-
ið eitthvert svar.